(Συνέχεια από το 1ο Μέρος)
Δεν υπάρχει δίπολο μνημόνιο-αντιμνημόνιο. Αυτά είναι επινοήσεις καιροσκόπων, από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα. Όσο αφελές είναι να στηρίζεις τα δύο μεγάλα κόμματα για να δηλώσεις την «μνημονιακή» σου θέση, τόσο άτοπο είναι να στηρίζεις μικρότερα κόμματα που λανσάρουν την ατζέντα τους επενδύοντας στον αντιμνημονιακό συναισθηματισμό, χωρίς στην ουσία να έχουν κάποια ρεαλιστική πρόταση. Το πραγματικό δίλημμα είναι πολύ πιο απλό και σαφές. Σε μία «καμένη» χώρα θέλουμε να συνεχίσουμε να φωνάζουμε, να βρίζουμε και να μουτζώνουμε προς πάσα κατεύθυνση ή θέλουμε να δούμε με ποιες διαδικασίες, και με ποιες έμπρακτες ενέργειες θα καθαρίσουμε πρώτα τα καμένα και μετά θα την ξαναφτιάξουμε με καλύτερα και ανθεκτικότερα δομικά υλικά;
Σε αυτές τις εκλογές, δεν διακυβεύεται μόνον η υπευθυνότητα που πρέπει να δείξουμε ως κοινωνία και η συμμετοχή μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια, αντί της βαλκανο-μεσανατολικής απομόνωσης. Διακυβεύεται η απόφασή μας να κινηθούμε προς τα εμπρός ή να γυρίσουμε πολλές δεκαετίες πίσω. Να είμαστε ρεαλιστές προοδευτικοί ή μοιρολάτρες συντηρητικοί. Να κάνουμε τις μεταρρυθμίσεις που παλεύουμε δεκαετίες τώρα ή να παραμείνουμε στις παλιές βολικές συνθήκες που ευνοούν τον «ιδιώτη» και όχι τον πολίτη.
Στην πορεία της πολιτικής μου σκέψης, πάντα κινιόμουν στο φάσμα που χαρακτηρίζει και την καθημερινή μου λογική. Αυτή της αμφισβήτησης και της επαναξιολόγησης βάσει νέων γνώσεων ή εμπειριών, κρατώντας πάντα «ανοιχτά» μυαλά. Ξεκινώντας με μία ευρύτερη αμφισβήτηση των πάντων στις μετεφηβικές μου εξάρσεις, βρήκα ένα βολικό καταφύγιο στον αναρχισμό, που αργότερα μετουσιώθηκε σε μία στροφή προς «αριστερές» ανησυχίες που με τη σειρά της έδωσε πρόσφορο έδαφος για να ασπαστώ τις αρχές και τις αξίες του κλασσικού φιλελευθερισμού.
Και πάλι όμως, σύντομα ανακάλυψα τις παγίδες και τα αδιέξοδα που δημιουργούν τόσο σαφή ιδεολογικά όρια, όχι μόνον στην πολιτική, αλλά και στην ανθρώπινη σκέψη γενικότερα. Οι ταμπέλες που με τόση ευκολία κολλάει ο ένας στο κούτελο του άλλου, αποδεικνύουν αυτή την αδυναμία που έχουμε γενικότερα να αναγνωρίζουμε την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης σκέψης, και αντί να προσπαθούμε να την κατανοούμε, τελικά να την οριοθετούμε βάσει της υποκειμενικής μας αντίληψης. Κοινωνικά και ανθρώπινα προβλήματα που θα μπορούσαν να έχουν πολιτική επίλυση, συχνά περιπλέκονται περισσότερο ή οδηγούν στην αποδόμηση της κοινωνικής συνοχής, ακριβώς λόγω αυτής της εμμονής μας να προσάπτουμε ταμπέλες. Οι δεξιοί έχουν εθνική/φυλετική συνείδηση, και οι αριστεροί ταξική. Και οι δύο ξεχνάνε το τελικό ζητούμενο σε κάθε κοινωνία που είναι η πανανθρώπινη συνείδηση.
