Το ηθικό πλεονέκτημα του ρουσφετιού

Με ένα μακροσκελές κείμενο, ο γραμματέας νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ Ιάσονας  Σχινάς-Παπαδόπουλος, «απαντάει» στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» που έβγαλε στη φορά το διορισμό συγγενών του στο Δημόσιο. Για την ακρίβεια, μας αναλύει για ποιο λόγο αυτός και το σόι του αξίζουν να στέκονται σε περίοπτες θέσεις στην ιστορία της σύγχρονης ελληνικής Αριστεράς, χωρίς να μας εξηγήσει φυσικά πώς αυτό συνεπάγεται σε αξιοκρατικό διορισμό στο Δημόσιο. Εν τέλει, αποφεύγει να μας απαντήσει για τα καθεαυτό ρουσφέτια.

Το θράσος και τα τεράστια κενά λογικής του μικρού Ιάσονα δεν ξεπήδησαν από το πουθενά. Καλλιεργούνται χρόνια τώρα, εν μέσω της κυριαρχίας του παραλογισμού, του συναισθηματισμού και της δημόσιας υποβάθμισης της λογικής και του ορθολογισμού. Εγώ θεωρώ ότι ο μικρός Ιάσονας δεν λέει ψέμματα. Δεν προσπαθεί να κρύψει κάτι. Απαντά, με την ηθική και τις αξίες που μεγάλωσε. Σαν ένας κακομαθημένος άχρηστος που αρνείται να αναλάβει τις ευθύνες του όταν κάποιος του τις δείχνει κατάμουτρα. Ο μικρός Ιάσονας, δεν έμαθε ποτέ του να συντάσσει ένα κείμενο της προκοπής, οπότε στην «απάντησή» του μαρτυρούμε ένα κλασσικό εφηβικό κατεβατό που ξεκινάει με μία ιστορική αναδρομή ποινικοποίησης της περιόδου της «ευημερίας» και μετά ξεφεύγει σε ένα συναισθηματικό, οργισμένο παραλλήρημα, σχεδόν αστείο σε αρκετά σημεία που θα ζήλευε κάθε τσαντισμένο 15χρονο.

Αυτό όμως, με χαροποιεί ιδιαίτερα γιατί, διαβάζοντας την «απάντησή» του, με εξόργισε τόσο πολύ, που μου δίνει το δικαίωμα να του απαντήσω στον ίδιο συναισθηματικό, δραματικό και άνευ ουσίας τόνο.

Άκου λοιπόν μικρέ Ιάσονα. Στις καταλήψεις του 1991, τότε που εσύ ήσουν τριών χρονών, κι εγώ μέλος 15μελούς και κατέβαινα για πρώτη φορά σε πορεία στο κέντρο, είχα την ευκαιρία να γνωρίσω τους ανθρώπους που βρίσκονταν πίσω από τέτοιες καταστάσεις. Γνώρισα λοιπόν καθηγητές που είχαν να πατήσουν στο σχολείο χρόνια, αλλά όντες μαχητικοί συνδικαλιστές, είχαν εξασφαλισμένο το μηνιάτικο μισθό τους (εις βάρος όλων των φορολογούμενων) έχοντας χάσει όμως κάθε επαφή με την επιστήμη τους. Αυτοί οι απίθανοι τύποι λοιπόν, όποτε έπαιρναν εντολή από το Κόμμα, εμφανίζονταν ως δια μαγείας από το πουθενά με σκοπό να διαταρράξουν την ομαλή λειτουργία του σχολείου. Αυτοί, πούλαγαν παραμύθια σε εμάς, κι εμείς με τη σειρά μας, κάναμε κατάληψη. Μας βοηθούσαν να συντάξουμε και 1-2 χαζοαιτήματα, οπότε όταν μας ρώταγε κανείς, την παπαγαλία την είχαμε στο τσεπάκι.

Επειδή λοιπόν, από τόσο μικρή ηλικία κατάλαβα ότι αυτό παίζει και στο Πανεπιστήμιο, αλλά και στην μετέπειτα επαγγελματική ζωή, αποφάσισα να πάω να σπουδάσω έξω. Όχι ως υπεράνω ή επειδή είχα την ωριμότητα της απόφασής μου. Απλά επειδή αυτό που ήθελα να σπουδάσω το αγαπούσα πολύ, ήθελα να βεβαιωθώ ότι θα το κάνω σωστά.

Από το δεύτερο έτος κι όλας, ήμουν οικονομικά ανεξάρτητος, με ένα εξαντλητικό ωράριο που συνδύαζε σπουδές, μελέτη και δουλειά για τα επόμενα χρόνια. Αξιώθηκα και μία υποτροφία για μεταπτυχιακές σπουδές, οπότε εκείνη την χρονιά κατάφερα να είμαι λίγο πιο άνετα οικονομικά.

Επέστρεψα στην Ελλάδα την εποχή της «ευημερίας» όπως σωστά χαρακτηρίζεις κι εσύ. Τότε που ο δικομματισμός μεσουρανούσε και τα διακοποδάνεια έβγαιναν με το κιλό. Αλλά ακόμα και τότε, εμένα με χάλαγε κάτι πολύ περισσότερο από το κομματοκρατικό Κράτος και το κρατικοδίαιτο πελατολόγειό του. Με χάλαγε η έλλειψη αξιοκρατίας. Παντού όμως. Στο δημόσιο, στον ιδιωτικό τομέα, σε χαμηλές ή ψηλές θέσεις. Μία ολόκληρη κοινωνία βουτηγμένη στην αναξιοκρατία και την αδικία. Και ακόμα περισσότερο με χάλαγαν κάποιοι συνάδελφοι που ενώ είχαν διοριστεί με μέσο, δεν είχαν την εντιμότητα να κρατάνε χαμηλό το βλέμμα. Όχι. Η αξία που πρόττασαν για τους εαυτούς τους ήταν το μέσο. «Εμένα με έφερε εδώ ο τάδε οπότε σας έχω όλους γραμμένους. Και μη μου κουνιέται και κανείς γιατί θα μιλήσω στον τάδε και θα χάσετε τη δουλειά σας».

Αυτό ονομάζεται ρουφιανιλίκι, αγαπητέ επαναστάτη του κώλου. Όχι να βγάζεις στη φόρα κάτι που ισχύει. Αλλά να χρησιμοποιείς τον γνωστό σου (συγγενή, ιδεολογικό σύντροφο, κολλητό, κλπ) για να πατήσεις εσύ πάνω στο πτώμα του άλλου. Μία μέθοδο που ο φασισμός και η δική σου ιδεολογική σαλάτα εναγκαλιάζουν εγκάρδια. Να μην χρησιμοποιείς τις γνώσεις και τις δεξιοτεχνίες σου, αλλά να τρέχεις και να κρύβεσαι πίσω από τον κομματικό νταβατζή σου, όταν η ζωή στα φέρνει λίγο πιο άβολα.

Την ώρα που ο «κατάκοπος» αδερφός σου από τις καταλήψεις, σου διάβαζε παραμυθάκια του Μαρξ για να γουστάρεις, κάποιοι ιδρώναμε σε πραγματικές σπουδές και δουλειές, προκειμένου να βάλει ο καθένας και από ένα λιθαράκι να γίνει έστω και λίγο καλύτερη αυτή η χώρα. Για να είμαστε οικονομικά ανεξάρτητοι και να έχουμε όρεξη και διάθεση να προσφέρουμε σε εμάς, στις οικογένειές μας και στην ευρύτερη κοινωνία μας. Αγνοώντας τα κομματόσκυλα του συναφιού σου που ανέκαθεν το μόνο που είχαν να επιδείξουν ήταν καταστροφή, μιζέρια, συντηρητισμό και οπισθοδρομικότητα. Κρυμμένα πίσω από ντουντούκες και θεωρητικά μανιφέστα επιπέδου καφενείου. Γι’ αυτό και το ιδεολογικό συνάφι σου θεωρεί «ρετσινιά» την αριστεία. Επειδή η αριστεία, ή έστω και η κοινή λογική, αναδεικνύουν το καραγκιοζιλίκι της ντουντούκας και του αποτελέσματός της.

Έτσι έρχεται η πρόοδος, η επιστημονική, η οικονομική και η κοινωνική και όχι κουνώντας το δάχτυλο, ως ένας κλασσικός, κακομαθημένος, βολεμένος, Ελληναράς, σε όσους ζητάνε δίκαιη μεταχείριση στο δικαίωμά τους για εργασία.

Το ακόμα τραγικότερο σε όλα αυτά, μικρέ Ιάσονα, είναι ότι είσαι μικρός. Ότι η δική σου γενιά, θα έπρεπε προ πολλού να είχε φτύσει την προηγούμενη για αυτό το χάλι που έχουν φτιάξει για χώρα. Και τελικά η δική σου γενιά, όχι μόνο συνεχίζει το καταστροφικό έργο των προηγούμενων, αλλά το βελτιώνει! Το κάνει πιο ξεδιάντροπα. Πλέον, αρκεί ένας κακομαθημένος άχρηστος σαν του λόγου σου να βγει και να αποκαλέσει μαλάκες 1,5 εκατομμύριο άνεργους, μεταξύ των οποίων αρκετές χιλιάδες με πολλαπλάσια προσόντα από εσένα και το σόι σου και να μην ανοίξει ρουθούνι. Κρίμα, γιατί αν μπορούσες να συντάξεις έστω και μία πρόταση με περιεχόμενο, θα μπορούσες να αναπτύξεις αυτή την τεχνική σε ένα διδακτορικό ας πούμε και να γίνεις διάσημος. Να μάθεις και σε άλλους πολιτικάντηδες, σαν του λόγου σου, πώς γίνεται να προσβάλλεις τις σπουδές, τη δουλειά, το μόχθο και την αξιοπρέπεια εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων και αυτοί αντί να σε πάρουν με τις πέτρες, να καταπίνουν την οργή τους. Το Κόμμα και ο Πατερούλης θα πρέπει να είναι πολύ υπερήφανοι για σένα αγόρι μου. Να σε χαίρονται.

Bonanza

Ευτυχώς η πραγματικότητα είναι αρκετά πιο σύνθετη από ένα "καλώς έκλεισε η ΕΡΤ" ή "κακώς έκλεισε ΕΡΤ". Είναι επίσης και πιο σύνθετη από ένα "θα μείνουν στο δρόμο παιδιά των 700 ευρώ" ή ένα "επιτέλους τα λαμόγια με μισθούς 200.000 θα απολυθούν". Η πραγματικότητα δεν έχει ούτε πολιτική θέση, ούτε αίσθηση δικαιοσύνης και ισότητας. Η πραγματικότητα σε τέτοια θέματα, συνήθως ισορροπεί ανάμεσα σε κάποια νούμερα, διακριτές καταστάσεις, γενικότητες και τις ευρύτερες κοινωνικές αντιλήψεις.

Έχει χιλιοειπωθεί σε αυτό το ιστολόγιο πόσο ανούσια είναι η μανιχαϊστική προσέγγιση στα θέματα της επικαιρότητας. Πόσο άκαρπο αλλά και επικίνδυνο είναι να βλέπουμε μόνο άσπρο και μαύρο σε ένα μονόχνοτο επίπεδο, σε καταστάσεις που εξ΄ορισμού είναι πολύχρωμες και πολυεπίπεδες. Η ένταση της πλειοψηφίας των αντιδράσεων, τόσο αυτών που εναντιώθηκαν στο κλείσιμο, όσο και αυτών που γέμισαν με πανηγυρικές ιαχές τα social media, απέδειξαν όχι μόνο ότι πλέον έχει χαθεί η ψύχραιμη σκέψη και το μέτρο στην κοινωνία, αλλά και ότι η κάθε αντίληψη ή άποψη έχει οχυρωθεί πλέον πίσω από αντιδιαμετρικά δογματικά τείχη αρνούμενη τον οποιονδήποτε διάλογο ή την αμοιβαία κατανόηση που τόσο ανάγκη έχουμε ως κοινωνία.

