Πρέπει να ήμουν 2α ή 3η Λυκείου, δε θυμάμαι, όταν ξεκίνησε εκείνο το τεράστιο κύμα καταλήψεων όλων σχεδόν των Γυμνασίων – Λυκείων της χώρας. Και ώ! Τι επαναστατικές καταλήψεις που ήταν εκείνες! Έδωσαν το έναυσμα ώστε από εκεί και πέρα κάθε Οκτώβριο να τηρείται η παράδοση. Βέβαια, τότε εμείς είχαμε κοτζάμ νεκρό Τεμπονέρα χάρη στον οποίο είχα μάθει τα περί τραμπουκισμού, φασισμού, Χρυσής Αυγής και άλλων τέτοιων, οπότε ήταν λογικό να ξεχειλίζουμε όλοι από αγανάκτηση. Ή καλύτερα έτσι με βόλευε τότε να πιστεύω.
Ήταν μία πολύ επαναστατική περίοδος. Στις πορείες που κατεβαίναμε, μας χειροκροτούσαν κάτι γερόντια του ΚΚΕ. Είχαμε μπλέξει και το Μακεδονικό (οπότε μας χειροκροτούσαν και τα γερόντια άλλων χώρων), μάθαμε πόκερ, πρέφα, τάβλι, βγάλαμε τον καταπιεσμένο βανδαλισμό μας στον εξοπλισμό του σχολείου, και ο πρόεδρος του 15μελούς κατάφερε επιτέλους να πηδηχτεί με εκείνη την κοπελίτσα στην έδρα της τάξης του. Η δε μάνα μου, βαμμένη πασοκτζού, σιγοντάριζε από κοντά και έβλεπε το καμάρι της να κινείται στα χνάρια της δικής της γενιάς, ενάντια στο Μητσοτακέικο κατεστημένο. Τα θυμάμαι, και ένα επαναστατικό, αντιεξουσιαστικό και αντικομφορμιστικό δάκρυ κυλάει στο μάγουλό μου.
Ε, μετά πήγα Πανεπιστήμιο, άρχισα να χρησιμοποιώ λιγάκι το μυαλό μου και να βλέπω τα πράγματα κατά ένα κλικ πιο λογικά και ρεαλιστικά. Κατάλαβα ας πούμε ότι επαναστάτες της ντουντούκας πάντα θα υπάρχουν, δεδομένου ότι στην Ελλάδα, ο νόμος της ζούγκλας ισχύει και για τις νεότερες γενιές. Υπάρχουν, ας πούμε 9-10 τελειωμένοι, ρεμπεσκέδες, φωνακλάδες σε ένα σχολείο; Ε θα επιβληθούν και στα υπόλοιπα 200 άτομα του σχολείου. Ένα πρωί θα ξεκολλήσουν τον κώλο τους από το κρεβάτι νωρίς νωρίς, θα πάρουν ένα λουκέτο, θα το περάσουν στην πόρτα του σχολείου και θα επικαλεστούν «κατάληψη». Και επειδή όσο περνάει η ώρα, ανοίγει και το μάτι, θα πρέπει να σκαρφιστούν και ένα-δυο αιτήματα για να μην τους λένε και χαβαλέδες.
Ανοίγει παρένθεση. Παρά τη γενικότερη εντύπωση, σε αντίθεση με την αποχή από τις ώρες διδασκαλίας, η κατάληψη είναι μία καθ’ όλα παράνομη πράξη. Όχι μόνο δεν προβλέπεται από τις διατάξεις του Ν. 1566/85 «Δομή και λειτουργία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις», αλλά θεωρείται και ποινικό αδίκημα με προβλεπόμενη ελάχιστη φυλάκιση 6 μηνών, βάσει του Ν. 2811/00. Κλείνει η παρένθεση.
Α! Κι άλλη παρένθεση. Το ίδιο ισχύει βέβαια και με το δικαίωμα στην απεργία το οποίο είναι νόμιμο, σε αντίθεση με τις καταλήψεις εθνικών οδών, διαδρόμων από/προσγείωσης σε αεροδρόμια, λιμανιών και γενικώς δημοσίων χώρων κοινής ωφελείας, που είναι παράνομες. Κλείνει και η α! κι άλλη παρένθεση.
