Σήμερα θα κάνουμε τα πρώτα μας βήματα στους στοιχειώδεις κανόνες διαλόγου και αντίλογου μεταξύ ανθρωπίδων του είδους homo sapiens. Σε περίπτωση που ανήκετε σε πρωιμότερο είδος, αυτή η ανάρτηση δεν σας αφορά, καθώς ο εγκέφαλός σας δεν έχει κάνει ακόμα τις απαραίτητες διασυνδέσεις νευρώνων που θα σας επιτρέψουν να κατανοήσετε λέξη από αυτά που γράφονται.
Το διαδίκτυο είναι ένα σπουδαίο εργαλείο εύρεσης πληροφοριών και διάδοσης της γνώσης. Δυστυχώς όμως, αναπόφευκτα είναι και σημαντικότατο εργαλείο διάδοσης παπαρολογίας του εκάστοτε παπαρολόγου ο οποίος έχει πρόσβαση σε αυτό. Έχουμε λοιπόν ένα φάσμα ανθρώπων με εύρος ηλικίας 10-80 ετών που κάθεται στον υπολογιστή του, πίσω από την ανωνυμία του και μπορεί πανεύκολα να πετάξει με δύναμη την παπαριά του προς πάσα διαδικτυακή κατεύθυνση. Επειδή μάλιστα στην πραγματική του ζωή, δεν μπορεί να το κάνει τόσο εύκολα, το διαδίκτυο τού παρέχει την ευκαιρία να ξεσπάσει με διπλάσια ένταση. Μάλιστα αν λάβουμε υπόψη και τους πέντε θεμελιώδεις νόμους της ανθρώπινης βλακείας, καταλαβαίνετε ότι οι πιθανότητες να πέσουμε πάνω σε ένα τέτοιο παλικάρι ή παλικαρού, αυξάνονται εκθετικά.
Κανών 1: Ad hominem
Για όσους δεν το γνωρίζουν, στην ανταλλαγή κάποιων απόψεων, όταν ο ένας αντί να «επιτίθεται» στις απόψεις του άλλου με κάποια σοβαρή επιχειρηματολογία, τελικά επιτίθεται στον ίδιο τον άλλο, τότε αυτό ονομάζεται «επιχειρηματολογία ad hominem». Είναι από τα πιο διαδεδομένα είδη «διαλόγου» στο διαδίκτυο που φυσικά όχι μόνο εκθέτει τον ομιλητή που το χρησιμοποιεί, αλλά αποδεικνύει κατευθείαν ότι επί της ουσίας δεν έχει κάποιον σοβαρό αντίλογο. Δεδομένου μάλιστα ότι στο 99% των περιπτώσεων, δεν γνωρίζεις προσωπικά τον συνομιλητή σου, καλό είναι να το αποφεύγεις, αφού υπάρχει ο ακόλουθος σημαντικότατος κανόνας…
Κανών 2: Δεν είναι όλοι οι homo sapiens ίδιοι
Ναι, πέφτεις από τα σύννεφα, αλλά σου έχω νέα. Επειδή υπάρχουν 5 κοινοβουλευτικά και άλλα 20 περίπου κόμματα στη χώρα, δε σημαίνει ότι οι πολιτικές απόψεις είναι περίπου 25 σε ολόκληρη την Ελλάδα. Όπως επίσης δεν είναι απαραίτητο να είσαι Δεξιός, Κεντρώος ή Αριστερός. Αν έχεις αρκετό μυαλό μπορείς να το χρησιμοποιείς για να κρίνεις και να συμπεραίνεις βάσει της δικής σου κριτικής σκέψης. Γι’ αυτό αν ποτέ κάποιος πολιτικός χώρος μονοπωλεί συνεχώς τις απόψεις σου και την αντίληψή σου γενικότερα θα πρέπει να ανησυχείς πολύ για τα μυαλά που κουβαλάς. Κατά 110% έχουν πιάσει μούχλα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μπορεί κάποιος να μην είναι ρατσιστής αλλά να θέλει αυστηρότερη μεταναστευτική πολιτική. Να μην είναι στεγνός καπιταλιστής, αλλά να επιθυμεί μία ελεύθερη αγορά. Άλλες φορές να συμφωνεί με κάποιο πολιτικό πρόσωπο, και άλλες φορές όχι. Να συμφωνεί με μία απεργιακή κινητοποίηση και να διαφωνεί με μία άλλη. Άλλες φορές να συμφωνεί με μία κυβερνητική απόφαση, και άλλες φορές όχι. Μπορεί να έχουμε το εφηβικό κατάλοιπο του «τί μουσική ακούς» για να κοτσάρουμε ταμπέλες, αλλά όλως περιέργως όσο μεγαλώνεις και ωριμάζεις καταλαβαίνεις ότι μπορείς να ακούς ταυτόχρονα διαφορετικά είδη, απολαμβάνοντας το καθένα για διαφορετικούς λόγους. (Εφόσον βέβαια όντως ωριμάζεις…)
Κανών 3: Μην ξεκινάς με σύστημα 7-2-1
Κοινώς μην εμφανίζεσαι για διάλογο έχοντας υψώσει ένα τριπλό ατσάλινο τείχος μέχρι το θεό, επειδή θεωρείς ότι ο άλλος θέλει σώνει και καλά να σου πάρει το κεφάλι. Ο διάλογος είναι μία αμφίδρομη διαδικασία. Λες την άποψή σου, λέει ο άλλος τη δική του, σκέφτεσαι, επαναξιολογείς και λες μία βελτιωμένη άποψη. Αν ξεκινάς με σκοπό να μην κάνεις βήμα πίσω, ή θεωρείς ότι ο άλλος θέλει να σε πατήσει κάτω μέχρι να γίνεις δισδιάστατος, καταρχήν δεν ακούς λέξη από αυτά που λέει ο άλλος, και κατά δεύτερον δεν υπάρχει λόγος εξαρχής να μπεις στη συζήτηση. Οπότε άστο. Πήγαινε για ψάρεμα.
Κανών 4: Η βλακεία είναι ανίκητη
…ή αλλιώς, ο παραλογισμός παλεύεται μόνο με παραλογισμό. Αν πας με σημαία τη λογική, σε έναν παράλογο διάλογο, σου έχουν πάρει τη σημαία, στην έχουν σκίσει σε √2 κομμάτια και σου έχουν βάλει το κοντάρι where the sun don’t shine.
Κανών 5: Ο νόμος του Godwin
«Καθώς αναπτύσσεται μία διαδικτυακή συζήτηση, η πιθανότητα να υπάρξει σύγκριση με τους Ναζί ή τον Χίτλερ, προσεγγίζει την μονάδα».
Και επειδή κάθε κανόνας πρέπει να έχει το παράδειγμά του, παρατίθεται μία σχετικά πρόσφατη «συζήτηση» στο facebook που κατάφερε να συμπτύξει σχεδόν και τους πέντε κανόνες. (Ο «μαυρισμένος» συνομιλητής είναι το ίδιο πρόσωπο)
(κλικ για μεγέθυνση)
