Σάββατο 24 Δεκεμβρίου 2011

Μαρτυρίες 2011


Ο ελληνικός λαός είναι σχεδόν κατασταλαγμένος. Όπως όλα δείχνουν, ο επόμενος Πρωθυπουργός της χώρας θα είναι ο κ. Σαμαράς. Μία χρονιά τελειώνει, και μετά από χιλιάδες αθροιζόμενα ντεσιμπέλ φωνής, αγανάκτησης, οργής, ακατάσχετης συνωμοσιολογίας, διασταύρωσης ιδεολογικών, κοινωνικών και οικονομικών ρευμάτων, το καλύτερο που μπορεί να μας προσφέρει αυτή η χώρα είναι η εκλογή ενός ακραίου λαϊκιστή πολιτικού, βγαλμένο από την περίοδο που νομίζαμε πως όλοι θέλαμε να ξεχάσουμε.

Είναι τελικά ολοφάνερο. Όσοι νευρώνες και αν πυροδοτήθηκαν φέτος αναλύοντας τις προτεραιότητες της χώρας, της κοινωνίας και της οικονομίας, η ευρύτερη λαϊκή ετυμηγορία προστάζει επιστροφή στο παρελθόν. Πίσω στην Ελλάδα της φούσκας, της ανευθυνότητας και της ατομικής ευδαιμονίας εις βάρος της συλλογικής. Άλλωστε η πόλωση προς τα πολιτικά άκρα, είτε τα δεξιά είτε τα αριστερά, τέτοιες καταστάσεις σηματοδοτεί. Άκρα που οδηγούν πολιτικούς να ξεκατινιάζονται σε άνευ ουσίας τηλεοπτικές κοκορομαχίες, ΜΜΕ να παλεύουν ακόμα περισσότερο να σπείρουν τον τρόμο και την απόγνωση μπας και επιβιώσουν, και τον τρίτο (πλέον) μεγαλύτερο πολιτικό χώρο να εκφράζει τα συλλυπητήρια του για τον θάνατο ενός στυγνού δικτάτορα στην άλλη άκρη του κόσμου. Φτάσαμε στο σημείο να ακούμε είτε για διάλυση ολόκληρου του δημοσίου τομέα, είτε για ολική κρατικοποίηση κάθε επιχείρησης. Κανείς πια δεν ενδιαφέρεται για το μέτρο. Κανείς δεν έχει την υπομονή για σύνθετες αλλά ουσιαστικές λύσεις.

Μέσα στο 2011 μαρτυρήσαμε τον θάνατο της λογικής και της ψυχραιμίας, και την ανάσταση της άναρθρης κραυγής, της μοιρολατρίας και της συνωμοσίας. Την διάσπαση βασικών πολιτικών ρευμάτων σε δεκάδες μικρότερα, με αδυναμία να συσπειρώσουν νέες, ανατρεπτικές και δημιουργικές ιδέες. Την απομάκρυνση κεφαλαίων εκτός χώρας από τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα, και την άρνηση πληρωμών από τα κατώτερα, αφήνοντας ουσιαστικά το Κράτος ακόμα πιο αποκομμένο από την κοινωνία στην μάχη κατά της οικονομικής κρίσης. Εξαντληθήκαμε στο παιχνίδι με τον ατελείωτο διάλογο: «Εσύ να πληρώσεις πρώτος. –Όχι εσύ να πληρώσεις πρώτος. – Όχι εσύ να πληρώσεις πρώτος», κ.ο.κ.

Μαρτυρήσαμε το ξεγύμνωμα νοοτροπιών που τόσα χρόνια κρύβαμε καλά κάτω από το χαλάκι. Ο εθνικισμός και ο υπερπατριωτισμός βρήκαν πρόσφορα και ατελείωτα εδάφη, όχι μόνο στον παραδοσιακό τους σύμμαχο, την δεξιά, αλλά και στην συνεχώς διασπώμενη αριστερά. Οι κορώνες για την απειλή του έθνους από ξένες δυνάμεις, πολιτικές ή οικονομικές, μονοπώλησαν κάθε άλλοθι που απέμεινε στις συνειδήσεις μας. 