Είναι λοιπόν παράνομο. Γιατί τότε δεν καλείται κλειδαράς και με παρουσία εισαγγελέα να ανοίξει το λουκέτο; Γιατί οι υπεύθυνοι των καταλήψεων δεν τιμωρούνται ανάλογα; Γιατί έστω δεν πληρώνουν τις ζημιές; Γιατί έτσι. Γιατί θα θιχτεί το δημοκρατικό και «επαναστατικό» αίσθημα της κοινωνίας. Πώς, για παράδειγμα το πανεπιστημιακό άσυλο είναι ένας όρος ταμπού παρά το αυτονόητο παράδοξό του; Έτσι και η κατάληψη των σχολείων. Χαβαλές να γίνεται.
Προσωπικά δεν έχω κανένα πρόβλημα με τον χαβαλέ. Ίσα ίσα που θεωρώ ότι αυτές οι ηλικίες κυρίως για χαβαλέ προσφέρονται. Υπάρχουν όμως χαβαλέδες και χαβαλέδες. Ο χαβαλές της κατάληψης για παράδειγμα έχει σημαντικότερες επιπτώσεις από το θέαμα ενός γραφικού μπούλη που στην ερώτηση «ποια είναι τα αιτήματά σας», απαντάει: «εεε… το πεϊνιρλή στιν καντείνα έχι πολί λάδη». Έχει επιπτώσεις με αρνητικές συνέπειες τόσο στην αντίληψη του πιτσιρικά για το πώς λειτουργεί μία δημοκρατία ή πως θα έπρεπε να λειτουργεί η ελληνική κοινωνία γενικότερα, όσο και στην καθεαυτώ αξία μίας πράξης αντίδρασης όπως η κατάληψη.
Όσον αφορά το πρώτο, νομίζω είναι ξεκάθαρο. Εφόσον τελείται μία παράνομη πράξη, όπως η κατάληψη, χωρίς ουσιαστικές ποινικές ή εσωσχολικές κυρώσεις, λογικό είναι το Ελληναράκι-μπούλης να θεωρεί ότι έτσι κάπως λειτουργούν τα πράγματα γενικότερα. Πόσο μάλλον όταν βλέπει με πόση ευκολία περνάει η δική του άποψη έναντι της πλειοψηφίας χωρίς να έχει προηγηθεί κανένας διάλογος ή κάποια προβλεπόμενη δημοκρατική διαδικασία ή όταν βλέπει με πόση ευκολία μπορεί να καταστρέφει τη δημόσια περιουσία, χωρίς να γνωρίζει καν τι σημαίνει η λέξη «δημόσια».
Τελικά όμως έτσι δεν λειτουργούν τα πράγματα γενικότερα στη χώρα; Ναι. Αλλά υποτίθεται ότι από τη γενιά του μπούλη έχεις αξιώσεις. Θέλεις να ελπίζεις ότι θα είναι η γενιά – σκούπα που θα εκσυγχρονίσει και θα εκδημοκρατίσει την παρούσα σαβούρα, όπου οι αλμπάνηδες όντως θα γίνουν η εξαίρεση και όχι ο κανόνας. Θέλεις να πιστεύεις ότι μπορεί το Ελληναράκι να είναι στόκος και φωνακλάς, αλλά ότι τουλάχιστον το σύστημα που διοικείται και λειτουργεί από τους γονείς του στόκου λαμβάνει μέτρα προστασίας για τις μελλοντικές γενιές και τους δημοκρατικούς θεσμούς. Οι παρόντες φορείς της Παιδείας και της Δικαιοσύνης όμως, φαίνεται ότι έχουν άλλη γνώμη. Ίσως τελικά να μην τους νοιάζουν και τόσο πολύ οι αλμπάνηδες του αύριο.