Η ερώτηση «Έπρεπε να κλείσει η ΕΡΤ;» δεν είναι ειλικρινής. Οποιαδήποτε απάντηση θα έπρεπε να ξεκινήσει με ένα «Εξαρτάται». Η δικιά μου απάντηση, για παράδειγμα, θα ήταν «Έπρεπε βασικά να συρρικνωθεί και να εξυγιανθεί. Να καθαρίσει η ίδια το όνομά της βγάζοντας έξω τα λαμόγια, τα βύσματα και τους αργόμισθους, περικόπτοντας αυτούσια δαπάνες, κρατώντας το πραγματικά εργαζόμενο προσωπικό». Όμως αυτό, ποιος δημόσιος οργανισμός και ποιος κλάδος το κάνει πραγματικά υπό το πλαίσιο της νεοελληνικής νοοτροπίας; Από την άλλη, αν τελικά η μοναδική λύση ήταν ο ακαριαίος θάνατος με συνοπτικές αποφάσεις (τις οποίες παρεμπιπτόντως δεν τις είδαμε για όλες τις δανειοδοτήσεις και τις παράνομες εκπομπές τηλεοπτικού σήματος των ιδιωτικών καναλιών), σημαίνει ότι η Κυβέρνηση δεν ήταν ικανή να εξυγιάνει την ΕΡΤ και εφάρμοσε την τακτική «πονάει δόντι, κόψει κεφάλι». 

Άρα, καλώς έκλεισε η ΕΡΤ, αλλά αυτό έγινε με τον χείριστο δυνατό τρόπο, με τις γνωστές οριζόντιες περικοπές επί χλωρών και ξερών, προκαλώντας το δημοκρατικό αίσθημα του κάθε λογικά σκεπτόμενου πολίτη αυτή της χώρας. Και φυσικά το οποιοδήποτε κυβερνητικό δίκαιο χάνεται τη στιγμή που ανάμεσα στο αργόμισθο και λαμογιακό προσωπικό της ΕΡΤ, υπήρχαν πολλές περιπτώσεις ανθρώπων που ούτε είχαν τη συνδικαλιστική δύναμη, αλλά ούτε και τα μέσα να προκαλέσουν οι ίδιοι την εξυγίανση του οργανισμού τους. Χάνεται επίσης το κυβερνητικό δίκαιο, όταν αποφασίζεται και διατάσσεται το κλείσιμο της ΕΡΤ μιλώντας για εξυγίανση και περικοπή της κρατικής σπατάλης, την ώρα που Δημόσιοι Οργανισμοί με πραγματικά κανένα αντικείμενο, συνεχίζουν να λειτουργούν υπερστελεχωμένοι με στρατιές βυσματούχων και «παιδιών» του πελατειακού Κράτους.

Όμως η σημερινή κυβέρνηση, όπως και η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση, θερμοί οπαδοί του πελατειακού Κράτους, γνωρίζουν πως η κοινωνία δεν θα ασχοληθεί με αυτές τις «παραβλέψεις», γιατί η ίδια κοινωνία έχει οπαδοποιηθεί ήδη ανάμεσα στα δόγματα που της σερβίρουν και που αυτοδημιουργεί. Έτσι συνεχίζουν να παίζουν το πολιτικό τους παιχνίδι, ενδεχομένως με μία αίσθηση ικανοποίησης παρατηρώντας αφ’ υψηλού αυτή την παράλογη πόλωση και την ασπρόμαυρη ερμηνεία της πραγματικότητας.

Απεργία η ελληνική

Η απεργία εδραιώθηκε ως αναπόφευκτο μέσο αντίδρασης στα τέλη του 19ου αιώνα, τότε που η βιομηχανική επανάσταση άλλαζε ραγδαία τις κοινωνικές δομές και τις υπάρχουσες τάξεις. Ελλείψει της αστικής τάξης, που μετέπειτα λειτούργησε ως ένα είδος φίλτρου ανάμεσα στα ανώτερα και κατώτερα οικονομικά στρώματα, αλλά και ελλείψει οποιασδήποτε εργατικής νομοθεσίας και δικαιοδοσίας, αναγκαστικά η απεργία αποτέλεσε τον μοναδικό τρόπο αντίδρασης εργατών και υπαλλήλων για τις αδικίες που πολύ συχνά έπρεπε να υποστούν. Εξαντλητικά ωράρια, 6-7ήμερη εργασία, μισθοί αποσυνδεμένοι από την παραγωγικότητα και την κερδοφορία, ανθυγιεινές συνθήκες και ανυπαρξία οποιασδήποτε επαφής και διαλόγου με την εργοδοσία, ήταν μερικά από τα στοιχεία που έπρεπε να ανταπεξέλθουν εκατομμύρια άνθρωποι, προκειμένου να επωφεληθούν με ένα απειροελάχιστο ποσοστό από τον πλουτισμό των εκάστοτε ελίτ.

Η απεργία βασίστηκε στο απλό σκεπτικό ότι εφόσον δεν υπήρχαν νόμοι ή καλλιεργημένη κοινωνική συνείδηση που θα «κατανοούσε» και θα προστάτευε τους εργαζόμενους από αυτά τα στοιχεία, ο μόνος τρόπος για να έρθει η οποιαδήποτε εργοδοσία σε διάλογο, θα ήταν να ζημιωθεί οικονομικά ώστε να κατανοήσει την πραγματική παραγωγική αξία των εργαζομένων. Άρα βασική αρχή της απεργίας ήταν πρωτίστως η οικονομική ζημιά της εργοδοσίας, που στη συνέχεια θα εξαναγκάζονταν σε διαπραγμάτευση με τα όποια αιτήματα των εργαζομένων. Ένας άτυπος εκβιασμός που αφορούσε κυρίως τον κλειστό κύκλο της σχέσης εργαζόμενου - εργοδότη.

Τα χρόνια πέρασαν, η δημοκρατία αναπτύχθηκε στα δυτικά κράτη, η αστική τάξη διογκώθηκε και μαζί με τις κοινωνικές απαιτήσεις για βελτίωση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, επήλθε και βελτίωση των εργασιακών που συνεχώς, ακόμα και σήμερα μοιάζουν με ένα παιχνίδι «tug-o-war» που προσαρμόζεται στις εκάστοτε οικονομίες. Σε κάθε περίπτωση όμως, υπάρχει η εργατική νομοθεσία, η συνεχής έρευνα για την ασφάλεια και υγιεινή στην εργασία, και θεσμικοί μηχανισμοί στους οποίους μπορεί καταφεύγει ο εργαζόμενος. Οι απεργίες εξελίσσονται συνήθως μετά από διαρκή διάλογο, ως ύστατη λύση και ως μέσο πίεσης σε συγκεκριμένα ιδιωτικά συμφέροντα.

Στην Ελλάδα τα πράγματα εξελίχθηκαν ελαφρώς διαφορετικά. Ενώ ακολουθήθηκε κουτσά στραβά το ίδιο μοντέλο, οι απεργίες άκμασαν κυρίως στο χώρο του Δημοσίου Τομέα, όπου όσον αφορά το καθεστώς της εργοδοσίας, ισχύει κάτι που συνεχώς ξεχνάμε. Ότι εργοδότης δεν είναι η εκάστοτε Κυβέρνηση, αλλά το Κράτος. Δηλαδή, ένα σύνθετο μόρφωμα όπου η μισθοδοσία εξασφαλίζεται από τους πόρους των πολιτών, και η διαχείριση από ανώνυμα τμήματα που ονομάζονται Υπουργεία και κατά κανόνα εξυπηρετούν πολιτικά συμφέροντα. Έτσι, σε οποιαδήποτε απεργία στον Δημόσιο Τομέα, ο εργοδότης που ζημιώνεται οικονομικά είναι οι πολίτες, και αυτός που ζημιώνεται, ας πούμε θεσμικά, το εμπλεκόμενο Υπουργείο. Δεν υπάρχει σαφής, επώνυμος εργοδότης που θα καταγράψει ζημιές, πέρα από κάποιο ενδεχόμενο πολιτικό κόστος. Και στην ουσία, αυτό το τελευταίο είναι στο οποίο στοχεύουν οι όποιες απεργίες. Να δημιουργηθεί, δηλαδή, ένα είδος δυσφήμισης για το χαρτοφυλάκιο του εκάστοτε Υπουργού που ενδεχομένως να ξεσηκώσει κάποια αόριστη κοινωνική αποδοχή.

Οι ελληνικές απεργίες στον Δημόσιο Τομέα παίζουν στην ίδια σκακιέρα που παίζεται το πολιτικό παιχνίδι της μεταπολίτευσης εδώ και 30 χρόνια. Αυτό όπου απλά κομματικοί στρατοί και συγκεκριμένα συμφέροντα αλληλοσυγκρούονται. Οργανωμένες συντεχνίες, ή μεμονωμένες κλαδικές περιπτώσεις, προσπαθούν με πολιτικό τρόπο (και φυσικά με τη στήριξη κάποιου συστημικού κόμματος) να εκβιάσουν καταστάσεις, πάντα όμως εντός της ίδιας σκακιέρας. Ποτέ σε σχέση με την υπόλοιπη κοινωνία, άσχετα αν τελικά, επί του πρακτέου, ο εργοδότης τους είναι η υπόλοιπη κοινωνία, η ευρυθμία της οποίας ζημιώνεται άμεσα από την απεργία. Γι' αυτό και οι συγκεκριμένοι απεργοί φροντίζουν να διανθίζουν τις κινητοποιήσεις τους με εθνοπατριωτικές φανφάρες, και συνεχώς αναφέρονται στο συμφέρον του λαού. Γενικά και αόριστα. Απλά για να δημιουργήσουν έναν εικονικό κρίκο που θα συνδέσει την κοινωνία με τα αιτήματά τους. Το κομματικοποιημένο ελληνικό Κράτος, που εδώ και 190 σχεδόν χρόνια γίνεται βορά σε διάσπαρτα πολιτικά και οικονομικά μικρά και μεγάλα συμφέροντα, απλά προσφέρει το έδαφος για τέτοιου είδους παιχνίδια που τελικά αφορούν μόνο το ίδιο το σύστημα και όχι την κοινωνία. Η τελευταία, απλά κάνει υπομονή ή αναλώνεται σε ανούσιες ρητορικές που, καθαρά για λόγους αντιπερισπασμού, ανάγουν ρεαλιστικά προβλήματα σε ιδεοπολιτικά.

Χαρές και πανηγύρια

Το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν οι θετικές εκτιμήσεις για την οικονομική πορεία της χώρας, ενώ καταγράφεται μία ευρύτερη αλλαγή οικονομικού κλίματος σε διάφορους χρηματοπιστωτικούς και επιχειρηματικούς κύκλους. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση προκειμένου να εκμεταλλευτεί πολιτικά αυτή την αλλαγή, προσπαθεί με κάθε τόνο να δημιουργήσει μία αίσθηση βελτίωσης για ολόκληρο το φάσμα της ελληνικής κοινωνίας. Τα  οικονομικά στοιχεία, ειδικά αυτά που διασταυρώνονται εντός και εκτός της χώρας δεν μπορώ να τα αμφισβητήσω. Για το δεύτερο όμως, που αφορά την διάχυση αισιοδοξίας της κυβέρνησης, έχω πολλούς λόγους να διατηρώ τις επιφυλάξεις μου.

Όσοι παρακολουθούν τακτικά το παρόν ιστολόγιο, γνωρίζουν πως η απαισιοδοξία, η μιζέρια και η κακομοιριά είναι κόκκινο πανί για τον γράφοντα, αφού μόνο στοιχεία οπισθοδρόμησης και συντηρητισμού μπορούν να αποτελούν. Το ζητούμενο είναι πάντα ο ρεαλισμός, όμως με μία πινελιά συνεχούς αισιοδοξίας που θα δίνει ώθηση σε ότι δημιουργικό και αναπτυξιακό μπορεί να έχει απομείνει σε αυτή τη χώρα. Και σε ότι αφορά τις προχειροστημένες ιαχές νίκης της κυβέρνησης, ο ρεαλισμός επιτάσσει μία επιφυλακτική αμφισβήτηση.

Διότι, αλλαγή οικονομικού κλίματος που δεν συνοδεύεται από ανάλογη αλλαγή κοινωνικού, θεσμικού, δομικού και πολιτικού περιβάλλοντος, σημαίνει στην ουσία καμία αλλαγή. Πάλι εστιάζουμε στα συμπτώματα και όχι τις αιτίες. Πάλι ανάγουμε τα δομικά και θεσμικά προβλήματα της χώρας σε «φράγκα». Και το χειρότερο είναι πως όσα μαθήματα μπορούσαμε να πάρουμε από την χρεοκοπία του κοινωνικοπολιτικού κατεστημένου της τελευταίας 30ετίας, τα αφήσαμε στην άκρη. Με τα πρώτα θετικά οικονομικά σημάδια, το υπάρχον πολιτικό σύστημα άρχισε ήδη να επιστρέφει στον παλιό καλό γνώριμο πελατειακό, σαθρό και διεφθαρμένο μηχανισμό σπατάλης του δημοσίου πλούτου χωρίς αναπτυξιακές πολιτικές. Βγάζοντας πάλι στην επιφάνεια νοοτροπίες από τις οποίες τρία χρόνια τώρα προσπαθούμε να απαλλαγούμε.