Μαρτυρήσαμε μία ανούσια εκτόξευση αμοιβαίων πυρών ανάμεσα σε αντίπαλους πολιτικούς χώρους με βασικό ζητούμενο την επιβίωσή τους και όχι το συλλογικό συμφέρον ολόκληρης της κοινωνίας. Πολιτικάντηδες άλλων δεκαετιών που ψάχνουν απεγνωσμένα το γενικότερο λαϊκό κύμα για να αποσπάσουν μερικές δεκάδες ακόμα ψήφους στις ερχόμενες εκλογές. Μπήκε η ακροδεξιά στην κυβέρνηση, και ξαφνικά έγινε κεντρικό ρεύμα. Με δημοκρατικό καμουφλάζ βεβαίως, αλλά με διάφορους επιφανείς πολιτικούς, καλλιτέχνες, και λοιπούς ανθρώπους της δημοσιότητας να της κλείνουν το μάτι. Λατρέψαμε την μιζέρια, την οπισθοδρόμηση και το παρελθόν.

Μαρτυρήσαμε τον παραλογισμό που μπορεί να δημιουργήσει ο ίλιγγος στην άκρη του γκρεμού. Ακούσαμε τον κ. Λοβέρδο να μιλάει για την «μετάδοση ασθενειών της παράνομης μετανάστριας πόρνης, στην ελληνική οικογένεια». Μία σημαντική μερίδα επιφανών πολιτικών να στηρίζουν τον κ. Ψωμιάδη. Τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο να καταγγέλλει τη σύλληψη του ηγουμένου Εφραίμ. Τον κ. Χατζηστεφάνου, βασικό εκπρόσωπο μίας ευρείας αόριστης αριστερής συμμαχίας που εμπνέει χιλιάδες νέων ανθρώπων, να βλέπει σκοτεινά συμφέροντα πίσω από το TEDx Athens. Δεκάδες άλλες προσωπικότητες του δημοσίου λόγου να μιλάνε με ακρότητες, με θεωρίες προηγουμένων αιώνων και λόγια επικίνδυνα σα να μην τρέχει τίποτα, και ένα αποχαυνωμένο κοινό να τις καταπίνει αμασητί.

Είδαμε τον κ. Σαμαρά να μοιράζει δώρα σε παιδιά μεταναστών, με εκείνο το πολιτικάντικο χαμόγελο που νομίζαμε πως όλοι έχουμε σιχαθεί. Αλλά φευ! Ο άνθρωπος που έχει δεσμευτεί ότι το πρώτο πράγμα που θα κάνει όταν γίνει κυβέρνηση θα είναι να καταργήσει τον νόμο που παρέχει προστασία σε αυτά τα παιδιά, θα εκλεχτεί νέος Πρωθυπουργός. Το πολιτικάντικο χαμόγελο πείθει πολλούς ακόμα. Άλλοι βρίσκουν ακόμα και λύτρωση μέσα από αυτό. Το παρελθόν κρατά ακόμα γερά.

Και ψάχνοντας το εικαστικό κομμάτι που θα μπορούσε να συνοδεύσει όλα αυτά και άλλα τόσα, φαίνεται πως βρέθηκε η φωτογραφία που αποτυπώνει την παρούσα εθνική μας ψυχοσύνθεση σε μία μόλις στιγμή, από πρόσφατο πάρτι της λαϊκής δεξιάς. Θα μπορούσε να έχει τίτλο «Ελλάδα 2011», αν και επειδή σε τέτοιες στιγμές με πιάνει η ανάγκη να αποτυπώσω πιο ρεαλιστικά τις καταστάσεις, εγώ προσωπικά θα της έδινα τον τίτλο: «Εθνολεβενταράς με γαλανόλευκες αντιμνημονιακές αρχιδάρες». 


Με κλικ πάνω της, μπορείτε να διαβάσετε και το σχετικό αφισάκι στον τοίχο.

Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2011

Μου είναι αδιανόητο το σκοτάδι


Εκεί γύρω στα δεκαοχτώ έκανα ότι κάνει κάθε δεκαοχτάχρονος που σέβεται τον εαυτό του. Αμφισβήτησα την οικογένειά μου, το σύστημα και την χώρα. Έστρωσα κώλο, διάβασα και έφυγα έξω για να σπουδάσω αυτό που με συνάρπαζε. Από το τρίτο έτος έπιασα δουλειά, και στο τέταρτο κόπηκε δια παντός η χρηματοδότηση από γονείς. Η αμφισβήτηση πέτυχε, η ανεξαρτησία εμπεδώθηκε και κάθε βήμα μου γινόταν μόνο υπό το βάρος της δικής μου ευθύνης. Ακόμα και όντας φαντάρος, αποφάσισα να μην μείνω λεπτό παραπάνω κάτω από την ίδια στέγη των γονιών μου και προτίμησα να νοικιάσω μία γκαρσονιέρα ίσα ίσα για να κοιμάμαι όταν είχα έξοδο.

Υπό το ίδιο βάρος παράτησα και την πρώτη μου, πολλά υποσχόμενη, δουλειά για να πάω να διευρύνω λίγο τις εμπειρίες μου. Έριξα λίγα ρούχα στο backpack και έφυγα για ένα αξέχαστο road trip σε 24 πολιτείες των ΗΠΑ, διάρκειας δύο μηνών. Επέστρεψα άφραγκος και βρήκα την πρώτη τυχαία δουλειά. Έκτοτε, έχω αλλάξει δυο-τρεις δουλειές και πλέον τελώ υπό καθεστώς εργασίας εκ περιτροπής… σχεδόν άνεργος. Έχουν περάσει 11 χρόνια από την αποφοίτησή μου και τελικά ποτέ δεν άσκησα το επάγγελμα που σπούδασα. 

Ανά καιρούς σκέφτομαι τις κινήσεις μου και πώς θα ήταν τα πράγματα αν είχα κάνει διαφορετικές επιλογές. Καλύτερα; Χειρότερα; Δεν μπορώ να γνωρίζω. Ενδεχομένως να είχα διαπρέψει αν δεν είχα επιστρέψει Ελλάδα, ή αν έκανα καριέρα πάνω σε αυτό που σπούδασα. Ενδεχομένως να είχα βγάλει και κάποια λεφτά παραπάνω αν δεν ξόδευα κάθε αποταμίευση για μεγάλα ταξίδια αραιά πυκνά. Πάντως το δίμηνο road trip και το backpacking δεν θα τα άλλαζα και ας θυσίασα τις όποιες θετικές επαγγελματικές προοπτικές. Και όσο πιο πολύ το σκέφτομαι, πάλι λίγα πράγματα θα άλλαζα. Γιατί κάθε φορά είχα πλήρη αίσθηση του βάρους της ευθύνης που σήκωνα. Εάν όλες αυτές οι διαδρομές που ακολούθησα σε πολλά μικρά σταυροδρόμια με έφεραν εδώ που είμαι, τότε εγώ είμαι υπόλογος για αυτό. Και αν οι συνθήκες ήταν ή παραμένουν αντίξοες σε κάποια από αυτά, στο χέρι μου είναι να ξεκολλήσω και να ακολουθήσω άλλες διαδρομές.

Γιατί σε πρήζω με τα δικά μου, ευθύνες, βάρη και κέρατα; Γιατί θέλω να καταλάβεις, ότι εγώ προσωπικά αδυνατώ να κατανοήσω τον μέσω όρο της νεοελληνικής νοοτροπίας που ψάχνει ευθύνες πέρα από τον εαυτό της. Και δεν αναφέρομαι στα οικονομικά θέματα ή την εθνική σχιζοφρένεια περί αναγκαιότητας ή μη των μηχανισμών στήριξης. Δεν αναφέρομαι καν στο κλισέ «μαζί τα φάγαμε». Στα δικά μου μάτια, είναι αδιανόητος ο άνεργος που μουντζώνει τη Βουλή, ασχέτως αν μου είναι απόλυτα κατανοητός ο συνταξιούχος που κάνει το ίδιο. Παρομοίως, αδιανόητος μου είναι αυτός που κάθε μέρα αγοράζει εφημερίδες, παρακολουθεί ειδήσεις και έντρομος προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει τις κινήσεις της κάθε κυβέρνησης, λες και ολόκληρη η ζωή του εξαρτάται από αυτήν. Μου είναι αδιανόητος ο πιτσιρικάς που σιγοτραγουδάει το «Γυρίζω τις πλάτες μου στο μέλλον» με την μελαγχολική ικανοποίηση της απραξίας του. Εν τέλει, μου είναι αδιανόητος ο άνθρωπος που ελλείψει αυτοκριτικής, δεν προσπαθεί να βελτιώσει την κοινωνία μέσω του ίδιου του εαυτού του και επαναπαύεται στην ευκολία που παρέχει η γενική και αόριστη ευθυνολογία. Αυτός δηλαδή που ως ανήλικος έμαθε να τα φορτώνει στους γονείς του και ως ενήλικας συνεχίζει το ίδιο τροπάριο με άλλους αποδέκτες.