Όσον αφορά το δεύτερο, ισχύει ότι ισχύει και με κάθε είδους ψευδο-πολιτική αντίδραση σε διάφορα κατεστημένα, κυρίως από ψευδο-ευαγγελιστές του ψευδο-αριστερού χώρου. Το παραμύθι με το βοσκό και το λύκο έχει άμεση εφαρμογή στην πολιτική. Μια κατάληψη όπως αυτή του ’73 στο Πολυτεχνείο, αρκεί για να κάνει μία σημαντική διαφορά. Αντίστοιχα, χιλιάδες, περιοδικές, ανούσιες, καταλήψεις αρκούν για να απαξιώνεται οποιαδήποτε προσπάθεια αλλαγής. Διότι αν ανάμεσα στα εκατοντάδες σχολεία που τελούν υπό κατάληψη, υπάρχει και ένα που έχει σοβαρά αιτήματα, τότε αυτό θα καταπλακωθεί από την ανούσια σαβούρα των μπούληδων.
Και αν κάποια στιγμή στο ουτοπικό μέλλον ξεσηκωθούν όλα τα σχολεία και τα Πανεπιστήμια με σοβαρά αιτήματα, όπου μαθητές και φοιτητές θα ξημεροβραδιάζονται έξω από το Υπουργείο Παιδείας και Αστρολογίας, και όλα τα σχολεία και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας τελούν υπό κατάληψη με 3-4 ΟΜΟΦΩΝΑ και ΟΥΣΙΩΔΗ αιτήματα επί μία ολόκληρη σχολική χρονιά χωρίς να τους νοιάζει αν θα χάσουν ένα χρόνο από τη ζωή τους ή το καθημερινό βόλεμά τους, τότε θα ξημεροβραδιάζομαι κι εγώ μαζί τους. Και θα τους ζητήσω συγνώμη γιατί η δική μου γενιά δεν είχε τόσο μυαλό, πάθος, σθένος και θάρρος για να αλλάξει το ελληναρίστικο κατεστημένο.
Όμως μέχρι να γίνει αυτό, και αν ποτέ γίνει, η έννοια της κατάληψης θα έχει απαξιωθεί σε τέτοιο βαθμό που, στην καλύτερη, όλοι θα γελάνε μαζί τους. Στη χειρότερη, η βίαιη καταστολή θα θεωρείται φυσιολογική αντίδραση του Κράτους και κανείς δεν θα την κατακρίνει. Ανάμεσα στις μπαρούφες των αριστεριστών άλλωστε, υπάρχουν και αρκετά σωστά πράγματα. Ένα από αυτά είναι η περιοδικά αυξανόμενη κοινωνική αποδοχή ολοκληρωτικών πράξεων στο όνομα της αποκατάστασης της «Δημοκρατίας».
Ήταν μία πολύ επαναστατική περίοδος. Στις πορείες που κατεβαίναμε, μας χειροκροτούσαν κάτι γερόντια του ΚΚΕ. Είχαμε μπλέξει και το Μακεδονικό (οπότε μας χειροκροτούσαν και τα γερόντια άλλων χώρων), μάθαμε πόκερ, πρέφα, τάβλι, βγάλαμε τον καταπιεσμένο βανδαλισμό μας στον εξοπλισμό του σχολείου, και ο πρόεδρος του 15μελούς κατάφερε επιτέλους να πηδηχτεί με εκείνη την κοπελίτσα στην έδρα της τάξης του. Η δε μάνα μου, βαμμένη πασοκτζού, σιγοντάριζε από κοντά και έβλεπε το καμάρι της να κινείται στα χνάρια της δικής της γενιάς, ενάντια στο Μητσοτακέικο κατεστημένο. Τα θυμάμαι, και ένα επαναστατικό, αντιεξουσιαστικό και αντικομφορμιστικό δάκρυ κυλάει στο μάγουλό μου.