Επιστρέφουν τα stage. Άχρηστοι και άεργοι δημόσιοι οργανισμοί που λειτουργούν ως δεξαμενές κρατικοδίαιτων βυσματούχων και κατάφεραν να «επιβιώσουν στην καταιγίδα», παραμένουν ακέραιοι. Οι μεταρρυθμίσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση κατακρεουργήθηκαν. Το μεταναστευτικό το ίδιο. Παραμένει ασταθές το επιχειρηματικό κλίμα με συνεχώς μεταβαλλόμενό φορολογικό και γραφειοκρατικό σύστημα. Με έκτακτες φορολογήσεις που εξυπηρετούν πρόχειρα «μπαλώματα» και όχι ρεαλιστικούς οικονομοτεχνικούς σχεδιασμούς που θα διασφάλιζαν τις όποιες κρατικές υποχρεώσεις. Αυτές που θα μπορούσαν σταδιακά να βελτιώσουν τα κοινωνικά αγαθά της παιδείας, της υγείας, της κοινωνικής ασφάλισης και άλλων παροχών. Μεταρρυθμίσεις που θα έσπαγαν εις βάθος τα θεμέλια του σαθρού σπάταλου και άδικου κρατικοδίαιτου κτίσματος και θα δημιουργούσαν βάσεις για κάτι νέο και εκσυγχρονιστικό, έμειναν να αραχνιάζουν σε φάκελους. Από αυτούς που παρουσιάζουμε σε κάθε αξιολόγηση της τρόικας για να δείχνουμε την καλή μας θέληση. Μελέτες για την άμεση και πλήρη μηχανοργάνωση της δημόσιας διοίκησης, μένουν επίσης κάπου αραχνιασμένες. Ίσως επειδή δεν έχει βρεθεί ο «κατάλληλος» ανάδοχος/ κουμπάρος. Ίσως επειδή μία τέτοια κίνηση θα καθιστούσε άχρηστες τις εκατοντάδες κοστοβόρες, χρονοβόρες και γραφειοκρατικές διαδικασίες που μπορεί να ταλαιπωρούν και να καθυστερούν μία ολόκληρη κοινωνία και οικονομία, αλλά αν μη τι άλλο διασφαλίζουν μερικές εκατοντάδες θέσεις εργασίας στους «πελάτες» του συστήματος. Αυτού που με νύχια και με δόντια προσπαθεί να διατηρήσει το βολικό του status quo. Και βέβαια σε σοβαρά κοινωνικά ζητήματα όπως η έξαρση του φασισμού και του ρατσισμού, βγάζουμε έναν νόμο και θαρρούμε πως ξεμπερδεύουμε με ένα από τα πιο σύνθετα και βαθιά προβλήματα της κοινωνίας μας.

Δεν είναι το πρόβλημα οι δημόσιοι υπάλληλοι, αλλά το πλαίσιο μέσα στο οποίο καλούνται να εργαστούν και να παράγουν. Η ευρύτερη Δημόσια Διοίκηση και ο τρόπος που διαχειρίζεται τις υλικοτεχνικές δομές και αξιολογεί το ανθρώπινο δυναμικό. Διεξάγεται η γνωστή αντιπαράθεση γύρω από τους δημόσιους υπάλληλους, ενώ τελικά το πραγματικό πρόβλημα βρίσκεται στις δαιδαλώδεις και αναχρονιστικές δομές ολόκληρης της Δημόσιας Διοίκησης. Αυτές που ευνοούν το πελατειακό κράτος. Αυτές που αποτελούν τροχοπέδη στην αποδοτικότητα, τη διαφάνεια και την εξυπηρέτηση των δημοσίων υπηρεσιών, δηλαδή τα στοιχεία που θα αποτελούσαν αναπτυξιακούς παράγοντες όχι μόνο για την οικονομία αλλά και για την εύρυθμη λειτουργία ολόκληρης της κοινωνίας.

Η κοινωνία, και κατ’ επέκταση οι πολιτικοί και κυβερνητικοί κύκλοι ή δεν έχουν καταλάβει τίποτα, ή κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν. Με το ίδιο πάθος που είχε εκφραστεί η οργή και η αγανάκτηση πριν τρία χρόνια από την κοινωνία, σήμερα η κυβέρνηση προσπαθεί να στήσει αποχαιρετιστήριο πάρτι για την κρίση. Όπως πριν τρία χρόνια, έτσι και τώρα μου είναι ξεκάθαρη η υποκρισία. Η αμοιβαία. Αυτή που οδηγεί μία ολόκληρη χώρα να χορεύει ή να πλακώνεται γύρω από το πρόβλημα και όχι συλλογικά αντιμέτωπη με αυτό.

Κάτι δικά μου, κυπριακά

«Το πρόβλημα δεν είναι οι άγνωστοι Κυπρολόγοι, αλλά οι γνωστοί κοπρολόγοι».

– Αύγουστος Κορτώ.

Πράγματα που μου επιβεβαίωσαν / δίδαξαν (διαγράψτε κατά προτίμηση), τα πρόσφατα γεγονότα με την Κύπρο:

• Η συναισθηματική πολιτική δεν έχει καμία επαφή με την πραγματικότητα. Εξυπηρετεί μόνον εκείνα τα επιφανειακά σημεία της πολιτικής που χαϊδεύουν αφτιά χωρίς να μεταφέρουν κάποια ουσιαστικότερη πληροφορία πιο μέσα από αυτά.
• Μπορείς να ασκείς συναισθηματική πολιτική μόνο όταν απευθύνεσαι σε όχλους και όχι  σε άτομα. Οι όχλοι πάντα ήταν επιρρεπείς σε συναισθηματικές πολιτικές. Τα άτομα, από την άλλη μπορούν να διακρίνουν τον δογματισμό πίσω από αυτές.
• Ο ρομαντισμός δεν έχει πεθάνει. Απλά δεν μπορεί να ασκείται σε κοινωνικό επίπεδο. Ο ρομαντισμός είναι ανθρώπινο στοιχείο, όχι κοινωνικό. Η ανάγκη που έχει ο άνθρωπος να νιώθει γεμάτος συναισθηματικά, πνευματικά και εγκεφαλικά δεν αφορά την κοινωνία, αλλά τον ίδιο τον άνθρωπο. Κατ’ επέκταση όταν προσπαθείς να μετουσιώσεις μία προσωπική έκσταση πατριωτισμού, ή συναισθηματικής άμυνας στις ανάγκες μίας ολόκληρης κοινωνίας, το σίγουρο είναι ότι θα φας τα μούτρα σου. Όχι από κάποιον εκδικητικό αντίπαλο, αλλά από την ίδια την πραγματικότητα που δεν κατανοεί την έννοια του πατριωτισμού.

• Η πραγματικότητα δεν κατανοεί επίσης κοινωνικές έννοιες όπως ισότητα, αδελφοσύνη ελευθερία και αλληλεγγύη. Αυτά είναι ανθρώπινα τερτίπια, για τα οποία ευτυχώς (ή δυστυχώς για αρκετούς), η Ευρώπη έχει κάνει βήματα για να τα συστηματοποιήσει ώστε να τα εξασφαλίζει για τις κοινωνίες της.

• Κάπως έτσι, οι ρομαντικοί φιλελεύθεροι του 19^ου αιώνα και οι ρομαντικοί αριστεριστές του 20^ου, αδυνατούν να εντάξουν την ιδεολογία τους στο πραγματιστικό πλαίσιο της σύγχρονης παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. Έτσι αντιδρούν σαν ένα παιδί που ξέρει πως πάντα θα είναι πιο αδύναμο από τον γονιό του. Παραλογίζονται και προσπαθούν να παίξουν το παιχνίδι σε άλλο επίπεδο. Μακριά από τους όρους της πραγματικότητας. Σε μέρη που θαρρούν πως αυτοί έχουν το πάνω χέρι. Πχ, ιδεολογίες, εικασίες, υποκειμενικές απόψεις καμουφλαρισμένες ως αντικειμενικές και ουτοπικές περιγραφές.

• Η παγκοσμιοποιημένη οικονομία έχει ξεφύγει και από τα πιο ασταθή οικονομικά μοντέλα που θα μπορούσε να αναπτύξει ο καλύτερος οικονομολόγος. Η προσπάθεια απλούστευσης μίας τόσο πολυεπίπεδης σύνθεσης οδηγεί απλά σε εσφαλμένα συμπεράσματα. Ως εκ τούτου, κάποιοι αναγκάζονται να εφαρμόσουν την προαναφερθείσα τακτική «του παιδιού».

• Η Ευρωπαϊκή Ένωση, προσπαθεί επίσης να κατανοήσει τον ρόλο της μέσα σε αυτό το παγκοσμιοποιημένο παιχνίδι. Όχι ενιαία, αλλά ως σύνολο Κρατών που κατά βάθος το καθένα κοιτάει το συμφέρον του. Γι’ αυτό έχουν δίκιο όσοι φωνάζουν χρόνια τώρα ότι εφόσον δεν υπάρξει πρώτα ευρωπαϊκή πολιτική ενοποίηση, δεν μπορεί να υπάρξει οικονομική.

• Οι δηλώσεις του συνόλου των ελληνικών κομμάτων, αλλά κυρίως των αυτοχαρακτηριζόμενων αντιμνημονιακών, ήταν τόσο παράλογες και εκτός πραγματικότητας, λες και οι δηλούντες είχαν ξεχάσει τι είχαν δηλώσει μία μέρα πριν ακριβώς. Με την τρικομματική κυβέρνηση να πετάει άσκοπους πατριωτικούς θούριους, την αξιωματική αντιπολίτευση να ακυρώνει τις ίδιες της τις θέσεις για το θέμα των τραπεζικών καταθέσεων και τους εθνικιστές να φαντασιώνονται πάλι σενάρια με το Δ’ Ράιχ (sic), ένας παρατηρητής του πολιτικού σκηνικού της προηγούμενης εβδομάδας θα έπρεπε απλά να σταματήσει να παρατηρεί πριν αρχίσει να θεωρεί πως χάνει τα λογικά του. Εκτός βέβαια αν είχε συνηθίσει ο εγκέφαλός του στην ξενοφοβική συνομωσιολογία των τελευταίων τριών ετών.

• Κανένα οριζόντιο μέτρο δεν είναι δίκαιο. Αυτά είναι κατάλοιπα του ολοκληρωτισμού που επέβαλλε ο υπαρκτός Σοσιαλισμός. Αυτό ήταν και το μεγαλύτερο σφάλμα του πρώτου Eurogroup. Εκεί βγήκαν στην επιφάνεια αυτά τα προαναφερθέντα στοιχεία που δείχνουν ότι η οικονομική Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να περάσει πρώτα από την πολιτική.

• Ίσως το βασικότερο: Δεν υπάρχουν εναλλακτικοί «Σαμαρείτες». Ούτε Ρώσοι, ούτε Κινέζοι, ούτε οι «σύντροφοι» λατινοαμερικανικών χωρών. Υπάρχουν μόνο κοινωνικές και οικονομικές δυναμικές, καθώς και οικονομικά συστήματα που είναι πολύ σύνθετα για οποιονδήποτε να τα ελέγξει. Και μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι κοινωνίες, οριοθετημένες ή μη από εθνικά σύνορα, καλούνται να επιβιώσουν και να ευημερήσουν. Είναι στο χέρι τους να προσαρμοστούν σε κάποιες συνθήκες ώστε να το πετύχουν, όπως στο χέρι τους είναι οι οποιοιδήποτε απαιτούμενοι διπλωματικοί ή οικονομικοί ελιγμοί. Και όσο πιο κοντά στην πραγματικότητα ζουν οι εκάστοτε κοινωνίες, τόσο μεγαλύτερες οι πιθανότητες να τα καταφέρουν. Διαφορετικά θα βαυκαλίζονται με απλοϊκή ποίηση εν μέσω πολυσύνθετων γεγονότων.

