«Το μετρό μπήκε στη ζωή μας», διαλαλούσε κάποτε το τότε ΥΠΕΧΩΔΕ καμαρωτά καμαρωτά. Και πόσο δίκιο είχε! Το μετρό, όχι μόνο μπήκε στη ζωή μας, αλλά μαζί του ξεφύτρωσε και μία φουρνιά ατόμων, με μοναδική αποστολή να προσθέτουν μία πιτσιλιά σπασαρχιδισμού στην καθημερινότητά μας. Το ελληνάκι, πιστό στις αξίες του για μία καλύτερη καθημερινότητα, παρουσιάζει σήμερα τα αποτελέσματα εκτενούς μελέτης και παρακολούθησης αυτής της φουρνιάς, προκειμένου να βοηθήσει στο δύσκολο έργο κατανόησης της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας από τους κοινωνικούς επιστήμονες.
Όπως κάθε κοινωνικό σύνολο, έτσι και η συγκεκριμένη φουρνιά, μπορεί να χωριστεί σε κατηγορίες για τη διευκόλυνση της εξαγωγής συμπερασμάτων:
1) Ο «Αριστερός»
Ως γνωστόν, τα σήματα και οι αναγγελίες που γίνονται ανά τακτά διαστήματα από τα μεγάφωνα των σταθμών του μετρό, δεν είναι τυχαία. Έχουν μελετηθεί από ειδικούς και βρίσκονται εκεί που βρίσκονται ή αναγγέλλονται για κάποιον λόγο. Όταν λοιπόν κατά την είσοδο στις κυλιόμενες σκάλες υπάρχει ένα σήμα με ένα ανθρωπάκι να στέκεται στα δεξιά, και όταν η αναγγελία λέει : «Στις κυλιόμενες κλίμακες να στέκεστε δεξιά», σημαίνει ότι…; Ακριβώωωως! Ότι πρέπει να στέκεσαι δεξιά. Και οι λόγοι είναι δύο. Αφενός από άποψη ασφάλειας πρέπει να κρατιέσαι από τη χειρολαβή, αφετέρου υπάρχουν άνθρωποι που ενδεχομένως να βιάζονται για οποιονδήποτε λόγο και χρειάζεται να ανεβούν τις σκάλες πιο γρήγορα. Οπότε καλό είναι η αριστερή μεριά της σκάλας να μένει κενή. Ο «Αριστερός» όμως έχει αντίθετη άποψη. Παρά τις αναγγελίες, παρά τη σήμανση και παρά το γεγονός ότι 9 χρόνια τώρα βλέπει ότι κατά κανόνα ο κόσμος στέκεται στα δεξιά, ο Αριστερός θα κάτσει μόνος του στα αριστερά και με ένα απλανές και χαζεμένο βλέμμα θα χαζεύει τα μηνύματα στο κινητό του, ενώ από πίσω μία ουρά απηυδισμένων ατόμων προσπαθεί να περάσει.
2) Οι «Μαγνήτες»
Μία ενδιαφέρουσα κατηγορία η οποία χωρίζεται σε δύο υπό-κατηγορίες:
2α) Ο «Μαγνήτης – Πόρτα»
Ο «Μαγνήτης – Πόρτα» (ΜΠ) είναι ένας καθ’ολα φυσιολογικός επιβάτης που στέκεται στην αποβάθρα και περιμένει τον συρμό. Μόλις ο συρμός πλησιάσει και φρενάροντας κοντεύει να σταματήσει, ο ΜΠ δέχεται ξαφνικά μία ελκτική δύναμη από μία συγκεκριμένη πόρτα του βαγονιού που είναι μπροστά του, και αρχίζει να την ακολουθεί πριν την πλήρη ακινητοποίηση του συρμού. Ως αποτέλεσμα, είτε σκουντουφλάει πάνω σε άλλους επιβάτες που περιμένουν, έχοντας το βλέμμα του καρφωμένο στην πόρτα, είτε με το που σταματάει ο συρμός, βρίσκεται αυτομάτως μπροστά από την πόρτα παραμερίζοντας όλους τους άλλους επιβάτες.