Ε, μετά πήγα Πανεπιστήμιο, άρχισα να χρησιμοποιώ λιγάκι το μυαλό μου και να βλέπω τα πράγματα κατά ένα κλικ πιο λογικά και ρεαλιστικά. Κατάλαβα ας πούμε ότι επαναστάτες της ντουντούκας πάντα θα υπάρχουν, δεδομένου ότι στην Ελλάδα, ο νόμος της ζούγκλας ισχύει και για τις νεότερες γενιές. Υπάρχουν, ας πούμε 9-10 τελειωμένοι, ρεμπεσκέδες, φωνακλάδες σε ένα σχολείο; Ε θα επιβληθούν και στα υπόλοιπα 200 άτομα του σχολείου. Ένα πρωί θα ξεκολλήσουν τον κώλο τους από το κρεβάτι νωρίς νωρίς, θα πάρουν ένα λουκέτο, θα το περάσουν στην πόρτα του σχολείου και θα επικαλεστούν «κατάληψη». Και επειδή όσο περνάει η ώρα, ανοίγει και το μάτι, θα πρέπει να σκαρφιστούν και ένα-δυο αιτήματα για να μην τους λένε και χαβαλέδες.
Ανοίγει παρένθεση. Παρά τη γενικότερη εντύπωση, σε αντίθεση με την αποχή από τις ώρες διδασκαλίας, η κατάληψη είναι μία καθ’ όλα παράνομη πράξη. Όχι μόνο δεν προβλέπεται από τις διατάξεις του Ν. 1566/85 «Δομή και λειτουργία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις», αλλά θεωρείται και ποινικό αδίκημα με προβλεπόμενη ελάχιστη φυλάκιση 6 μηνών, βάσει του Ν. 2811/00. Κλείνει η παρένθεση.
Α! Κι άλλη παρένθεση. Το ίδιο ισχύει βέβαια και με το δικαίωμα στην απεργία το οποίο είναι νόμιμο, σε αντίθεση με τις καταλήψεις εθνικών οδών, διαδρόμων από/προσγείωσης σε αεροδρόμια, λιμανιών και γενικώς δημοσίων χώρων κοινής ωφελείας, που είναι παράνομες. Κλείνει και η α! κι άλλη παρένθεση.
Είναι λοιπόν παράνομο. Γιατί τότε δεν καλείται κλειδαράς και με παρουσία εισαγγελέα να ανοίξει το λουκέτο; Γιατί οι υπεύθυνοι των καταλήψεων δεν τιμωρούνται ανάλογα; Γιατί έστω δεν πληρώνουν τις ζημιές; Γιατί έτσι. Γιατί θα θιχτεί το δημοκρατικό και «επαναστατικό» αίσθημα της κοινωνίας. Πώς, για παράδειγμα το πανεπιστημιακό άσυλο είναι ένας όρος ταμπού παρά το αυτονόητο παράδοξό του; Έτσι και η κατάληψη των σχολείων. Χαβαλές να γίνεται.
Προσωπικά δεν έχω κανένα πρόβλημα με τον χαβαλέ. Ίσα ίσα που θεωρώ ότι αυτές οι ηλικίες κυρίως για χαβαλέ προσφέρονται. Υπάρχουν όμως χαβαλέδες και χαβαλέδες. Ο χαβαλές της κατάληψης για παράδειγμα έχει σημαντικότερες επιπτώσεις από το θέαμα ενός γραφικού μπούλη που στην ερώτηση «ποια είναι τα αιτήματά σας», απαντάει: «εεε… το πεϊνιρλή στιν καντείνα έχι πολί λάδη». Έχει επιπτώσεις με αρνητικές συνέπειες τόσο στην αντίληψη του πιτσιρικά για το πώς λειτουργεί μία δημοκρατία ή πως θα έπρεπε να λειτουργεί η ελληνική κοινωνία γενικότερα, όσο και στην καθεαυτώ αξία μίας πράξης αντίδρασης όπως η κατάληψη.
Όσον αφορά το πρώτο, νομίζω είναι ξεκάθαρο. Εφόσον τελείται μία παράνομη πράξη, όπως η κατάληψη, χωρίς ουσιαστικές ποινικές ή εσωσχολικές κυρώσεις, λογικό είναι το Ελληναράκι-μπούλης να θεωρεί ότι έτσι κάπως λειτουργούν τα πράγματα γενικότερα. Πόσο μάλλον όταν βλέπει με πόση ευκολία περνάει η δική του άποψη έναντι της πλειοψηφίας χωρίς να έχει προηγηθεί κανένας διάλογος ή κάποια προβλεπόμενη δημοκρατική διαδικασία ή όταν βλέπει με πόση ευκολία μπορεί να καταστρέφει τη δημόσια περιουσία, χωρίς να γνωρίζει καν τι σημαίνει η λέξη «δημόσια».