ΣΥΡΙΖΕΛ

Πού έγκειται ακριβώς η απορία; Η «πάνω πλατεία» και η «κάτω πλατεία» αποφάσισαν να ανοίξουν κοινό μέτωπο. Πού το περίεργο; Μα δύο χρόνια τώρα κοινό μέτωπο έχουν! Έριξαν μία «αντιμνημονιακή» στάχτη πάνω σε όλες τις ιδεολογίες τους, μασκαρεύτηκαν γενικώς και αορίστως σε «αγανακτισμένους», μουντζαδόρους αντισυστημικούς εκπρόσωπους του λαϊκού αισθήματος και θεώρησαν πως ξεμπέρδεψαν με τη συνείδησή τους. Διαχώρισαν την κοινωνία σε μνημονιακούς και αντιμνημονιακούς και βρήκαν την εύκολη εξήγηση στους προβληματισμούς μιας ολόκληρης χώρας.

Τί και αν κάποιοι από εμάς προβληματιζόμασταν; Τί και αν βλέπαμε ξεκάθαρα τα σημάδια πίσω από τις συναισθηματικές κραυγές και τα χαβαλέδικα λεϊζεράκια που έσκαγαν πάνω στο κτίριο της Βουλής και τις κάμερες στην οροφή του «Μεγάλη Βρετανία»; «Εθνοπροδότες» σε κρεμάλες έστηναν οι πάνω, φοιτητικές συνελεύσεις διοργάνωναν οι από κάτω. Ψάχνοντας τον ορισμό της ασάφειας απέναντι στον κοινό εχθρό. 

Το πράγμα όμως ξέφυγε. Ο κοινός εχθρός έπαψε να είναι η κυβερνητική πολιτική, και έγινε το Κοινοβούλιο, το πολίτευμα και οι θεσμοί. Ο καιρός πέρασε, οι «αγανακτισμένοι» διαλύθηκαν και το έδαφος έγινε πλέον γόνιμο για οποιαδήποτε αντιδημοκρατική, ολοκληρωτική νοοτροπία αυτοδικίας. Η ήδη πετσοκομμένη και παραπαίουσα θεσμική Δημοκρατία της σάπιας μεταπολίτευσης βάλλονταν σε κάθε ευκαιρία. Έγινε μόδα η μούντζα. Αντικατέστησε τον Λόγο. Η Χρυσή Αυγή μπήκε στη Βουλή. Οι «Καμμένοι Έλληνες» των οποίων ο Πρόεδρος, σε προεκλογική του συνέντευξη παραδέχτηκε ότι δεν έχουν πρόγραμμα για την Παιδεία και την Υγεία, κέρδισαν επίσης το εισιτήριο, μαζί με τον ενισχυμένο ΣΥΡΙΖΑ του οποίου τα στελέχη επιδίδονταν σε αγώνα ασυναρτησίας και παραλογισμού σε κάθε τους δήλωση.

Οι δύο «πλατείες» κατάφεραν τελικά και μπήκαν στη Βουλή και χθες ανακοίνωσαν επισήμως τους αρραβώνες τους. Το πιο αυτονόητο καπέλωμα λαϊκού συναισθηματισμού της μεταπολίτευσης στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία και το μούδιασμα ορισμένων ψηφοφόρων των ΑΝΕΞ.ΕΛ. και του ΣΥΡΙΖΑ είναι πλέον διάχυτο.

Είναι όμως λίγο αργά για μουδιάσματα. Όταν σπέρνεις αγανάκτηση εκτός θεσμικών πλαισίων, εκτός ισότιμου κοινωνικού διαλόγου και σοβαρού λόγου και σηκώνεις λάβαρα μίσους, διχασμού, ακατάσχετης συνωμοσιολογίας και αερολογίας άνευ στοιχειωδών επιχειρημάτων, τότε θερίζεις χρυσαυγίτες, Καμμένους και τσιπρόπαιδα. Και όποιοι συνεχίζουν να πιστεύουν πως οι πολιτικοί μιας χώρας είναι αυτοφυείς και αποκομμένοι από την ευρύτερη κοινωνική ψυχοσύνθεση και τις κοινωνικές ανάγκες, καλύτερα να αναθεωρήσουν τις απόψεις τους.

Το κουβάρι

Αν είχαμε τον τρόπο να ανακαλύψουμε αμέσως τις παρανομίες και την ληστεία του δημόσιου χρήματος, και απεικονίζαμε για παράδειγμα τους δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς, με συγκεκριμένα άτομα, που εμπλέκονται σε διαπλεκόμενες και παραβατικές συναλλαγές σε ένα διάγραμμα ροής, θα αποτυπώναμε ένα κουβάρι χωρίς ιδιαίτερη συνοχή. Ίσως κάποιος Υπουργός με δυο-τρια έμπιστα άτομα κάτω από αυτόν, που με τη σειρά τους θα είχαν από άλλα δυο-τρία άτομα στις κατάλληλες θέσεις, στις κατάλληλες Δημόσιες Υπηρεσίες που θα κινούσαν τις κατάλληλες διαδικασίες προκειμένου να γίνει η λαμογιά. Σε άλλες περιπτώσεις, ίσως και να μην υπήρχε καν Υπουργός ή υψηλό στέλεχος. Λίγοι υπάλληλοι μόνο, πάλι στις σωστές θέσεις, με νταραβέρια ανάμεσα στο δημόσιο χρήμα και τους ιδίους ή ιδιώτες εκτός Δημοσίου. Και όλη αυτή η σχετικά ξεκάθαρη πυραμιδωτή δομή, γεμάτη μουτζούρες από χιλιάδες μικροδιαπλοκές πολιτών, απαθή βλέμματα μπροστά σε παρανομίες, «φακελάκια», γρηγορόσημα, κλεισίματα ματιών, «έχω-έναν-δικό-μου» και εκμεταλεύσεις νομικών κενών προς πάσα κατεύθυνση.

Αυτό το «κουβάρι» είναι πλέον αποδεκτό στις νεοελληνικές συνειδήσεις μας. Αυτό το «κουβάρι», που δεν ανήκει σε συγκεκριμένο πολιτικό χώρο, ούτε σε συγκεκριμένο κοινωνικό στρώμα, συνοδεύει την ιστορία του ελληνικού Κράτους από την ίδρυσή του. Μπορεί να έχουμε βρει στη Μεταπολίτευση ένα βολικό κατηγορητήριο για όλα τα δεινά της διαφθοράς των τελευταίων δεκαετιών, αλλά οι πολιτικές και κοινωνικές συνειδήσεις δεν πλάθονται ούτε μέσα σε μία μέρα, ούτε σε μία επταετία. Το έδαφος πρέπει να είναι γόνιμο και να καταδέχεται τέτοιες αντιλήψεις. Και το έδαφος γονιμοποιήθηκε μετά από μία μακρά συνέχεια ιστορικών και γεωπολιτικών κοινωνικών πεπραγμένων.

Αυτό το «κουβάρι» συνοδεύει ολόκληρη τη σύγχρονη ελληνική Ιστορία σε σημείο που αν τη μελετήσει κανείς θα ανακαλύπτει χιλιάδες εμφυλίους πολέμους σε καθημερινό επίπεδο. Διαμάχες μεταξύ συμφερόντων, εις βάρος της κοινωνίας, εις βάρος του διπλανού, επειδή οι νόμοι τελικά δεν φτιάχνονταν πάντα για να εξυπηρετούν το Κράτος και την κοινωνία, αλλά αρκετές φορές για να εξυπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα. Ίσως από εκεί να πηγάζει και το εθνικιστικό μας κόμπλεξ. Επειδή πάντα αποστρέφαμε το βλέμμα από τους μικρούς, διάσπαρτους, εσωτερικούς εχθρούς, οπότε έπρεπε να δημιουργήσουμε εξωτερικούς.

Τα μεγάλα λαμόγια, αυτά που έχουν τα μέσα να εμπλέκονται στις μεγάλες λαμογιές καταλήστευσης του Κράτους και ακολούθως να εξαπατούν τους συμπολίτες τους χωρίς να αφήνουν εύκολα ίχνη, γνωρίζουν πολύ καλά πώς να περιβάλλουν την εικόνα τους. Όλα θέμα image making είναι άλλωστε στη συνείδηση του μέσου Έλληνα, και εφόσον η Δικαιοσύνη και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί παραπέουν ανάμεσα σε γραφειοκρατικούς λαβύρινθους και διαβλητά νομικά πλαίσια γεμάτα παράθυρα, φυσικό είναι τα λαμόγια αυτής της κατηγορίας να γλυστράνε σαν χέλια. Πόσο μάλλον όταν η παρανομία και η λαμογιά πλαισιώνουν σχεδόν όλες τις διαδικασίες και τις νοοτροπίες σε κοινωνικό και διοικητικό επίπεδο που θα επέτρεπαν τις εκάστοτε «γλίστρες».

Το image making δημιουργείται με «λαϊκά δικαστήρια», με μόδες και με κραυγές, χωρίς καιρό για εις βάθος αναλύσεις. Το image making, δημιουργεί ιδιώτες που περιτριγυρίζονται από μία φήμη, μία αόριστη ιδεολογία, και μέσα σε αυτό το σύννεφο ζουν και συναλλάσσονται όπως τους βολεύει. Με τον τρόπο που ο Ανδρέας Παπανδρέου επικαλούνταν έναν γενικό και αόριστο Σοσιαλισμό, εκμεταλλευόμενος τα μεταχουντικά λαϊκά αισθήματα, έτσι και σήμερα άλλοι επικαλούνται φιλομνημονιακές και άλλοι αντιμνημονιακές φανφάρες για να συσπειρώσουν αισθήματα διαφόρων συχνοτήτων τριγύρω τους και μέσα σε αυτό το «σύννεφο» να συνεχίσουν να εξυπηρετούν τα ατομικά και αντικοινωνικά συμφέροντά τους. Ευτυχώς όμως, οι φανφάρες συνήθως αποκαλύπτονται διότι στηρίζονται πάντα σε σαθρά θεμέλια. Και μέχρι να το συνειδητοποιήσουμε αυτό, ο καθένας ατομικά, ώστε να το προβάλλουμε και σε κοινωνικό επίπεδο, θα συνεχίζουμε να αναλωνόμαστε σε ψευδοδιλήμματα που προτάσσει ο κάθε δημαγωγός, χάνοντας την ουσία.

Intermission #73 (Λαζάνια edition)

...είπε και βροντοφώναξε, ανάμεσα σε όλα τα άλλα περί δοσιλογοπροδοτοαντιμνημονιακών σαλατικών, ο Πρόεδρος του 7,51% των Ελλήνων ψηφοφόρων, την ώρα που συμβαίνει αυτό...

... ενόσω αυτός...

... μας προειδοποιεί ότι όπου να'ναι τα ΜΑΤ θα μπουν στα σπίτια μας (με αυτό ακριβώς το βλέμμα), την ώρα που αυτοί...

...προσπαθούν με νύχια και με δόντια να προστατεύσουν το σάπιο σύστημα που εξυπηρετεί τα μικρά και μεγάλα συμφέροντα των πελατών - ψηφοφόρων τους.

Και μετά εσύ ψάχνεσαι στα social media και τους δρόμους να βρεις αφορμή για σοβαρή πολιτική συζήτηση. Και αναρωτιέσαι τί συμβαίνει στη χώρα όπου περίπου 5.500.000 συμπολίτες σου στηρίζουν αυτό το σκηνικό.

Στο σπίτι του κρεμασμένου μιλάμε μόνο για σχοινί

Κάθε Σάββατο βράδυ η εκπομπή "Στην υγειά μας" προσπαθεί να ψυχαγωγήσει τις τηλεόπληκτες εσώκλειστες ψυχές με τηλεοπτικά λαϊκά γλέντια. Και ο Σπύρος, μετά από τόσα χρόνια που κάνει την ίδια δουλειά, έχει απλά κουραστεί. Αλλά συνεχίζει. Λόγω δουλειάς, λόγω γούστου, δεν ξέρω. Το βλέπεις στο πρόσωπό του. Και αυτό το πρόσωπο, στα μάτια μου βγάζει αυτόν τον παραιτημένο λαϊκό ήρωα που σέρνεται σε έναν ανούσιο νταλκά νοσταλγίας και λατρείας για το παρελθόν και το συναίσθημα, που απλά περιμένει να λυτρωθεί από τον θάνατο. Χωρίς καμία λατρεία για το παρόν ή προσμονή για το μέλλον. Αυτός ο παραιτημένος, ηττοπαθής μηδενιστής που μεθάει, νοσταλγεί και αδυνατεί να δημιουργήσει κάτι νέο.