Θα μπορούσα να ζητήσω πολλές εξηγήσεις από τον πολιτικό κόσμο, αλλά έτσι θα παρέκαμπτα τα ενδιάμεσα στάδια. Σκέψου αν δεν είχαμε απώλεια μνήμης, πόσοι από τους σημερινούς βουλευτές θα κάθονταν ακόμα σε έδρανα. Σκέψου τα κόμματα με τι αξιοκρατικά κριτήρια θα στελεχώνονταν από υποψήφιους, αν γνώριζαν ότι κρίνονται από μία υπεύθυνη κοινωνία και όχι από «κουμπάρους» και «χρυσόψαρα». Για να δημιουργηθεί όμως η υπεύθυνη κοινωνία, θα πρέπει να δημιουργηθούν υπεύθυνα άτομα, και μιλώντας για υπεύθυνα άτομα αναφέρομαι σε ανθρώπους και όχι φασόν σκευάσματα που τελειώνουν ένα σχολείο ή ένα πανεπιστήμιο και αναζητούν νέους «γονείς».

Και πάλι, κάπου εδώ στο τέλος του γνωστού μεταπολιτευτικού μοντέλου, η ελληνική κοινωνία συνεχίζει ακάθεκτη με τα ίδια μυαλά και ετοιμάζεται να αναδείξει τα ίδια πολιτικά πρόσωπα που θα βρίζει σε δυο-τρία χρόνια. Ευτυχώς όμως για την πραγματικότητα, τα πράγματα δεν εξελίσσονται γραμμικά και ενδεχομένως αρκετοί να έχουν ξεκινήσει ήδη να βελτιώνουν τον εαυτό τους και να δείχνουν την αλληλεγγύη τους σε όσους την έχουν ανάγκη, μακριά από «γονείς». Εάν ποτέ διαφανεί φως στο τούνελ, από αυτούς τους τελευταίους θα συμβεί αυτό, διότι οι άλλοι εξ’ ορισμού δεν μπορούν να ξεκολλήσουν από το σκοτάδι.


Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου 2011

Intermission #57 (Hague edition)

Το Δικαστήριο της Χάγης απεφάνθη. Καταδίκη της Ελλάδας για παραβίαση της ενδιάμεσης συμφωνίας με την FYROM. 


Ανάγνωση πεσόντων:


Σαμαράς Αντώνιος ... ΠΑΡΩΝ
Καρατζαφέρης Γεώργιος ... ΠΑΡΩΝ
Ψωμιάδης Παναγιώτης ... ΠΑΡΩΝ
Μητροπολίτης Άνθιμος ... ΠΑΡΩΝ
Καραμανλής Κωνσταντίνος (jr) ... ΠΑΡΩΝ
Νεοελληνικός επαρχιωτισμός ... ΠΑΡΩΝ
Βλαχοσκεπτόμενη μεταπολίτευση ... ΠΑΡΟΥΣΑ
Εθνοπατριωτική ανοησία ... ΠΑΡΟΥΣΑ
Τζάμπα μαγκιά και bese ... ΠΑΡΟΥΣΑ


Πέμπτη 1 Δεκεμβρίου 2011

Ο βοσκός και ο λύκος


Έπεσε λοιπόν η «χούντα» του ΓΑΠ, και κάπως έτσι ισοπεδώσαμε άλλη μία λέξη μαζί με τη μνήμη όσων βασανίστηκαν και σκοτώθηκαν πριν 40 χρόνια στη διάρκεια της πραγματικής χούντας. Με παρόμοιο τρόπο, οι «μισθοί πείνας» της προηγούμενης δεκαετίας, δεν μπορούν να βρουν αντίκρισμα στη σημερινή πραγματικότητα όπου κάποιοι μισθοί έχουν όντως μειωθεί σε επίπεδο πείνας. Ίσως η μοναδική ανάμνηση που απέμεινε στους συνδικαλιστές που ωρύονταν πριν δέκα χρόνια για το εισόδημά τους, να είναι το τετραψήφιο νούμερο του μισθού τους που, σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδεχομένως σήμερα να έχει γίνει τριψήφιο. Και τώρα, πώς θα ονομάσουν αυτό το νούμερο αφού η «πείνα» εξαντλήθηκε την περίοδο των παχιών αγελάδων; 