Τελικά όμως έτσι δεν λειτουργούν τα πράγματα γενικότερα στη χώρα; Ναι. Αλλά υποτίθεται ότι από τη γενιά του μπούλη έχεις αξιώσεις. Θέλεις να ελπίζεις ότι θα είναι η γενιά – σκούπα που θα εκσυγχρονίσει και θα εκδημοκρατίσει την παρούσα σαβούρα, όπου οι αλμπάνηδες όντως θα γίνουν η εξαίρεση και όχι ο κανόνας. Θέλεις να πιστεύεις ότι μπορεί το Ελληναράκι να είναι στόκος και φωνακλάς, αλλά ότι τουλάχιστον το σύστημα που διοικείται και λειτουργεί από τους γονείς του στόκου λαμβάνει μέτρα προστασίας για τις μελλοντικές γενιές και τους δημοκρατικούς θεσμούς. Οι παρόντες φορείς της Παιδείας και της Δικαιοσύνης όμως, φαίνεται ότι έχουν άλλη γνώμη. Ίσως τελικά να μην τους νοιάζουν και τόσο πολύ οι αλμπάνηδες του αύριο.
Όσον αφορά το δεύτερο, ισχύει ότι ισχύει και με κάθε είδους ψευδο-πολιτική αντίδραση σε διάφορα κατεστημένα, κυρίως από ψευδο-ευαγγελιστές του ψευδο-αριστερού χώρου. Το παραμύθι με το βοσκό και το λύκο έχει άμεση εφαρμογή στην πολιτική. Μια κατάληψη όπως αυτή του ’73 στο Πολυτεχνείο, αρκεί για να κάνει μία σημαντική διαφορά. Αντίστοιχα, χιλιάδες, περιοδικές, ανούσιες, καταλήψεις αρκούν για να απαξιώνεται οποιαδήποτε προσπάθεια αλλαγής. Διότι αν ανάμεσα στα εκατοντάδες σχολεία που τελούν υπό κατάληψη, υπάρχει και ένα που έχει σοβαρά αιτήματα, τότε αυτό θα καταπλακωθεί από την ανούσια σαβούρα των μπούληδων.
Και αν κάποια στιγμή στο ουτοπικό μέλλον ξεσηκωθούν όλα τα σχολεία και τα Πανεπιστήμια με σοβαρά αιτήματα, όπου μαθητές και φοιτητές θα ξημεροβραδιάζονται έξω από το Υπουργείο Παιδείας και Αστρολογίας, και όλα τα σχολεία και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας τελούν υπό κατάληψη με 3-4 ΟΜΟΦΩΝΑ και ΟΥΣΙΩΔΗ αιτήματα επί μία ολόκληρη σχολική χρονιά χωρίς να τους νοιάζει αν θα χάσουν ένα χρόνο από τη ζωή τους ή το καθημερινό βόλεμά τους, τότε θα ξημεροβραδιάζομαι κι εγώ μαζί τους. Και θα τους ζητήσω συγνώμη γιατί η δική μου γενιά δεν είχε τόσο μυαλό, πάθος, σθένος και θάρρος για να αλλάξει το ελληναρίστικο κατεστημένο.
Όμως μέχρι να γίνει αυτό, και αν ποτέ γίνει, η έννοια της κατάληψης θα έχει απαξιωθεί σε τέτοιο βαθμό που, στην καλύτερη, όλοι θα γελάνε μαζί τους. Στη χειρότερη, η βίαιη καταστολή θα θεωρείται φυσιολογική αντίδραση του Κράτους και κανείς δεν θα την κατακρίνει. Ανάμεσα στις μπαρούφες των αριστεριστών άλλωστε, υπάρχουν και αρκετά σωστά πράγματα. Ένα από αυτά είναι η περιοδικά αυξανόμενη κοινωνική αποδοχή ολοκληρωτικών πράξεων στο όνομα της αποκατάστασης της «Δημοκρατίας».
