Υπάρχουν άνθρωποι με διαφορετικό χρώμα, διαφορετική μυρωδιά, διαφορετικό βλέμμα και διαφορετικό χαμόγελο. Άνθρωποι που ντύνονται «ευπρεπώς» και άνθρωποι που φοράνε το πρώτο πράγμα που θα βρουν μπροστά τους. Άνθρωποι που παθιάζονται με κάτι, και άλλοι που απλά λουφάζουν και παρατηρούν.
Υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν σε έναν ή πολλούς θεούς, και άλλοι που δεν πιστεύουν σε κανέναν. Υπάρχουν και αυτοί που παραδέχονται στον εαυτό τους και στους άλλους ότι δεν μπορούν να γνωρίζουν με σιγουριά. Υπάρχουν αυτοί που πιστεύουν βαθιά, και οι άλλοι που πιστεύουν ενοχικά.
Υπάρχουν άνθρωποι που έγιναν πλούσιοι από προσπάθεια και άλλοι από τύχη. Υπάρχουν φτωχοί που είχαν ατυχίες στη ζωή τους και άλλοι που έμειναν φτωχοί από επιλογή. Υπάρχουν ολιγαρκείς και σπάταλοι και αυτοί που απλά αδιαφορούν. Υπάρχουν ενάρετοι και τίμιοι πλούσιοι, όπως υπάρχουν ενάρετοι και τίμιοι φτωχοί. Υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν αυτό που γουστάρουν, και άλλοι που αναγκάζονται για μικρό ή μεγάλο διάστημα να ζουν μία ζωή που δε θέλουν.
Υπάρχουν ερωτιάρηδες και ψυχροί. Συναισθηματικά πληγωμένοι και διψασμένοι. Υπάρχουν άντρες που ερωτεύονται άντρες, και γυναίκες που ερωτεύονται γυναίκες.
Υπάρχουν συντηρητικοί, προοδευτικοί, σοσιαλιστές, φιλελεύθεροι, αριστεροί, δεξιοί, άνθρωποι που πιστεύουν σθεναρά σε μία πολιτική ιδέα, και άλλοι που αδιαφορούν πλήρως.
Υπάρχουν άνθρωποι με διαφορετικά προβλήματα, βιώματα και εμπειρίες. Υπάρχουν φρικαρισμένοι, αισιόδοξοι, ρεαλιστές, ονειροπαρμένοι, ερωτευμένοι, μίζεροι, και χαζοχαρούμενοι. Υπάρχουν πολυταξιδεμένοι και άλλοι που δεν έχουν φύγει καν από τον τόπο που γεννήθηκαν. Υπάρχουν ντροπαλοί και εξωστρεφείς, χαμογελαστοί και αγέλαστοι… εκατομμύρια διαφορετικές προσωπικότητες που βιώνουν τον κόσμο και εμάς τους υπόλοιπους μέσα από την δική τους οπτική γωνία.
Σε άλλες κοινωνίες, υπάρχει ανεκτικότητα για όλη αυτή την πανανθρώπινη σύνθεση. Στη δική μας, τα περιθώρια ανοχής είναι πολύ μικρότερα. Η υποκειμενική οπτική γωνία επισκιάζει αυτό το πολύχρωμο ψηφιδωτό ανθρώπων. Η διαφορετικότητα πάντα ήταν υπό διωγμό στην Ελλάδα, γιατί η έλλειψη εμπιστοσύνης ήταν ανέκαθεν το πρώτο στοιχείο στις κοινωνικές μας επαφές. Υπάρχουν αρκετοί ιστορικοί και κοινωνικοπολιτικοί λόγοι για αυτό και που μας διαφοροποιούν από άλλες, πιο ανεκτικές κοινωνίας, αλλά δεν αφορούν το παρόν.
Εάν όμως θέλεις να καταλάβεις γιατί τα ολοκληρωτικά, φασιστικά και συγκρουσιακά πολιτικά ρεύματα ξαφνικά επανεμφανίστηκαν τόσο απότομα στη χώρα μας, μπορείς να ξεκινήσεις από αυτόν τον διωγμό στην διαφορετικότητα. Εάν θες να καταλάβεις γιατί η Χρυσή Αυγή έχει αποκτήσει τέτοιο momentum, μπορείς να διαβάσεις πολλά από αυτά που έχουν γραφτεί και εδώ και αλλού. Η ουσία όμως, η βαθύτερη αιτία, πάντα ξεκινάει από την ανεκτικότητα στο διαφορετικό. Και αυτό ποτέ δεν το κατακτήσαμε ούτε ως κοινωνία, ούτε ως χώρα.
Η ξενοφοβία, η συνωμοσιολογία, αυτή η συνεχής ενασχόληση με τους «εξ-» είναι ένα καλό άλλοθι για να εθελοτυφλούμε στους «εσ-». Και για την σκοτεινή πλευρά, που δεν μπορεί να δει η υποκειμενική μας οπτική γωνία, πάντα έχουμε ένα καλό βρισίδι, έναν τσαμπουκά, μία ανασφάλεια, και μία αίσθηση τρόμου και αποστροφής λες και αν τελικά δεχτούμε να την αντικρύσουμε, θα μας κάψει τα μάτια.