2β) Ο «Μαγνήτης – Κάθισμα»
Όπως ο ΜΠ, έλκεται αυτόματα από μία πόρτα, ο «Μαγνήτης – Κάθισμα» (ΜΚ), έλκεται από μία κενή θέση μέσα στο συρμό. Μόλις ο συρμός σταματήσει, και οι πόρτες ανοίξουν, ο ΜΚ εφορμά μέσα και δεχούμενος μία ισχυρότατη ελκτική δύναμη από το κενό κάθισμα, πορεύεται τάχιστα προς αυτό, παραμερίζοντας τους όρθιους επιβάτες που βρίσκονται στο δρόμο του, ελπίζοντας από μέσα του να μην προλάβει άλλος τη θέση. Σε περίπτωση που φτάσει στη θέση ταυτόχρονα με κάποιον άλλο, θα συνεχίσει να έχει το βλέμμα του καρφωμένο στο κάθισμα, υπονοώντας ότι δεν είδε τον άλλο, ώστε να μην χρειαστεί να μπει σε τίποτα ανούσιες διαδικασίες ευγένειας και διαλόγου, και με μία θριαμβευτική κίνηση θα καθίσει. Ο ΜΚ, πολλές φορές τυχαίνει να ανήκει και στην κατηγορία του «Νικητή» (βλ. παρακάτω).
Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί κανείς να βρει και τον συνδυασμό ΜΠ-ΜΚ, όπου μετά από χρόνια εμπειρίας και μελέτης, ο ΜΠ-ΜΚ μπορεί να σταμπάρει την κενή θέση μέσα στο βαγόνι που επιβραδύνει μπροστά του, και με έναν περίτεχνο ελιγμό και συντονισμό κινήσεων να καταφέρει να κάτσει σε αυτή τη θέση πριν από τους υπόλοιπους 20+ επιβάτες που περίμεναν στην αποβάθρα μαζί του.
3) Ο «Νικητής»
Είναι ο τύπος που στέκεται στην αποβάθρα και μόλις φτάσει ο συρμός και ανοίξουν οι πόρτες, θεωρεί ότι νικητής είναι όποιος προλάβει να περάσει την πόρτα πρώτος. Δηλαδή ή αυτός, ή ο άλλος που εξέρχεται από τον συρμό. Ο «Νικητής» στέκεται ακριβώς στη μέση της ανοιχτής πόρτας, εμποδίζοντας έτσι τον κόσμο να βγει από το συρμό, και έχοντας χαμηλωμένο το βλέμμα, προσπαθεί να μπουκάρει πρώτος.
4) Η Βαριεστημένη Χοντρόκωλη
Δεν είναι τυχαίο που για τη συγκεκριμένη κατηγορία ατόμων, επιλέχθηκε το θηλυκό γένος, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία αυτού του είδους αποτελείται από τον θηλυκό πληθυσμό της πόλης. Η Βαριεστημένη Χοντρόκωλη (ΒΚ) είναι το άτομο που πάντα χρησιμοποιεί τον ανελκυστήρα για να ανεβοκατέβει τα επίπεδα στους σταθμούς του μετρό. Δεν έχει σημασία αν είναι 20, 30, ή 40 ετών, ούτε σε τί φυσική κατάσταση βρίσκεται. Και φυσικά ο τίτλος δεν υπονοεί ότι είναι οπωσδήποτε χοντρόκωλη. Δηλώνει όμως εμμέσως πλην σαφώς, πως με τέτοια μυαλά, είναι θέμα χρόνου μέχρι τελικά να γίνει και αυτή μία. Η ΒΚ, πέρα από την αντι-αισθητική της παρουσία, έχει δύο θέματα: α) Όπως ο «Αριστερός», έτσι και αυτή δεν μπορεί να κατανοήσει τις φωνητικές αναγγελίες στους σταθμούς, ειδικά αυτές που λένε ότι «οι ανελκυστήρες χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από ηλικιωμένους και ΑΜΕΑ». β) Ο εγκέφαλός της αρνείται να αποκωδικοποιήσει την έννοια του σεβασμού προς τους ηλικιωμένους και τα ΑΜΕΑ.