Υπάρχει πιο επαναστατικό από το να μην καπελώνεσαι από δημαγωγούς, «-ισμούς», σφιχτές πολιτικές γραμμές και απαρχαιωμένα μανιφέστο, αλλά αντ’ αυτού συνεχώς να αμφισβητείς και να θέτεις τις δικές σου προτάσεις; Υπάρχει πιο προοδευτικό από το να παραδέχεσαι λάθη και να αναθεωρείς προς πιο ολοκληρωμένες και ρεαλιστικές ιδέες; Πόσοι άραγε από τους «προοδευτικούς» πολιτικάντηδές μας έχουν σαφή πολιτική θέση, και για χάρη της πραγματικής προόδου δεν υπολογίζουν το πολιτικό κόστος εμμένοντας στις απόψεις τους; Ποιοι έχουν την «επαναστατικότητα», να μιλάνε με πικρές αλήθειες στο εκλογικό σώμα, επενδύοντας στην ορθή σκέψη του τελευταίου και όχι στον εύκολο συναισθηματισμό;
Με όλες αυτές τις σκέψεις, και προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσω τα αδιέξοδα που προβάλλει η σημερινή πολιτική σκηνή και η αποπροσανατολισμένη και εξουθενωμένη κοινωνία, ίσως είναι από τις λίγες, ενδεχομένως ανεπανάληπτες, στιγμές που θα προσέλθω στην κάλπη με σαφή εικόνα για την ψήφο μου. Με γνώμονα την απέχθειά μου στον καιροσκοπισμό, την μιζέρια, τον ολοκληρωτισμό, την επένδυση στον συναισθηματισμό, την συνωμοσιολογία, την ταμπελοποίηση ιδεολογιών, την στοχοποίηση ανθρώπων βάσει κοινωνικής τάξης ή εθνικότητας, και την ανάγκη για άμεση ανοικοδόμηση της χώρας βάσει ουσιαστικών και βαθέων μεταρρυθμίσεων που απεχθάνονται κυρίως οι βασικοί υπαίτιοι για την οικονομική κρίση. Με γνώμονα πρακτικές λύσεις, που πολλοί δεν τολμάνε καν να ξεστομίσουν στην Βουλή ή στον κόσμο επειδή φοβούνται πολιτικά και ιδεολογικά ταμπού του προηγούμενου αιώνα.
Σε αυτές τις εκλογές θα στηρίξω το ενωτικό σχήμα «Δράση – Φιλελεύθερη Συμμαχία». Και ο λόγος που το δηλώνω δημοσίως σχετίζεται άμεσα με τις αγωνίες που προανέφερα αλλά κυρίως με την ανάγκη που πιστεύω ότι υπάρχει να δημιουργηθεί ένας, έστω «αχνός» πόλος ορθολογισμού και μεταρρυθμιστικής δυναμικής με σταθερή παρουσία, που θα συσπειρώσει τους αισιόδοξους και ρεαλιστές που έχουν απομείνει σε αυτή τη χώρα. Είναι τραγικό να βλέπουμε νέα παιδιά να δηλώνουν με καμάρι ότι θα ψηφίσουν Χρυσή Αυγή ή ΚΚΕ. Είναι τραγικό να βλέπουμε ενήλικες να καταθέτουν την πολιτική τους πρόταση μιλώντας για την «μαγκιά» του Καμμένου, και του Σαμαρά. Είναι εξευτελιστικό για έναν ολόκληρο λαό να αναμασάει θεωρίες συνωμοσίας και να κατακλύζεται από ξενοφοβία, εσωστρέφεια και απόγνωση, υπερψηφίζοντας τα κόμματα που επενδύουν σε αυτά τα στοιχεία. Είναι υποτιμητικό για τη νοημοσύνη μας, όλες αυτές οι φωνές να κατακλύζουν τον δημόσιο λόγο, ενώ όλοι οι υπόλοιποι να σιωπούμε, μην τυχόν και νιώσουμε σεσημασμένοι.
Κινούμενος ανάμεσα στο σκεπτικό του Απόστολου Δοξιάδη, την άποψη του Στέλιου Ράμφου («Όλα τα κόμματα πλην της Δράσης του Στέφανου Μάνου είναι συντηρητικά. Γι’ αυτό η Δράση δεν εμφανίζεται ποτέ στις δημοσκοπήσεις» - ΝΕΤ 26/2/12), την πρόσφατη τοποθέτηση του Γιώργου Προκοπάκη, καθώς και πολλών άλλων ανθρώπων που έχω σε υψηλή εκτίμηση, νιώθω για πρώτη φορά τη σιγουριά να μιλήσω ανοιχτά για την ψήφο μου. Δεν σκοπεύω ούτε να ενταχθώ πολιτικά, ούτε να στηρίζω το συγκεκριμένο κόμμα εσαεί. Μιλώντας για το παρόν όμως, όλες οι ενδείξεις δείχνουν προς αυτή την πολιτική κατεύθυνση. Κάποιες φρούδες ελπίδες για ενότητα του προοδευτικού και μεταρρυθμιστικού χώρου διαψεύστηκαν, και ρεαλιστικά μιλώντας, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για αισιοδοξία, αλλά αν μη τι άλλο ο καθένας είναι και πρέπει να δρα ως υπεύθυνος για τις πράξεις του.
Οι συνθήκες, άλλωστε είναι τόσο ρευστές, που εάν ολόκληρη η ελληνική κοινωνία δεν ξεπέσει σε μία μαζική «χρεοκοπίστικη» μοιρολατρία και ξενοφοβική μιζέρια, ενδεχομένως να μείνει χώρος για νέα σχήματα με νέους και ορεξάτους ανθρώπους. Για την ώρα, θεωρώ ότι η Δράση-ΦΣ έχει συσπειρώσει αρκετούς ανά την Ελλάδα και αυτό αρκεί, έστω και αν είναι μόνο για αυτές τις εκλογές.
