Κατατέθηκε πριν λίγες μέρες στο ελληνικό κοινοβούλιο, το περιβόητο νομοσχέδιο για το Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης. Στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο δεν γίνεται καμία αναφορά για τα ομόφυλα ζευγάρια, πράγμα που φυσικά είχε αναγγελθεί από το Υπουργείο Δικαιοσύνης.
Το συγκεκριμένο γεγονός, επαναλαμβάνει ένα καθαρά ελληναρίστικο μοντέλο που πάει λίγο πολύ ως εξής: Η Ε.Ε. μετά από πολλές άκαρπες συστάσεις και συμβουλές, τελικώς μας επιβάλει ένα θεσμικό πλαίσιο. Η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση παρουσιάζει το σχετικό πλαίσιο ως δική της πρωτοβουλία και κατόρθωμα προκειμένου να κερδίσει πόντους στην ελληνική κοινωνία. Ταυτόχρονα όμως επειδή φοβάται το μυθικό πολιτικό κόστος, προσαρμόζει το συγκεκριμένο πλαίσιο σε λαϊκίστικες και συντηρητικές νοοτροπίες. Η εκάστοτε κουτοπόνηρη ηγεσία, με αυτό τον τρόπο, προσπαθεί να ζυγιάσει τις εντυπώσεις ανάμεσα στις προοδευτικές και ορθολογικές αποφάσεις της Ε.Ε. και τις οπισθοδρομικές και δεισιδαιμονικές νοοτροπίες της ελληνικής κοινωνίας. Προκειμένου να γίνει αυτό, παραβιάζει ορισμένα εδάφια του εκάστοτε πλαισίου και ως αποτέλεσμα διασύρεται μετά από κάποιο καιρό στα ευρωπαϊκά δικαστήρια.
Το συγκεκριμένο μοντέλο μπορεί να το δει κανείς ξεκάθαρα σε πολλά πρόσφατα παραδείγματα, όπως θέματα περιβάλλοντος, την προαιρετική παρακολούθηση του μαθήματος των θρησκευτικών, τον γενικότερο διασυρμό σε θέματα ελεύθερου ανταγωνισμού, κλπ.
Το θέμα, όμως, του Συμφώνου Ελεύθερης Συμβίωσης, εγείρει και ένα πιο σοβαρό ζήτημα εκτός από τα πρόστιμα και τα ρεζιλίκια πανευρωπαϊκά και παγκοσμίως. Είναι το ίδιο θέμα που είχε έρθει στην επιφάνεια πριν λίγα χρόνια σχετικά με τα ιδρύματα όπου «φυλακίζονται» άνθρωποι με ψυχικές ασθένειες. Είναι το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα όπως αυτά διασύρονται καθημερινά είτε από το Κράτος, είτε από τις επικρατούσες κλειστοφοβικές κοινωνικές νοοτροπίες.
Όταν μία κοινωνία δεν δρα με βάση το συλλογικό συμφέρον, τους νόμους και τις υποχρεώσεις της απέναντι σε κατοχυρωμένους θεσμούς, σημαίνει ότι μάλλον λείπει η αίσθηση του διαλόγου πάνω σε μία κοινή βάση. Μπορεί δηλαδή να υπάρχει ένας νόμος που κατοχυρώνει το δικαίωμά μου να μιλώ ελεύθερα, αλλά ο γείτονάς μου να θίγεται και να επικαλείται έναν άλλο νόμο και ο περιπτεράς που μας ακούει να κρίνει όπως θέλει εκείνος. Σε μία τέτοια κοινωνία, εκτός από την ανομία, κυριαρχεί και ο νόμος του όχλου που φυσικά επιβάλλεται του συνταγματικού νόμου. Ο τελευταίος θα έπρεπε να είναι και η κοινή βάση διαλόγου.
Ένα τέτοιο παράδειγμα στην Ελλάδα είναι η έννοια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τόσο βάσει της Χάρτας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, όσο και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Το βασικό περιεχόμενο όλων αυτών των θεσμικών πλαισίων είναι κατά βάση η ισονομία και η αξιοπρέπεια όλων των ανθρώπων μέσα στις κοινωνίες τους, χωρίς να υφίστανται διακρίσεις λόγω του φύλου, της θρησκείας, των πολιτικών φρονημάτων και, πιο πρόσφατα, των «σεξουαλικών φρονημάτων».
Στην ουσία τι είναι το σεξουαλικό φρόνημα; Είναι το τι κάνει ο καθένας στο κρεβάτι του και μόνο αυτό. Δεν έχει να κάνει ούτε με τον ανδρισμό ή τη θηλυκότητα, ούτε με το τι είναι φυσιολογικό, βιολογικό, πολιτισμικό ή γονιδιακό. Είναι καθαρά το πώς ορισμένοι άνθρωποι ταιριάζουν περισσότερο σεξουαλικά, αλλά και ερωτεύονται με ομόφυλούς τους, όπως ακριβώς οι ετερόφυλοι συνάνθρωποί τους. Τόσο απλά. Η ομοφυλοφιλία δεν είναι κάτι τόσο φοβερό και ιδιαίτερο, πέρα από τις σεξουαλικές προτιμήσεις που απολαμβάνουν κάποιοι άνθρωποι στην ιδιωτική τους ζωή. Και επειδή η ιδιωτική ζωή του καθενός, εφόσον δεν βλάπτει το κοινωνικό σύνολο, δεν αφορά κανένα τρίτο, οποιαδήποτε διάκριση εις βάρος τους θα πρέπει να είναι παράνομη.