Δεν μιλάω προσωπικά  για τον Σπύρο. Μιλάω για το πρόσωπο και το βλέμμα του που πλέον αποτυπώνεται στον μέσο Έλληνα. (Αυτόν με τα 1,8 παιδιά). Μιλάω για μία παρακμιακή εκπομπή που εκφράζει αυτά ακριβώς τα στοιχεία. Μιλάω για την εμμονή σε καταστάσεις του παρελθόντος, ως μέσο ανακούφισης για το θλιβερό παρόν.

Πριν τον Σπύρο, πέφτει αυλαία σε μία εβδομάδα ανούσιων αντιπαραθέσεων. Ο Δένδιας που αποκαλεί παράνομο τον ΣΥΡΙΖΑ, ο ΣΥΡΙΖΑ που αντιδρά. Μία παρέλαση από «Εισαγγελάτους» που δίνουν ορισμό στη βία σύμφωνα με τα γούστα τους. Πριν ήταν της μοδός οι καταλήψεις, πιο πριν η λίστα Λαγκάρντ. Τώρα πάλι το έλλειμμα του 2009. Τόση κατανάλωση για το παρελθόν, τις διάσπαρτες ιδέες και τα πολιτικά στρατόπεδα. Ποτέ για το παρόν, τις πραγματικές ανάγκες, τις ριζικές αλλαγές που έχει ανάγκη το πολιτικό σύστημα, οι σκουριασμένες ιδέες και η κουτοπόνηρη κούτρα μας. Ποτέ κανένα πάθημα δεν μας έγινε μάθημα. Μόνο αφορμή για νέους καυγάδες και νέους φανατισμούς.

«Στο σπίτι του κρεμασμένου, δεν μιλάνε για σχοινί», λέει η λαϊκή ρήση. Εμείς κάνουμε ακριβώς το αντίθετο. Έχουμε το κουφάρι μπροστά μας και αναλύουμε το σχοινί μέχρι εξάντλησης. Μέχρι από το κουφάρι να απομείνει σκελετός και ακόμα και τότε να συνεχίσουμε να αναλύουμε το σχοινί. Μέσα στα ίδια στρατόπεδα. Εσώκλειστοι στην υποκειμενική μας παράνοια. Αναζητώντας εξυπνακίστικες ατάκες. Ο μεγαλύτερος εξυπνάκιας κερδίζει. Όλη η εβδομάδα ένας αγώνας εξυπνακίασης αλλά ταυτόχρονα και σοβαροφάνειας. Μέχρι να έρθει το Σάββατο, η ελαφρά χαλάρωση της Κυριακής και από Δευτέρα πάλι στο ρινγκ.

Πόσα χρόνια άραγε θα περάσουμε έτσι ακόμα; Πόσες γενιές θα φυτοζωούν ανάμεσα στα πυρά-φαντάσματα του Εμφυλίου, της ανόητης μικρότητας και μίας χούφτας πολιτικών ξεφτίλων που απλά «ρουμπώνει» πολιτικούς αντιπάλους στα κανάλια λες και αναπολεί την προεφηβική γαλαρία; Πόσο συνήθεια μάς έχει γίνει ο φτηνός λόγος, η ισοπέδωση, ο λαϊκισμός και οι πρετεντερικές αναλύσεις; Ποιος δίνει ακόμα σημασία στα λαμόγια-πολιτικούς και στα λαμόγια-συνδικαλιστές;

Η οικονομική κρίση θα περάσει. Η μούχλα του παρελθόντος όμως, παλεύει για να μείνει.

ΥΠΑΡΧΟ

Σε ένα νησί των «ασήμαντων» Κυκλάδων υπάρχει ένας μικρός κολπίσκος στον οποίο καταλήγει ένας χωματόδρομος. Ο κολπίσκος δημιουργεί μία ωραία βοτσαλωτή παραλία η οποία ακόμα και τον Αύγουστο δεν έχει μεγάλη κίνηση αφού όλες οι υπόλοιπες παραλίες του νησιού έχουν ωραίες αμμουδιές και άνετες ασφαλτοστρωμένες προσβάσεις. Στη μέση της απρόσιτης βοτσαλωτής παραλίας υπάρχει κάτι σαν παράγκα με μία γεννήτρια, μία υποτυπώδη κουζίνα, ένα ψυγείο, μία όμορφη κατάφυτη πέργολα και μερικά χειροποίητα τραπεζοκαθίσματα από κάτω της. Υπάρχει και μία ξύλινη ταμπέλα που γράφει «ΥΠΑΡΧΟ». Έτσι ακριβώς. Κεφαλαία και με «ο» στο τέλος.

Η παράγκα έχει και ιδιοκτήτη. Τον «Υπάρχω» - κατά το εξαρχειώτικο παρατσουκλιολόγιο. Ο «Υπάρχω» παράτησε τη γκαρσονιέρα στα Εξάρχεια κάπου εκεί τέλη ’80 αρχές ’90 και πήγε και εγκαταστάθηκε στην βοτσαλωτή παραλία του. Έχτισε αυτή την παράγκα, την μετέτρεψε σε κάτι σαν ταβέρνα και αν βρεθεί κανένα πεινασμένο, ρακένδυτο, φρίκουλο στα τραπεζάκια του μπορεί και να του κεράσει ολόκληρο το γεύμα. Το χειμώνα βοηθάει τους ντόπιους στο ψάρεμα για να βγάζει ένα μεροκάματο, και αφήνει κάτι στην άκρη για να μπορέσει να ψωνίζει προμήθειες για το καλοκαίρι που λειτουργεί την «ταβέρνα» του.

Ο «Υπάρχω» είναι Αναρχικός. Όχι «αναρχικός», αλλά Αναρχικός. Ο κλασσικός μαλλιάς με το απεριποίητο μούσι που έκανε ευκαιριακές δουλειές, απλά για να πληρώνει το ενοίκιο και να βοηθάει όποιον είχε ανάγκη για στέγη ή χρήματα. Χωρίς να εκφράζει κάποια απέχθεια για τους πλούσιους και τους νοικοκυραίους. Με 100% συνειδητό τρόπο ζωής. Ο «Υπάρχω» μέσα στη στενή γκαρσονιέρα του, διοργάνωνε σχεδόν καθημερινά κάτι σαν βραδιές ανάγνωσης. Πήγαινες σπίτι του με ένα δυο πακέτα τσιγάρα, μία σακούλα ρετσίνες και καθόσουνα μαζί του να διαβάσεις και να αναλύσεις. Πότε η «Ασκητική» του Καζαντζάκη, πότε σύντομες ιστοριούλες του Μπουκόφσκι, σκόρπια δοκίμια από Thoreau, Villa, Moore, αλλά και πιο κλασσικούς όπως Ντιντερό, Καντ, Τζων Λοκ. Τέτοια πράγματα. Αρκετά αιρετικά, αν σκεφτείς ότι ο Μπακούνιν και ο Κροπότκιν μονοπωλούσαν από τότε το εξαρχειώτικο διανοητικό φενγκ σούι.

Ο «Υπάρχω» δε νομίζω να μισούσε κανέναν. Εκτός από την αντιεξουσιαστική θεώρησή του για τα πάντα, έβγαζε έναν χαρακτήρα περισσότερο αλληλεγγύης και αλτρουιστικής διάθεσης, παρά συγκρουσιακής και πολεμικής. Ίσως γι’ αυτό και τον εκνεύριζαν οι μπαχαλάκηδες. Πάντα μετά από πορείες, όλο και κάποιος κατατρεγμένος πιτσιρικάς θα έβρισκε καταφύγιο σπίτι του και ο «Υπάρχω» θα τον έβριζε. Ο ίδιος θεωρούσε ότι η βία δεν συνάδει με την αναρχική θεώρηση των πραγμάτων γιατί η παραμικρή εισαγωγή βίας σε ένα κοινωνικό σύνολο για οποιονδήποτε λόγο ή αιτία, αναπόφευκτα θα δημιουργούσε την σταδιακή διόγκωσή της, άρα και την επιβολή εξουσίας.

Κατέβαινε όμως στις πορείες και επειδή πάντα ήταν μπροστάρης σε κάποιο αναρχικό μπλοκ, πολλές φορές μπουζουριαζόταν μαζικά μαζί με τους πιτσιρικάδες που έβριζε και φυσικά έτρωγε και το ξύλο που «του αναλογούσε».

Απηύδησε με την όλη κατάσταση στα Εξάρχεια και τη συνεχή διαβολή του χώρου μέσα από τα ίδια του τα παιδιά και σταμάτησε να τρέφει οποιαδήποτε προσδοκία για την επιβίωση μίας ιδέας που είχε γαρνιριστεί με έντονα χουλιγκανικά και βίαια στενόμυαλα στοιχεία. «Δεν υπάρχουν πλέον γνήσιες ιδέες, παρά μόνο ιδεολογικές βιτρίνες κρυφοτραμπούκων και αμόρφωτων, φιλόδοξων πολιτικάντηδων», έλεγε.

Βέβαια όλα αυτά δεν τα έζησα εγώ προσωπικά. Τα έμαθα από ένα κοινό φίλο αλλά και τον ίδιο όταν το καλοκαίρι του ’96 έτυχε και βρέθηκα με το σακίδιο και την αιώρα μου στην βοτσαλωτή του παραλία. Ήταν και αρχές Ιουνίου, οπότε είχε όρεξη να διηγηθεί πολλά. Μόλις είχε παραλάβει και τις προμήθειες για το καλοκαίρι, οπότε τις πέντε μέρες που έμεινα στη σκιά της παράγκας του, αναθεώρησα κι εγώ ο ίδιος πολλές μυθοπλασίες που είχα φτιάξει μέσα στο αγριεμένο μυαλό μου.

Δεν ξέρω αν σήμερα υπάρχει ο «Υπάρχω». Το ’96 ήταν κάπου στα 50-κάτι με έντονα τα σημάδια αλκοολισμού και υπαρξιακής γήρανσης. Ξέρω πάντως με σιγουριά ότι εκείνη την περίοδο που έχτισε την καλύβα του ήταν πιο ζωντανός από ποτέ, και ικανοποιημένος που μπορούσε να βιώσει έμπρακτα τις αμπελοφιλοσοφίες του περί αναρχικού βίου.

Επίσης, δεν ξέρω πως ξαφνικά τον θυμήθηκα στην παραλία του εν μέσω της σημερινής χειμωνιάς. Ίσως επειδή αρχίζω και βλέπω το αδιέξοδο που αισθάνθηκε και ο ίδιος διακρίνοντας το διάχυτο μίσος μέσα στην κοινωνία μας. Και σκέψου ότι τότε δεν υπήρχε καμία υπαρκτή κρίση του καπιταλισμού για να στηριχτούν οι ιδέες του. Τουλάχιστον όχι αισθητή στο πετσί των ομοϊδεατών του. Είχε όμως την διαύγεια να διαχωρίζει τα πάθη των ανθρώπων από τα αόριστα συστήματα και τη συνθηματολογία που ποτέ δεν είχε έμπρακτη σημασία. Και μπορούσε να δει ότι ένας άνθρωπος με μίσος ή απέχθεια προς κάποιον άλλο, αναγκαστικά γίνεται μέρος αυτού που βρίζει ο ίδιος.

Η εγκαθίδρυση του Ελληναρά

Τα γλειψίματα και η εφηβική ρητορική του Προέδρου της ελληνικής Βουλής δεν έσκασαν από το πουθενά μέσα στην αίθουσα του Κοινοβουλίου. Πρέπει πάντα να υπάρχει γόνιμο έδαφος ώστε ένας έμπειρος πολιτικάντης όπως ο κ. Μεϊμαράκης να μπορεί να παραγνωρίζει τις ευθύνες που σηκώνει το τρίτο πρόσωπο στην ιεραρχία της ελληνικής Δημοκρατίας και να ξεφτιλίζει τον θεσμό που ο ίδιος υπηρετεί.