Κάπως έτσι ισοπεδώθηκαν και λέξεις όπως «απατεώνας», «κλέφτης», «καθίκι», «δωσίλογος», «προδότης» και «μαλάκας». Ειδικά στο τελευταίο, και μετά από ζύμωση αρκετών δεκαετιών, φαίνεται πως βρήκαμε τον κοινό παρονομαστή για κάθε κάτοικο αυτής της χώρας. Με την υπέροχη αβρότητα και ευγένεια που μας χαρακτηρίζουν, καταφέραμε να βάλουμε όλες τις λέξεις σε ένα καζάνι και τώρα να προσπαθούμε να συνεννοηθούμε. Όλοι απατεώνες, κλέφτες, καθίκια, δωσίλογοι, προδότες και μαλάκες. Η ρητορική του κ. Πάγκαλου περί μαζικής ευθύνης έφυγε από το επίπεδο πολιτικού διαλόγου, και διαχύθηκε σε ολόκληρη την κοινωνία. 

Πλέον ο δημόσιος διάλογος έχει άμεσες διεξόδους απλότητας. Μπορείς να ισοπεδώνεις με χαρακτηρισμούς που η ευρύτερη κοινωνία έχει αποδεχτεί ως κανόνα. Αν είσαι αριστερός, όλοι οι αντίπαλοι είναι νεοφιλελεύθεροι. Αν είσαι δεξιός, όλοι οι αντίπαλοι είναι συριζαίοι. Αν είσαι στο κέντρο, μάλλον για βολεμένο σε κόβω αφού δεν εκφράζεις κανέναν από τους δύο. Αν είσαι Ευρωπαϊστής, είσαι εθνοπροδότης, και αν τρομάζεις στη σκέψη επιστροφής στη δραχμή, τότε σου έχουν κάνει πλύση εγκεφάλου τα ΜΜΕ και οι «καθεστωτικοί». 

Λέξεις και έννοιες διασκορπισμένες μέσα σε μία σαλάτα πάθους. Αυτό έμεινε πλέον στον δημόσιο διάλογο. Θέλουμε να χαρακτηρίσουμε κάτι, και του βάζουμε το κάτιτίς παραπάνω. Ποντάρουμε έτσι στο να ακουστούμε λίγο περισσότερο, αλλά και να μιλήσουμε στην «ψυχή» του άλλου. Όμως αγαπητέ, με το πάθος ξεδίνεις λίγο εσύ, αναστατώνεις και για λίγο τον άλλο, αλλά λύσεις και διάλογο δεν δημιουργείς. Και πες ότι εσύ βιώνεις μία συναισθηματικά έντονη περίοδο και θέλεις να ξεδώσεις εδώ και τώρα. Τα παιδιά σου τί φταίνε που κάποια στιγμή θα αναζητούν στο διαδίκτυο τί σήμαινε κάποτε «διάλογος», τί «κυριολεκτική σημασία των λέξεων» και τί «επιχείρημα»; Ή μήπως οραματίζεσαι ένα μέλλον όπου θα επικρατεί όποιος φωνάζει περισσότερο και χρησιμοποιεί τις πιο βαρύγδουπες και φαρμακερές λέξεις;

Και μην με παρεξηγείς. Είναι καλό να χρησιμοποιείς τις λέξεις με πάθος. Αλλά να διαστρεβλώνεις λέξεις και έννοιες για χάρη του πάθους, είναι κυρίως ανέντιμο προς τις πραγματικές έννοιες που θα ήθελες να εκφράσεις, γιατί πολύ απλά τις ισοπεδώνεις. Και όταν έρθει η ώρα που πρέπει πραγματικά να τις χρησιμοποιήσεις, δεν θα έχουν πια αξία.


Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...