Επειδή η συγκεκριμένη κατηγορία ανθρώπων αποτελεί μειονότητα, σημαίνει ότι για αυτή την κατηγορία θα πρέπει να ισχύει η ισονομία βάσει των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Άλλωστε πρέπει επιτέλους να γίνει αντιληπτό ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα υπάρχουν ακριβώς για να προστατεύουν τις μειονότητες μέσα σε μία εχθρική, οχλαγωγική πλειοψηφία. Υπάρχουν ώστε ένας άνθρωπος που υφίσταται διάκριση και πέφτει θύμα ρατσιστικών πράξεων, να μπορεί να κινηθεί νομικά εναντίον του θύτη του. Επίσης υπάρχουν ώστε να διασφαλιστεί η πραγματική ισονομία ανάμεσα στα μέλη μίας κοινωνίας.
Ο κοινωνικός αποκλεισμός διαφόρων ανθρώπων στην Ελλάδα του 21ου αιώνα είναι καθημερινό γεγονός με το κράτος να κάνει τα στραβά μάτια στη διαιώνιση κοινωνικών διακρίσεων. Τα ταμπού των πολλών δεν είναι δυνατόν να επιβάλλονται στην κοινή λογική και την ισονομία των πολιτών μίας δημοκρατικής χώρας που θέλει να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Το Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης είναι ένας καθαρά νομικός όρος, ο οποίος τελικά αντιμετωπίστηκε από το ελληνικό κράτος ως μέτρο ηθικότητας και κοινωνικής αποδοχής. Οι δηλώσεις του Υπουργού Δικαιοσύνης ότι ναι μεν αλλά «η ελληνική κοινωνία δεν είναι ακόμα ώριμη…» δεν τιμούν ούτε τον ίδιο ούτε την ελληνική κοινωνία. Αν και προτιμώ να αποφεύγω τις κομματικές αναφορές, ευτυχώς για το πολίτευμά μας που έστω και ένα πολιτικό κόμμα μπόρεσε να δει το παράλογο του αποκλεισμού των ομόφυλων ζευγαριών από το Σ.Ε.Σ. και να κινηθεί δικαστικά κατά της ελληνικής κυβέρνησης.
Το συγκεκριμένο γεγονός, επαναλαμβάνει ένα καθαρά ελληναρίστικο μοντέλο που πάει λίγο πολύ ως εξής: Η Ε.Ε. μετά από πολλές άκαρπες συστάσεις και συμβουλές, τελικώς μας επιβάλει ένα θεσμικό πλαίσιο. Η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση παρουσιάζει το σχετικό πλαίσιο ως δική της πρωτοβουλία και κατόρθωμα προκειμένου να κερδίσει πόντους στην ελληνική κοινωνία. Ταυτόχρονα όμως επειδή φοβάται το μυθικό πολιτικό κόστος, προσαρμόζει το συγκεκριμένο πλαίσιο σε λαϊκίστικες και συντηρητικές νοοτροπίες. Η εκάστοτε κουτοπόνηρη ηγεσία, με αυτό τον τρόπο, προσπαθεί να ζυγιάσει τις εντυπώσεις ανάμεσα στις προοδευτικές και ορθολογικές αποφάσεις της Ε.Ε. και τις οπισθοδρομικές και δεισιδαιμονικές νοοτροπίες της ελληνικής κοινωνίας. Προκειμένου να γίνει αυτό, παραβιάζει ορισμένα εδάφια του εκάστοτε πλαισίου και ως αποτέλεσμα διασύρεται μετά από κάποιο καιρό στα ευρωπαϊκά δικαστήρια.
Το συγκεκριμένο μοντέλο μπορεί να το δει κανείς ξεκάθαρα σε πολλά πρόσφατα παραδείγματα, όπως θέματα περιβάλλοντος, την προαιρετική παρακολούθηση του μαθήματος των θρησκευτικών, τον γενικότερο διασυρμό σε θέματα ελεύθερου ανταγωνισμού, κλπ.
Το θέμα, όμως, του Συμφώνου Ελεύθερης Συμβίωσης, εγείρει και ένα πιο σοβαρό ζήτημα εκτός από τα πρόστιμα και τα ρεζιλίκια πανευρωπαϊκά και παγκοσμίως. Είναι το ίδιο θέμα που είχε έρθει στην επιφάνεια πριν λίγα χρόνια σχετικά με τα ιδρύματα όπου «φυλακίζονται» άνθρωποι με ψυχικές ασθένειες. Είναι το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα όπως αυτά διασύρονται καθημερινά είτε από το Κράτος, είτε από τις επικρατούσες κλειστοφοβικές κοινωνικές νοοτροπίες.