Το γόνιμο έδαφος δεν γίνεται γόνιμο από μόνο του. Θέλει υπομονετικό σκάψιμο, άλεσμα, ενδεχομένως κάποιο ζιζανιοκτόνο και ιδιαίτερη δουλειά. Θέλει χρόνο. Τα «γαλλικά» του κ. Μεϊμαράκη δεν είναι κάτι απόμακρο από την ελληνική επικοινωνία. Η βωμολοχία και η αγένεια είναι στοιχεία που συναντάμε καθημερινά τριγύρω μας. Η διαδικασία όμως που η γλώσσα του δρόμου έχει την ευκολία να χρησιμοποιείται και από τον Πρόεδρο της Βουλής, είναι πιο σύνθετη και χρονοβόρα από την ευκολία που μία παρέα 15χρονων αποκαλεί «μαλάκα» ο ένας τον άλλο. Χρειάζεται μία αποδομημένη κοινωνία. Μία κοινωνία που έχει ισοπεδώσει τους θεσμούς οι οποίοι θα έπρεπε να λειτουργούν ως πυλώνες εγγύησης της εύρυθμης και δημοκρατικής λειτουργίας της. Θα πρέπει οι ίδιοι οι θεσμικοί λειτουργοί να μην κάνουν σωστά το λειτούργημά τους, εμπνεόμενοι από την κοινωνία που επίσης ξευτιλίζει τους θεσμούς και οι μεν να ανατροφοδοτούν τους δε.

Οι θεσμοί είναι συλλογικές οντότητες. Χρειάζονται μία ελάχιστη υποχώρηση από όλα τα μέλη μίας κοινωνίας προκειμένου να παραμένουν σεβαστοί και αντικειμενικά αλώβητοι. Να μεταλλάσσονται και να εξελίσσονται συνεχώς βάσει διαδικασιών που οι ίδιοι ορίζουν. Η σαπίλα του πολιτικού συστήματος, με το συνεχές σιγοντάρισμα των πολιτικών δυνάμεων ολόκληρου του πολιτικού φάσματος, έπαιξε έναν σημαντικό ρόλο στην απομυθοποίηση των θεσμών στα μάτια της κοινωνίας. Τα «αθώα» φάσκελα προς τη Βουλή, η διάχυτη διαφθορά σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, η συνεχής ατιμωρησία σε σημαντικές ή ασήμαντες παρανομίες, η διόγκωση των άκρων με αποτέλεσμα την φασιστοποίηση Δεξιάς και Αριστεράς, τα κλειστά τσιφλίκια των Πανεπιστημίων, η εξίσωση της σοβαρής επιχειρηματολογίας με την σκουπιδολογία, η διαρκής ανάδειξη ανθρωπάριων και του λόγου τους από τα mainstream ΜΜΕ, και ένα σωρό άλλες καταστάσεις που βιώνουμε εδώ και είκοσι χρόνια και κλιμακώθηκαν τα τελευταία τρία, είναι μερικοί από τους παράγοντες που αποδυνάμωσαν τους θεσμούς.

Λένε πως το χαστούκι του Κασσιδιάρη, συνοδεία του λεκτικού «παλιοκομμούνι» εκτόξευσε τα ποσοστά της Χρυσής Αυγής. Τα πραγματικά ποσοστά όμως. Χωρίς ψήφους διαμαρτυρίας και αντίδρασης στο «σάπιο πολιτικό σύστημα». Τα ποσοστά αυτών των συμπολιτών μας που την επόμενη μέρα σιγομουρμούριζαν «ε καιρός της ήταν και της Λιάνας να φάει τις μπάτσες της». Και ξαφνικά, μέσα σε μία μέρα, η βία και η αυτοδικία πήραν το πράσινο φως από ένα κοινοβουλευτικό κόμμα, ώστε να σπάσουν το ταμπού του φασισμού που κρατούσε δεκαετίες τώρα.

Το νεοναζιστικό κόμμα που έγινε μόδα δεν ήρθε να προτείνει κάτι νέο ή κάποια λύση για την έξοδο από την οικονομική και κοινωνική κρίση. Απλά έκλεισε το μάτι στον Ελληναρά που κυκλοφορεί ανάμεσά μας και που ανεχόμαστε χρόνια τώρα. Αυτόν που ανέκαθεν είχε μία απέχθεια στους θεσμούς και τις κοινωνικές συμβάσεις. Και αυτός με τη σειρά του, κορδώθηκε, φόρεσε το τσαμπουκαλεμένο και μίζερο βλέμμα του και βγαίνει πλέον καθημερινά στις τηλεοράσεις, κάνει δημόσιες εμφανίσεις, δε δίνει λογαριασμό σε κανένα και γράφει τους θεσμούς του στο αγαπημένο του ανθρώπινο όργανο που το'χει κρυφό καμάρι.

Έτσι και ο Πρόεδρος της ελληνικής Βουλής είδε ότι το έδαφος είναι πλέον γόνιμο ολόγυρά του, και με τη σειρά του έκλεισε το μάτι στον Ελληναρά. Αυτόν που ούτως ή άλλως έκρυβε μέσα του και που είχε σαγηνέψει τους 18.326 συμπολίτες μας που τον ψήφισαν και τους 233 βουλευτές που τον εξέλεξαν Πρόεδρο της Βουλής.

(Οποιαδήποτε ομοιότητα του εικονιζόμενου με τον Πρόεδρο της Βουλής, είναι συμπτωματική)

Το αυγό το φιδιού έγινε μικρόβιο

Ο Δήμος Κορινθίων (αυτός του οποίου ο Δήμαρχος έκοψε την παροχή νερού στο στρατόπεδο των μεταναστών, και δήλωσε πως βρισκόμαστε σε πόλεμο…), συμμετέχει κάθε χρόνο στην «Ώρα της Γης». Βέβαια οδηγώντας στην Κορίνθου – Πατρών, κάπου εκεί κοντά στο Ζευγολατιό σε παίρνει η μπόχα από 2-3 παράνομες χωματερές κοντά σε κάτι ρέματα, όπου χρόνια τώρα πάει ο γνήσιος ο Έλλην Κορίνθιος πολίτης και αμολάει τα σκουπίδια του χωρίς ποτέ να έχει κινητοποιηθεί η οποιαδήποτε Αρχή. Προφανώς η έννοια «σκουπίδι» είναι αμφιλεγόμενη στον Δήμο όπου η Χρυσή Αυγή έβγαλε ένα άνετο 11,38% στις τελευταίες εκλογές.

Κάπως έτσι αμφιλεγόμενη φαίνεται πως είναι και η έννοια του «celebrity» στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας, όπου ο Κώστας Μπαρμπαρούσης, (αυτός που γελάμε συνέχεια με την Καραϊσκάκης-alike φάτσα του και κάνουμε εξυπνακίστικα σχόλια στα social media…) φέτος το καλοκαίρι πόζαρε σε όλα σχεδόν τα τοπικά blogs, ενώ διάφορες Αιτωλοακαρνάνες κορασίδες αστειευόμενες στα καφέ έλεγαν τι τεκνό που είναι.

Με την ίδια «κοριτσίστικη» αθωότητα, η πλειοψηφία των ΜΜΕ, φιλοξενεί καθημερινά πλέον δηλώσεις ή ενέργειες Χρυσαυγιτών βουλευτών και στελεχών. Η αθωότητα βέβαια παραμένει στη βιτρίνα. Στο δια ταύτα, οι απανταχού δημοσιογραφίσκοι θέλουν να αγγίξουν το στοιχειώδες λαϊκό αίσθημα. Αυτό που δεν έχει καμία λογική αλλά μόνο συναισθηματισμό. Ενδόμυχα, οι περισσότεροι επαγγελματίες πανελίστες θα ήθελαν να έχουν καθημερινά έναν Κασσιδιάρη να σκάει μπουκέτα στους συνομιλητές τους, γιατί ξέρουν πως την υπόλοιπη μέρα τα καφενεία και τα social media θα αναπαράγουν το σκηνικό. 

Το βασικό μότο του φασισμού: «Ένα σύνθημα είναι χίλιες φορές δυνατότερο από μία αναλυτική έκθεση χιλίων λέξεων». Ο ισοπεδωτισμός, η ανοησία και ο παραλογισμός της Χρυσής Αυγής, παρελαύνουν καθημερινά πλέον μπροστά στα μάτια μας, ως ο πολιτικός λόγος που αγγίζει το λαϊκό αίσθημα. Δεν λέει άλλωστε κάτι διαφορετικό από αυτά που διακηρύττουν και τα υπόλοιπα κόμματα του λαϊκισμού. Μία σαλάτα από συνομωσία, εθνική ψωροπερηφάνια, αντικαπιταλιστικά παραληρήματα και ρητορικές μίσους γενικά και αόριστα για το σύστημα, τους προδότες πολιτικούς και τους προσκυνημένους σε ξένα συμφέροντα.

Ο φασισμός δεν πλησίασε ποτέ τις μάζες, επειδή ξυπνούσε τον εγκληματία-ζώο στον καθένα μέσα του, αλλά επειδή ισοπέδωνε, λαΐκιζε και με τρόπο υποχθόνιο πάντρευε το μίσος με την εύκολη σκέψη και το συναίσθημα. Ο γερμανικός λαός που ανέδειξε τον Χίτλερ τη δεκαετία του ’30, δεν ήταν όλοι μισάνθρωποι και ρατσιστές. Ήταν όμως απελπισμένοι, με αρκετά κοινωνικά στρώματα εξαθλιωμένα από την οικονομική κρίση και με μια πρώτιστη ανάγκη για συνθηματολογία εύκολων λύσεων. Οι Χρυσαυγίτες που πλέον έχουν καθημερινή παρουσία στα τηλεοπτικά πάνελ, δεν μιλάνε για φόνους, μαχαιρώματα και σφαγές. Μιλάνε για την φτώχεια και την πασπαλίζουν με λίγο πατριωτικό αίσθημα εδώ, λίγο αντιπολιτικό μένος εκεί και ένα κερασάκι στοιχειώδους συνομωσιολογίας στη μέση. Ο τρόπος που μετά η φτώχεια συνδέεται διαδοχικά με τους μετανάστες είναι ο τρόπος που στο τέλος περνάει και το μήνυμα που θέλει να περάσει η Χρυσή Αυγή.

Η αντίδραση στον λαϊκίστικο φασισμό της Χρυσής Αυγής, δεν μπορεί να είναι ο λαϊκίστικος ισοπεδωτισμός της Αριστεράς. Η αντίδραση στον λαϊκισμό του ισοπεδωτισμού και της συνθηματολογίας που απευθύνεται στο «λαϊκό αίσθημα», μπορεί να είναι μόνο η επιχειρηματολογία και η ανάλυση που απευθύνεται στην «λογική του ατόμου». Ποτέ δεν θα μπορούσε να υπάρξει «λαϊκή λογική» άλλως τε. Ο λαός, δηλαδή η μάζα, δεν έχει χρόνο για να σκεφτεί˙ διψάει πάντα για ένταση και γρήγορα συνθήματα που θα τον καθοδηγούν. Το άτομο, από την άλλη, έχει τον χρόνο και το χώρο να μελετήσει, να αναλύσει, να στοχαστεί και να απορρίψει το «ζώο-εγκληματία» μέσα του. Όπως έχει ξαναγραφτεί εδώ, η λέξη «λαός» δεν περιγράφει διαφορετικούς ανθρώπους με διαφορετικές ανάγκες και διαφορετικές φιλοδοξίες, αλλά μία ομοιογενή μάζα που βρίσκεται στο έλεος του κάθε δημαγωγού ή δικτάτορα ή κάποιου ευφάνταστου δόγματος. Οι άνθρωποι της Χρυσής Αυγής το γνωρίζουν αυτό και φαίνεται πως έχουν βρει τον τρόπο, αργά αλλά σταθερά να αποκτούν τα «χαρίσματα» του δημαγωγού, του οποίου τα σκήπτρα κάποτε κράταγε και κράδαινε η νεοελληνική Αριστερά.

Ησυχία

Μεταφέρω εδώ αυτούσιο το status που έγραψα στο facebook μία ημέρα ακριβώς πριν τις εκλογές της 17ης Ιουνίου:

«Η αυριανή βραδιά δεν θα είναι ευχάριστη. Ανεξαρτήτως ποσοστιαίας πρωτιάς, θα δούμε την λαϊκή νομιμοποίηση της συντήρησης, της ξενοφοβίας, του υπερεθνικισμού, της ανευθυνότητας, του λαϊκισμού, της εθνικής απομόνωσης και της βίας. 

