Ο Βασίλης Ραφαηλίδης, αν και Αριστερός, υπήρξε ένας μεγάλος
επικριτής της νεοελληνικής Αριστεράς, κυρίως για την έλλειψη μεταρρυθμιστικής
τόλμης και ρεαλιστικής ιδεολογίας στους ευρύτερους κόλπους της. Η άποψή του ότι
«συναισθηματισμός και πολιτική δεν πάνε μαζί», ήταν η βασική του διαφωνία στον
τρόπο με τον οποίο τα μεταπολιτευτικά κόμματα και κυρίως τα αριστερά, ως φορείς
μεταρρύθμισης και προόδου, μετέφεραν την ατζέντα τους στην κοινωνία.
Δεν γνωρίζω αν ζούσε ο Ραφαηλίδης πώς θα αντιδρούσε στο
σημερινό προεκλογικό τοπίο, όπου η συνεχής πολιτική επένδυση στον
συναισθηματισμό, έχει αποσύρει σχεδόν κάθε σοβαρή πολιτική πρόταση από τον
διάλογο με την κοινωνία, για τα πραγματικά προβλήματα της χώρας. Γνωρίζω όμως
ότι η «ρώσικη ρουλέτα» που παίζουν τα άκρα της αριστεράς και της δεξιάς εις
βάρος της κοινής λογικής τον τελευταίο χρόνο, έχει αποφέρει σημαντικά κέρδη και
στους δύο χώρους. Η μεταμφίεση της Χρυσής Αυγής, για παράδειγμα, από αμιγώς
ναζιστικό κόμμα σε πατριωτικό και η καθημερινή παρουσία της στα ΜΜΕ, τον
δημόσιο διάλογο και τον χαβαλέ μεταξύ πιτσιρικάδων, είναι καθαρά αποτέλεσμα
επένδυσης σε αυτόν τον συναισθηματισμό. Το ίδιο και η έλλειψη σοβαρής
εναλλακτικής πρότασης από το σύνολο των αριστερών κομμάτων και το φλερτ ενός
κύριου εκφραστή τους με την λαϊκή Δεξιά για χάρη ενός αντιμνημονιακού αόριστου
ιδεώδους.
Επίσης δεν γνωρίζω, όπως φυσικά δεν γνωρίζουν και τα
κομματικά επιτελεία, ποιο θα είναι περίπου το αποτέλεσμα των εκλογών, ώστε να
μπορούν να κάνουν τους γνωστούς υπολογισμούς στις συνεργασίες τους. Αυτό
δημοκρατικά είναι υγιές. Αυτό δείχνει την πραγματική δύναμη που μπορεί να έχει
ένα εκλογικό σώμα όταν ξεπερνάει σιγά σιγά την μάστιγα του δικομματισμού και
αποτυπώνει την πολιτική του σύγχυση με την απροσδιόριστη ψήφο του.
Επί της ουσίας, η περίοδος που διανύουμε δεν είναι μόνο
δύσκολη λόγω της οικονομικής ύφεσης. Είναι δύσκολη επειδή καταρρέει το σύστημα
που συντηρούσε την πλαστή κοινωνική συνοχή που είχαμε συνηθίσει. Κόμματα που
επενδύουν στον φόβο, την οργή, την αγανάκτηση και γενικά στον συναισθηματισμό,
είναι κόμματα που «παίζουν το τελευταίο χαρτί» λίγο πριν καταρρεύσουν, ελλείψει
συγκεκριμένης, ρεαλιστικής και αναλυτικής πρότασης. Συναισθηματισμός αντί για
λογική, φόβος αντί για ψυχραιμία, απλουστεύσεις αντί για αναλύσεις και
προσωπικές επιθέσεις αντί για ιδεολογικές. Αυτά είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν
μία πολιτική σκηνή και ένα εκλογικό σώμα σε πανικό. Και φυσικά, σε αυτό το
σκηνικό δεν περιλαμβάνονται μόνον τα μικρότερα κόμματα του λεγόμενου «αντιμνημονιακού
τόξου», αλλά και τα δύο μεγαλύτερα που επενδύουν στον φόβο που θα προκαλέσει
μία ενδεχόμενη ακυβερνησία ή πολιτική αστάθεια.
Μία κοινωνία που βυθίζεται στην οικονομική ύφεση και που
πολιτικοποιείται με όρους οργής, αγανάκτησης και φόβου, δεν μπορεί να προσφέρει
κάτι διαφορετικό, πέρα από μία πρόσκαιρη εκτόνωση. Η επομένη των εκλογών, ή η
ενδεχόμενη επομένη των επαναληπτικών εκλογών, θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει και
το στοιχείο της κοινής λογικής και της ρεαλιστική δημιουργίας. Ακόμα και αν αυτά
τα στοιχεία είναι σε νεογέννητο στάδιο.
Αυτή την Κυριακή, και όσο διαρκεί η εκλογική διαδικασία, όλα τα κόμματα είναι «μικρά». Η δική μας συνείδηση είναι αυτή που θα αναδείξει τις
προτεραιότητες που θέλουμε να πετύχουμε για εμάς, συλλογικά, ως κοινωνία. Οι τακτικές
τύπου «στηρίζω μεγάλο κόμμα για μεγαλύτερη πολιτική σταθερότητα» απέδειξαν
περίτρανα που οδήγησαν. Με μαθηματική ακρίβεια, και ίσως με καταστροφικότερες
συνέπειες, θα οδηγήσει και η ψήφος σε κόμματα που επενδύουν σε έναν αόριστο
συναισθηματισμό. Και επειδή η αποχή δεν αποτελεί πλέον σοβαρή και υπεύθυνη
επιλογή, σε αυτές τις εκλογές οφείλουμε να ψηφίσουμε κατά συνείδηση.
Να σκεφτούμε σοβαρά, να δούμε τους ανθρώπους που θέλουμε να
μας εκπροσωπούν στο Κοινοβούλιο έναν – έναν, και να επιλέξουμε εκείνους που
εμπιστευόμαστε ότι θα αναμετρηθούν με τα πραγματικά προβλήματα προτάσσοντας
ρεαλιστικές λύσεις. Εκείνους που γνωρίζουμε αποδεδειγμένα ότι έχουν πετύχει
πράγματα στη ζωή τους, έχουν την ικανότητα να προσφέρουν λύσεις και δεν είναι πολιτικοί
κατ’ επάγγελμα. Να μπούμε στον κόπο να διαβάσουμε προσεκτικά τις θέσεις του
κάθε κόμματος, και να μην διστάζουμε να τους «ενοχλούμε» και να ρωτάμε. Ευτυχώς,
όπως σε κάθε εκλογές, έτσι και σε αυτές υπάρχουν και άνθρωποι και συνδυασμοί
που έχουν τέτοιες ικανότητες. Αρκεί αυτή τη φορά να έχουμε την ωριμότητα να
τους αναγνωρίσουμε εγκαίρως.
