Για κάποιον δύσπιστο όπως η αρχοντιά μου, απέναντι στα ΜΜΕ, τις δημοσκοπήσεις, το κακόφωνο κομμάτι του διαδικτύου, και τα διάσπαρτα «εεε οοο», υπάρχουν κάποιοι κρυφοί «δείκτες» απόψεων της ελληνικής κοινωνίας για διάφορα θέματα. Δείκτες οι οποίοι αποτυπώνουν με άμεσο ρεαλισμό την ευρύτερη ψυχοσύνθεση και νοοτροπία της κοινωνίας.
Ένας από τους αγαπημένους μου τέτοιους δείκτες είναι τα τούνελ, ειδικά αυτά της Αττικής Οδού. Και πριν τρέξεις να καλέσεις το Δρομοκαΐτειο, άσε με να εξηγηθώ. Κάποιοι γνωρίζουμε ότι τα φώτα πρέπει να είναι ανοιχτά μέσα σε τούνελ. Όχι για να βλέπουμε εμείς, αλλά για να μας βλέπουν οι άλλοι. Ειδικά στην Αττική Οδό, όπου τα τούνελ είναι διαδοχικά (και τα γυαλιά ηλίου ενδεχομένως να μένουν στη θέση τους), δεν είναι σπάνιο για το μάτι να μην συνηθίζει γρήγορα την μετάβαση από τον ήλιο στα σκοτάδια. Πολλές φορές, λοιπόν, όντως για λίγα δευτερόλεπτα, ένα αυτοκίνητο με σβηστά φώτα (ειδικά στην έξοδο του τούνελ) είναι σχεδόν αόρατο. Και επειδή η Αττική Οδός είχε τη σοφία να ακολουθήσει διεθνή πρότυπα ασφαλείας, έχει τοποθετήσει σχετική σήμανση στην είσοδο κάθε τούνελ, ώστε να προειδοποιεί τους ανίδεους.
Έτσι, κάθε φορά που περνάω από Αττική Οδό, έχω αυτή την αμεσότητα μέτρησης ενός δείκτη της ελληνικής κοινωνίας˙ αυτού που μετράει το πόσο υπεύθυνοι είμαστε σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Και αποδομώντας την έννοια, σε πρακτικό επίπεδο ο δείκτης μετράει πόσοι μπαίνουμε στον κόπο του μισού δευτερολέπτου να ανάψουμε τα φώτα μας προκειμένου να κάνουμε την οδήγηση ασφαλέστερη για εμάς και για τους άλλους γύρω μας. Και εκτός από τον δείκτη υπευθυνότητας, στις ίδιες συνθήκες υπάρχει ταυτόχρονα ο δείκτης νομιμότητας (τήρηση του ΚΟΚ, αλλά και της προειδοποιητικής πινακίδας στην είσοδο του τούνελ), καθώς και ο δείκτης στοιχειώδους νοημοσύνης (για ευνόητους λόγους).
Στα δικά μου μάτια λοιπόν, τα πράγματα στην Ελλάδα θα αρχίσουν να αλλάζουν προς κάτι θετικότερο όταν σιγά σιγά τα αυτοκίνητα με αναμμένα φώτα είναι περισσότερα από αυτά με σβηστά φώτα, μέσα στα τούνελ. Μέχρι στιγμής η αναλογία είναι σαφώς υπέρ των τελευταίων. Όσος κόσμος και να μαζευτεί στο Σύνταγμα, όσα τσιτάτα και θεωρητικά ιδεολογήματα και αν ειπωθούν ή γραφτούν από τα ΜΜΕ ή τους διανοούμενους της χώρας, όση φασαρία και αν γίνει σε μία πορεία, στο τέλος η ατομική συνείδηση είναι αυτή που συνθέτει την συλλογική και όχι το αντίστροφο. Και αλλοίμονο στις ατομικές συνειδήσεις που διαπλάθονται από τον ευρύτερο συλλογικό συναισθηματισμό.