Δεν τρέφω πια αυταπάτες για την κατάντια μας, και επειδή όλα αυτά θέλουν πολλά χρόνια για να απαλειφθούν, από αύριο θέλω να εστιάσω στην κόρη μου. Να της εξηγήσω πως αν και η δική μου γενιά τα σκάτωσε και είναι υπεύθυνη για το μέλλον της, αυτή θα πρέπει να πάρει πολλά εφόδια για να ανταπεξέλθει στην εξέλιξή της και αν είναι δυνατόν, όταν μεγαλώσει να ψάξει μία καλύτερη κοινωνία για να φτιάξει τη δική της ζωή.

Κυρίως όμως, όταν φτάσει στην κατάλληλη ηλικία θα πρέπει να της εξηγήσω ότι στην Δημοκρατία, ανεξαρτήτου αποτελέσματος, οι αποφάσεις της κοινωνίας πρέπει να είναι σεβαστές και ότι αν θέλει να φτιάξει κάτι διαφορετικό, θα πρέπει να "πολεμάει" πάντα στα πλαίσια σεβασμού αυτών των αποφάσεων».

Σε tweet που έστειλα λίγο μετά τα exit polls που έγραφε «Ο ελληνικός λαός μίλησε… από τον κώλο», έλαβα μία απάντηση «Τί αποτέλεσμα θα ήταν πιο λογικό;». Τίποτα δεν θα ήταν πιο λογικό. Για τον ελληνικό τρόπο σκέψης, αυτό ήταν το λογικότερο αποτέλεσμα. Το αν είναι καλό, θετικό ή δεν ξέρω ‘γω τι, είναι άλλο θέμα. Εκεί βρισκόμαστε σε βαθιά σύγχυση που έχουμε όλοι, ανεξαρτήτως πολιτικής ιδεολογίας. Μπερδεύουμε το λογικό με το σωστό. Μπερδεύουμε την δική μας κοσμοθεωρία με το γενικότερο συμφέρον της κοινωνίας. Μπερδεύουμε την ουτοπία με την πραγματικότητα, και τον λαό με τα εκατομμύρια διαφορετικών ατόμων που απαρτίζουν έναν λαό.  Έτσι μπαίνουν εύκολα οι παρωπίδες, και έτσι δικαίως αποκαλούμαστε ο «λαός με μνήμη χρυσόψαρου».

Αυτή τη φορά δεν θα πάρω το ρόλο του υπερόπτη κυνικού ξερόλα, που γνωρίζω ότι εκνευρίζει αρκετούς. Θα αφήσω τα γεγονότα να μιλήσουν από μόνα τους και να μας δείξουν τι συμβαίνει όταν μία Βουλή συντίθεται από 85% αγνό λαϊκισμό, εκ των οποίων, ένα 7% αποτελείται από μία ναζιστική συμμορία του υποκόσμου. Να δούμε τι θα συμβεί τώρα που άρχισε να στερεύει η συνομωσιολογία που εξάντλησε ολόκληρη την ελληνική κοινωνία. Τώρα που αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε την πολυπλοκότητα μίας οικονομικής κρίσης που έχει διαφορετικές επιπτώσεις σε διαφορετικές χώρες και που εμείς εδώ ακόμα αρνούμαστε να την δούμε στην πραγματική της υπόσταση.

Η πραγματικότητα όμως, πάντα επιβάλλεται στο τέλος και η επιβίωση και η προσωπική μας ανάπτυξή, παραμένουν πάντα το ζητούμενο, ανεξάρτητα της ιδεολογίας που «πουλάμε» στα social media και στους δρόμους. Δύο χρόνια τώρα αναλωθήκαμε να μιλάμε στο όνομα του λαού ή της χώρας. Και όσο ο αναβρασμός φούντωνε και ο φασισμός κατέκλυζε την κοινωνία, τόσο ανούσιο φαινόταν αυτό που συνέβαινε. Για να γίνει τι; Να έχουμε έναν γύρο εκλογών, να αναδειχτούν ακόμα πιο περίλαμπρα η σαπίλα και ο λαϊκισμός της ελληνικής δεξιάς και αριστεράς, και τελικά να έχουμε δεύτερο γύρο για να δούμε ακόμα πιο παρανοϊκά μυαλά μέσα στο κοινοβούλιο και το ευρύτερο πολιτικό σκηνικό.

Αυτή τη φορά, σε αντίθεση με τις προηγούμενες εκλογές των χρόνων της μεταπολίτευσης, που πάντα θεωρούνταν κρίσιμες, επήλθε και η εξάντληση. Αναγκαστικά, αν φωνάζεις όλη την ώρα θα βραχνιάσεις και θα χρειαστείς κάποιο χρόνο σιωπής για να μπορέσεις να ξαναμιλήσεις. Την κοινωνική φούσκα που έσκασε όμως, δύσκολα θα την ξεχάσεις. Ακόμα και αν αύριο έβρεχε λεφτά από τον ουρανό, και όλοι σιωπούσαν σαν τον παλιό «καλό» καιρό, η ασχήμια που βγήκε στην επιφάνεια αυτή την τελευταία περίοδο, δύσκολα ξεχνιέται. Και τα μυαλά που πρέπει να αλλάξουν, είναι πολύ περισσότερα.

Intermission #69 (Ο Ουρανός στον Πλούτωνα edition)

Το ελληνάκι ανακοινώνει τη σύσταση της νέας κυβέρνησης και αναφέρεται στις προτεραιότητες του κάθε χαρτοφυλακίου.

ΚΡΙΟΣ

Θα δεχτείτε σήμερα πολλές προσκλήσεις από το φιλικό σας περιβάλλον. Ο κοινωνικός σας περίγυρος θα σας κάνει να χαρείτε ιδιαίτερα αφού θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες σας πράγμα που σας ανεβάζει την ψυχολογία. Θα κάνετε πολλές σκέψεις και θα τονιστεί η εξωστρέφεια σας. Οι εξελίξεις που θα υπάρξουν στην ζωή σας θα είναι πολλές και θα πρέπει να είστε προσεκτικοί. Κάποιες καθυστερήσεις που θα έχετε θα σας δημιουργήσουν εκνευρισμό.

ΤΑΥΡΟΣ 

Θα αντιμετωπίσετε δυσκολίες με κάποιο άτομο γιατί εξαιτίας κάποιων γεγονότων θα σας εκφράσει έντονα την δυσαρέσκεια του για τον τρόπο που συμπεριφέρεστε. Η διαίσθηση σας θα σας βοηθήσει για να κάνετε πετυχημένες επιλογές αποφεύγοντας τις εξαπατήσεις. Όσοι είστε μόνοι, θα ανέβει η διάθεση σας με νέες γνωριμίες που θα καταλήξουν σε σχέση. Μην κολλάτε σε λεπτομέρειες και μη δίνετε διαστάσεις σε πρόσωπα και πράγματα που δεν αξίζουν.

ΔΙΔΥΜΟΙ  

Ξεπερνιούνται σιγά- σιγά τα προβλήματα στην σχέση σας και τα συναισθήματα σας γίνονται αποδεκτά από τον ερωτικό σας σύντροφο. Το περιβάλλον σας τώρα αντιτίθεται με τις ιδέες σας και τον τρόπο που εκφράζετε. Η διάθεση σας θα εναρμονίζεται με την συμπεριφορά του συντρόφου σας και θα ζήσετε ευχάριστες και έντονες στιγμές. Θα αγωνίζεστε να ενισχύσετε την κοινωνική σας θέση. Φροντίστε να μη γίνετε σπάταλοι.

ΚΑΡΚΙΝΟΣ

Πριν αποφασίσετε να προχωρήσετε σε κάποια νέα σχέση προσέξτε γιατί καμιά φορά τα φαινόμενα απατούν. Ο ελεύθερος σας χρόνος θα είναι περιορισμένος καθώς οι υποχρεώσεις σας θα είναι πολλές και θα πιεστείτε. Θα περιοριστεί λίγο η ελευθερία σας ενώ οι σχέσεις σας με κάποια άτομα του κοντινού σας περιβάλλοντος θα περάσουν από δοκιμασίες. Ασχοληθείτε με την δουλειά σας και θα έχετε χαρούμενες αλλαγές με ευχάριστες μελλοντικές εξελίξεις.

ΛΕΩΝ 

Στα επαγγελματικά σας βαδίζετε με σταθερά βήματα στην επίτευξη των στόχων σας και την επιτυχία. Ευνοείστε σε νέες συνεργασίες και καινούργια ξεκινήματα που σας επιφυλάσσουν θετικά αποτελέσματα. Αποβάλλετε τις ανασφάλειες που έχετε και πλησιάστε το πρόσωπο που σας ενδιαφέρει. Διατηρήστε την ψυχραιμία σας και μην είστε τόσο ευσυγκίνητοι πληγώνοντας τον εαυτό σας. Θα ασχοληθείτε με τη συναισθηματική και οικονομική σας σταθερότητα.

ΠΑΡΘΕΝΟΣ 

Θα δεχτείτε την βοήθεια και την υποστήριξη των συνεργατών σας και έτσι θα μπορέσετε να τελειώσετε το έργο σας στο διάστημα που σας έχει ζητηθεί. Στα οικονομικά σας θα υπάρξουν έντονες διακυμάνσεις και θα πρέπει να είστε προσεκτικοί με την διαχείριση των χρημάτων σας. Όσοι είστε μόνοι, μπαίνετε σε μια ευνοϊκή χρονική περίοδο που σας επιφυλάσσει μια νέα και πολλά υποσχόμενη ερωτική γνωριμία.

ΖΥΓΟΣ 

Θα έχετε την ευκαιρία να κάνετε πράγματα που σας ευχαριστούν αλλά προσέξτε να μην µπλέξετε σε ιδιόρρυθμες καταστάσεις. Η αυτοπεποίθησή σας θα σας φέρει ευχάριστες προοπτικές όσον αφορά τα αισθηματικά σας. Θα ψάξετε βαθιά μέσα σας και θα βρείτε τη δύναμη να ισορροπήσετε. Δεν σας ευνοούν οι τολμηρές ενέργειες στην εργασία σας. Οι αναπάντεχες αλλαγές που θα συμβούν θα σας φέρουν σε θέση αμηχανίας. Αποφύγετε να έρθετε σε ρήξη με τους συνεργάτες σας.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ 

Μην πιέζετε τις καταστάσεις και προσπαθήστε να ξεκαθαρίσετε το παρασκήνιο το οποίο συνεχίζει να βάλλει τα συμφέροντα σας. Κάποια γεγονότα θα σας κάνουν να δείτε τα πράγματα με ρεαλιστικό μάτι και να αναζητήσετε οτιδήποτε σας κάνει ευτυχισμένους. Προσεγγίστε από μία καινούργια οπτική γωνία την ζωή σας για να αντιμετωπίσετε τις ανασφάλειες σας. Παραδοθείτε απόλυτα σε παθιασμένες ερωτικές στιγμές. Θα θέλετε να τραβήξετε την προσοχή του συντρόφου σας.

ΤΟΞΟΤΗΣ 

Θα έχετε απρόβλεπτα κέρδη και οικονομικές παροχές αλλά δώστε προσοχή στις υπερβολές και την υπεραισιοδοξία. Οι σχέσεις με τα αγαπημένα σας πρόσωπα βελτιώνονται ενώ η καθημερινότητα σας θα γίνει πιο ευχάριστη. Θα συνεχιστούν οι αλλαγές στα εργασιακά σας δεδομένα και θα κάνετε ξεκαθαρίσματα σε συνεργασίες. Θα έχετε μοναδικές ευκαιρίες για να επεκτείνετε τις επαγγελματικές σας δραστηριότητες γι’ αυτό να είστε έτοιμοι να διαχειριστείτε τις εξελίξεις.

ΑΙΓΟΚΑΙΡΩΣ 

Κάποιες δυσαρμονίες θα σας κάνουν να αντιδράτε με το παραμικρό ή να εμπλακείτε σε ανταγωνισμούς. Η ευαισθησία και ο ρομαντισμός σας απογειώνονται και θα αισθάνεστε γεμάτοι χαρά. Στα οικονομικά σας, φροντίστε να αποφύγετε τα περιττά έξοδα κι όλα θ’ αρχίσουν να στρώνουν σιγά- σιγά. Θα αρχίσετε να οργανώνετε ένα σχέδιο χρηματοδότησης που θα ευοδωθεί μακροπρόθεσμα. Θα εγκλωβιστείτε από διάφορες ανησυχίες και ανασφάλειες.