Όταν μία κοινωνία δεν δρα με βάση το συλλογικό συμφέρον, τους νόμους και τις υποχρεώσεις της απέναντι σε κατοχυρωμένους θεσμούς, σημαίνει ότι μάλλον λείπει η αίσθηση του διαλόγου πάνω σε μία κοινή βάση. Μπορεί δηλαδή να υπάρχει ένας νόμος που κατοχυρώνει το δικαίωμά μου να μιλώ ελεύθερα, αλλά ο γείτονάς μου να θίγεται και να επικαλείται έναν άλλο νόμο και ο περιπτεράς που μας ακούει να κρίνει όπως θέλει εκείνος. Σε μία τέτοια κοινωνία, εκτός από την ανομία, κυριαρχεί και ο νόμος του όχλου που φυσικά επιβάλλεται του συνταγματικού νόμου. Ο τελευταίος θα έπρεπε να είναι και η κοινή βάση διαλόγου.
Ένα τέτοιο παράδειγμα στην Ελλάδα είναι η έννοια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τόσο βάσει της Χάρτας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, όσο και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Το βασικό περιεχόμενο όλων αυτών των θεσμικών πλαισίων είναι κατά βάση η ισονομία και η αξιοπρέπεια όλων των ανθρώπων μέσα στις κοινωνίες τους, χωρίς να υφίστανται διακρίσεις λόγω του φύλου, της θρησκείας, των πολιτικών φρονημάτων και, πιο πρόσφατα, των «σεξουαλικών φρονημάτων».
Στην ουσία τι είναι το σεξουαλικό φρόνημα; Είναι το τι κάνει ο καθένας στο κρεβάτι του και μόνο αυτό. Δεν έχει να κάνει ούτε με τον ανδρισμό ή τη θηλυκότητα, ούτε με το τι είναι φυσιολογικό, βιολογικό, πολιτισμικό ή γονιδιακό. Είναι καθαρά το πώς ορισμένοι άνθρωποι ταιριάζουν περισσότερο σεξουαλικά, αλλά και ερωτεύονται με ομόφυλούς τους, όπως ακριβώς οι ετερόφυλοι συνάνθρωποί τους. Τόσο απλά. Η ομοφυλοφιλία δεν είναι κάτι τόσο φοβερό και ιδιαίτερο, πέρα από τις σεξουαλικές προτιμήσεις που απολαμβάνουν κάποιοι άνθρωποι στην ιδιωτική τους ζωή. Και επειδή η ιδιωτική ζωή του καθενός, εφόσον δεν βλάπτει το κοινωνικό σύνολο, δεν αφορά κανένα τρίτο, οποιαδήποτε διάκριση εις βάρος τους θα πρέπει να είναι παράνομη.
Επειδή η συγκεκριμένη κατηγορία ανθρώπων αποτελεί μειονότητα, σημαίνει ότι για αυτή την κατηγορία θα πρέπει να ισχύει η ισονομία βάσει των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Άλλωστε πρέπει επιτέλους να γίνει αντιληπτό ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα υπάρχουν ακριβώς για να προστατεύουν τις μειονότητες μέσα σε μία εχθρική, οχλαγωγική πλειοψηφία. Υπάρχουν ώστε ένας άνθρωπος που υφίσταται διάκριση και πέφτει θύμα ρατσιστικών πράξεων, να μπορεί να κινηθεί νομικά εναντίον του θύτη του. Επίσης υπάρχουν ώστε να διασφαλιστεί η πραγματική ισονομία ανάμεσα στα μέλη μίας κοινωνίας.
Ο κοινωνικός αποκλεισμός διαφόρων ανθρώπων στην Ελλάδα του 21ου αιώνα είναι καθημερινό γεγονός με το κράτος να κάνει τα στραβά μάτια στη διαιώνιση κοινωνικών διακρίσεων. Τα ταμπού των πολλών δεν είναι δυνατόν να επιβάλλονται στην κοινή λογική και την ισονομία των πολιτών μίας δημοκρατικής χώρας που θέλει να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Το Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης είναι ένας καθαρά νομικός όρος, ο οποίος τελικά αντιμετωπίστηκε από το ελληνικό κράτος ως μέτρο ηθικότητας και κοινωνικής αποδοχής. Οι δηλώσεις του Υπουργού Δικαιοσύνης ότι ναι μεν αλλά «η ελληνική κοινωνία δεν είναι ακόμα ώριμη…» δεν τιμούν ούτε τον ίδιο ούτε την ελληνική κοινωνία. Αν και προτιμώ να αποφεύγω τις κομματικές αναφορές, ευτυχώς για το πολίτευμά μας που έστω και ένα πολιτικό κόμμα μπόρεσε να δει το παράλογο του αποκλεισμού των ομόφυλων ζευγαριών από το Σ.Ε.Σ. και να κινηθεί δικαστικά κατά της ελληνικής κυβέρνησης.