ΥΔΡΟΧΟΟΣ 

Χρησιμοποιήστε το ένστικτο σας και την διαίσθηση σας για να αλλάξετε κάποια πράγματα στην ζωή σας. Θα έχετε καλή διάθεση και την επιθυμία να βοηθήσετε κάποιους ανθρώπους που εκτιμάτε ιδιαίτερα. Το ενδιαφέρον σας θα είναι στραμμένο στο οικογενειακό σας περιβάλλον και τους ανθρώπους που είναι σημαντικοί για σας. Θα έχετε ευελιξία στις ενέργειες σας, επικοινωνιακή διάθεση και αυθορμητισμό. Θα δικαιωθείτε στα επαγγελματικά σας χάρη στην όρεξη και την αποφασιστικότητα σας.

ΙΧΘΥΣ 

Οι αυξημένες υποχρεώσεις σας θα σας κάνουν ευέξαπτους αλλά πολύ σύντομα θα ανταμειφτείτε για τους κόπους που από καιρό έχετε καταβάλει. Θα δεχτείτε έντονες ψυχολογικές πιέσεις από πρόσωπα και πράγματα που σας περιβάλλουν. Στηριχτείτε στις δικές σας δυνάμεις, κάντε υπομονή και μην πιέζετε καταστάσεις. Κάποια περιστατικά δοκιμάζουν την αντοχή σας και το περιβάλλον σας θα είναι αρκετά δύσκολο μαζί σας.

Πολιτική ανάλυση από το πάντα έγκυρο www.e-zwdia.gr

Θέλω τον ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα

Εάν η Χρυσή Αυγή έπρεπε να βγει στην τηλεόραση δύο φορές για να «καεί», τότε και ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει επιτέλους να γίνει κυβέρνηση. Να πανηγυρίσουν, να μιλήσουν για την επερχόμενη ευρωπαϊκή επανάσταση, να γεμίσουν κόκκινες σημαίες τα μπαλκόνια και αμέσως μετά την ορκωμοσία, να πάει ο κάθε Υπουργός στο πόστο του. Και όταν ο νέος Υπουργός Οικονομικών δει τα νούμερα, να συζητήσει με τον σύντροφο Αλέξη και το επικοινωνιακό τους επιτελείο, για την τεχνική που θα εφαρμόσουν προκειμένου να εκτελεστεί η μεγαλύτερη και πιο περίτεχνη κωλοτούμπα που θα έχει γνωρίσει ποτέ, όχι μόνον η Ελλάδα, αλλά και ολόκληρος ο πλανήτης.

Ο νέος ΥΠ.ΟΙΚ. θα πρέπει να δει πως θα πάρει πίσω τις υποσχέσεις για επιστροφή μισθών και συντάξεων στα επίπεδα του 2009 (τότε που το κόμμα του δεν έβλεπε κάτι κακό στην οικονομία και έταζε 100.000 προσλήψεις στο Δημόσιο), αλλά και με τι κονδύλια θα κρατικοποιήσει τον ΟΤΕ. Θα πρέπει να βρει τρόπους να σταματήσει την μαζική εκροή κεφαλαίων προς το εξωτερικό ώστε να μπορεί έστω να έχει ένα υποτυπώδες διαχειριστικό κεφάλαιο για τις δαπάνες των τραπεζών που στοχεύει να κρατικοποιήσει. Ίσως να χρειαστεί να φορέσει και γραβάτα για πρώτη φορά για να πάει στην Ευρώπη και να ζητήσει σκυφτά και ταπεινά τη συνέχιση της δανειακής σύμβασης ώστε η μισθοδοσία και οι ευρύτερες υποχρεώσεις του Δημοσίου για τον Ιούλιο να κινηθούν ομαλά. Θα πρέπει να σκεφτεί έναν πιο ευφάνταστο τίτλο για τη λέξη «Μνημόνιο». «Εθνικό σχέδιο σωτηρίας» ίσως, ή κάτι τέτοιο.

Προτιμώ να δω την μεγαλύτερη κωλοτούμπα στην πολιτική ιστορία της ανθρωπότητας παρά την Αθήνα να καίγεται πάλι, και την οικονομία να σαμποτάρεται με κάθε θεμιτό ή αθέμιτο μέσο. Θέλω να βρεθεί επιτέλους η νεοελληνική Αριστερά προ των ευθυνών της, είτε για να ωριμάσει, είτε για να απομυθοποιηθεί επιτέλους αυτή η πενταήμερη εκδρομή διάρκειας δεκαετιών.

Πολύς κόσμος που θα στηρίξει ΣΥΡΙΖΑ έχει μία απλή, αλλά ταυτόχρονα μηδενιστική δικαιολογία για την ψήφο του: «Χειρότερα από ότι είμαστε δεν γίνεται, οπότε ας δοκιμάσουμε το διαφορετικό και ας πέσουμε στο γκρεμό». Ας προσπεράσουμε το γεγονός ότι μπορούμε να είμαστε δέκα φορές χειρότερα και ας πάμε στο ξεγύμνωμα της ελληνικής κοινωνίας που πρέπει επιτέλους να συντελεστεί. Εάν δεν μπορούμε να κρίνουμε την σοβαρότητα ενός πολιτικού λόγου και δεν μπορούμε να διακρίνουμε ανάμεσα στην αναλυτική σκέψη και σε γελοίες, ανόητες δηλώσεις και παθιασμένους μορφασμούς άνευ έμπρακτης ουσίας, τότε αν θέλουμε όντως να τιμήσουμε την Δημοκρατία μας, οφείλουμε να ευχόμαστε όλοι να βγει πρώτο κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ. Όπως η κοινωνία μας τίμησε τον σάπιο δικομματισμό τριάντα χρόνια τώρα χωρίς να πάρει πρέφα τίποτα, τότε δεν βρίσκω το λόγο γιατί ξαφνικά θα έπρεπε να κατανοήσει το νέο είδος δικομματισμού που έπεται ή γιατί ο Τσίπρας εκφράζει το πολιτικό σύστημα που παλεύουμε να ξεφορτωθούμε. Δεν βρίσκω το λόγο να ενοχλείται από την αφισσοκρατία στους δρόμους και τους Μαυρογιαλούρους που οργώνουν την Ελλάδα και εισπράττουν σημαιοστολισμένα παιδάκια και ανθοδέσμες εν έτει 2012.

Ο λόγος που εν τέλει εύχομαι να βγει πρώτο κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτός. Να δούμε ακριβώς από πού κρατάει η σκούφια μας και να συνειδητοποιήσουμε επιτέλους ότι νοοτροπίες αιώνων δεν αλλάζουν με μιας επειδή μας έδωσαν για λίγο το δικαίωμα δίπλα στη γαλανόλευκη να ανεμίζει και η μπλε σημαία με τα κίτρινα αστεράκια. Ούτε επειδή αλλάξαμε λογότυπο και χρώματα σε μερικά βαθιά συντηρητικά και λαϊκίστικα κόμματα. Όπως συμβαίνει στην προσωπική ζωή του καθενός, έτσι και ολόκληρες κοινωνίες μπορούν να έχουν μία ελπίδα ωρίμανσης μόνο αν τεθούν ενώπιον των ευθυνών τους. 

Ο αντικαπνιστικός νόμος και οι στάχτες του

Ας φωνάζει ο Γεωργελές για την εθελοτυφλία μας απέναντι στα πραγματικά προβλήματα της χώρας. Ας φωνάζω κι εγώ, μαζί με κάτι ελάχιστους γραφικούς κάθε τόσο για το αυτονόητο που έχει καπελωθεί από οπαδούς ιδεολογιών που ούτε οι ίδιοι καταλαβαίνουν. Στο τέλος, στον πυρήνα κάθε ευφάνταστου λαϊκισμού και παθιασμένου αγώνα, αυτό που μένει είναι η καθημερινότητα του καθενός. Για κάποιους δύσκολη, για κάποιους άλλους πιο εύκολη. Στο τέλος, μένει η λεπτομέρεια του τούνελ, ο φοροφυγάς, το λαμόγιο και ο «κουμπάρος» που θα συνεχίσουν να κουβαλάνε τα ίδια μυαλά με οποιαδήποτε πολιτική απόχρωση έχει η κυβέρνηση που ψήφισαν, είτε συναλλάσσονται με ευρώ, είτε με δραχμές.

Όταν ξένοι φίλοι με ρωτάνε τι συμβαίνει επιτέλους με την ελληνική κρίση, προσπαθώντας να βγάλουν νόημα, αντί πολύπλοκων οικονομικών αναλύσεων, προτιμώ να τους μιλάω για τον θρυλικό αντικαπνιστικό νόμο του 2010. Για τον απλούστατο λόγο ότι συσσωρεύει όσο καλύτερα γίνεται τις παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας που προβάλλουν τα σημερινά αδιέξοδα. Διότι, όταν ένας τόσο απλός νόμος που έχει σκοπό το κοινό καλό, που αποφέρει έσοδα στο κράτος, που μακροπρόθεσμα ανακουφίζει τα ασφαλιστικά ταμεία, κατακρεουργείται ομόφωνα από την πλειοψηφία της κοινωνίας, τους κρατικούς ελεγκτές και τα θεσμικά όργανα, ανεπίσημα, κάτω από το τραπέζι, και τελικά δεν εφαρμόζεται, καταλαβαίνεις τι περιθώρια συνεννόησης και συλλογικότητας έχουμε σε πιο σοβαρά και σύνθετα ζητήματα που εν τέλει αφορούν και τα οικονομικά μας. Η αποτυχία εφαρμογής του αντικαπνιστικού νόμου συμβολίζει την συνολική μας αποτυχία ως κοινωνία και αποδεικνύει περίτρανα τη νοοτροπία που διαπερνά οριζόντια όλα τα πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά στρώματα.

Κάπως έτσι, γενικώς και αορίστως ο καθένας αποφασίζει τι είναι σωστό και τι όχι για όλους τους υπόλοιπους, και πράττει ανάλογα, χωρίς φυσικά να αναλαμβάνει καμία ευθύνη. Και μου θέλεις τώρα εσύ, με τέτοια μυαλά, να βγούμε από την κρίση, ή έστω να αποφασίσουμε σε κοινωνικό επίπεδο πως θέλουμε να πορευτούμε. Όχι. Αυτά δεν ανήκουν στην νεοελληνική ψυχοσύνθεση. Σε εμάς ανήκει ο τσαμπουκάς, η μαγκιά και το τσαγανό που πουλάνε οι δύο υποψήφιοι αυριανοί Πρωθυπουργοί. Που μιλάνε χρησιμοποιώντας ορολογία πολιτικού λόγου της δεκαετίας του ’80, και μπορούν και πείθουν τα πλήθη. Τριάντα χρόνια ανθρώπινης εξέλιξης, εμείς στην Ελλάδα προτιμήσαμε τη στασιμότητα της μαγκιάς.

Προσπαθώ ένα μήνα τώρα να καταλάβω τι είναι αυτό που με χαλάει τόσο πολύ στην ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ και η απάντηση είναι αυτή. Το κόμμα που ως ύψιστη λύση για την έξοδο από την οικονομική κρίση έχει τον εκβιασμό και τον τσαμπουκά στους ευρωπαίους εταίρους, εμπνέει τον κόσμο ακριβώς για αυτό. «Δεν τους συμφέρει να μας πετάξουν έξω από την ευρωζώνη, οπότε εμείς θα τους εκβιάζουμε για να συνεχίζουν να μας τα σκάνε χωρίς καμία υποχρέωση από μέρους μας». Πόσο μοιάζει με το «Θα συνεχίζω να καπνίζω μέσα στη μούρη σου, γιατί κανείς δεν θα μου βάλει πρόστιμο». Πόσο cool! Πόσο ελληναρίστικο. Τόσο trendy συμπεριφορά που ήδη μονοπωλεί το 75% του εκλογικού σώματος. Οι πολιτικοί χώροι είναι διαφορετικοί, ο ελληναρισμός διάχυτος παντού.

Το στοίχημα πλέον δεν είναι η εφαρμογή ή όχι του μνημονίου, η παραμονή ή όχι στην ευρωζώνη. Οι έννοιες αυτές έχουν ευτελιστεί τόσο πολύ στον δημόσιο πολιτικό λόγο που είναι σα να μην υπάρχουν καν. Το στοίχημα πλέον είναι αν η πενιχρή μειοψηφία των ανθρώπων που έχει απομείνει σε αυτή τη χώρα και προβληματίζεται με αυτές τις νοοτροπίες, θα αναγκαστεί να απορροφηθεί τελικά από αυτόν τον ελληναρισμό ή θα καταφέρει να συνεχίσει να σκέφτεται διαφορετικά.