5) Ο «Αποπροσανατολισμένος Δρομέας»
Ο «Αποπροσανατολισμένος Δρομέας» χαρακτηρίζεται από την ανικανότητα υπολογισμού της χωροχρονικής πραγματικότητας σε σχέση με τα ακουστικά ερεθίσματα του έσω ωτός του. Ως αποτέλεσμα, τυχαίνει πολλές φορές, μόλις ακούγεται ο χαρακτηριστικός ήχος για το κλείσιμο των θυρών του συρμού, ένας τύπος που βρίσκεται στην αρχή της κυλιόμενης σκάλας, ένα επίπεδο πάνω από τις αποβάθρες, να ξεκινάει ένα σπριντ και μετά από τρία δευτερόλεπτα περίπου να σκάει με δύναμη πάνω στην κλειστή πόρτα του συρμού που αναχωρεί. Πρόκειται για τον «Δρομέα».
6) Ο «Πού-να-διαβάζεις-τώρα;»
Φανταστείτε κάτι υπερήλικα ζευγάρια Αυστραλών που αποφασίζουν να έρθουν για διακοπές στην Ελλάδα μόνα τους. Έρχονται λοιπόν, και καταφέρνουν να μείνουν στα καλύτερα αλλά και φτηνότερα ξενοδοχεία, να φάνε στα πιο παραδοσιακά κουτούκια για τα οποία δεν γνωρίζει ούτε το Αθηνόραμα, να πάνε με ΚΤΕΛ στο πιο απομακρυσμένο και γραφικό χωριό της Ηπείρου που δεν γνωρίζουν ούτε οι κάτοικοι των Ιωαννίνων, να ανακαλύψουν το νησάκι με τις καλύτερες παραλίες του Αιγαίου και γενικώς να περιφέρονται στην Ελλάδα λες και ζούνε εδώ 500 χρόνια τώρα. Και όλα αυτά χωρίς καμία βοήθεια! Μόνο από τις πληροφορίες που έχει ο τουριστικός οδηγός τους, το διαδίκτυο και οι χάρτες τους. Ο «Πού-να-διαβάζεις-τώρα;» (ΠΝΔΤ) είναι ακριβώς το αντίθετο· θα προτιμήσει να ρωτήσει όλο το σύμπαν πώς θα πάει κάπου, παρά να κοιτάξει έναν από τους 2186302918 χάρτες που βρίσκονται σε κάθε σταθμό μετρό ή μέσα στο συρμό και έχουν σχεδιαστεί έχοντας κατά νου τον προσανατολισμό ενός 6χρονου. Είναι ο τύπος, που καθώς βγαίνεις από την αποβάθρα και πάνω από το κεφάλι σου έχει μία ταμπέλα που γράφει με τεράστια γράμματα «ΠΡΟΣ ΑΙΓΑΛΕΩ», θα σε σταματήσει και θα σε ρωτήσει: «Για Αιγάλεω καλά πάω;». Επίσης αν έχεις την ατυχία να έχει επιβιβαστεί μαζί σου στο συρμό, σε κάθε στάση θα συνεχίσει να σε ρωτάει αν πηγαίνει καλά ακόμα. Ο ΠΝΔΤ θεωρεί ότι οι χάρτες είναι κατά κανόνα διακοσμητικά στοιχεία ή έχουν σκοπό να εξαπατούν το επιβατικό κοινό, οπότε θα προτιμούσε στη θέση τους να έβλεπε σεμεδάκια ή γλάστρες με γαρδένιες.
7) Ο «Επίμονος Κινητός»
Σκάει ο τύπος που μιλάει στο κινητό και επιβιβάζεται στο συρμό. Οι πόρτες κλείνουν, ο συρμός ξεκινάει. Ο τύπος συνεχίζει να μιλάει στο κινητό. Όσο όμως ο συρμός επιταχύνει, τόσο η φασαρία μεγαλώνει και ο «Επίμονος Κινητός» (ΕΚ) δυναμώνει την ένταση της φωνής του. Λίγο αργότερα, πέφτει και το σήμα, αλλά ο ΕΚ δεν το βάζει κάτω. Θεωρεί ότι αν ουρλιάξει ακόμα πιο πολύ, θα επανέλθει το σήμα. Έτσι ξαφνικά σε όλο το συρμό ακούγεται με εκκωφαντική φωνή το εξής chorus: «Ναι; Έλα μ’ακους; Ναι; ΝΑΙ; ΕΛΑ. ΔΕ Σ’ΑΚΟΥΩ. ΕΛΑ. ΑΚΟΥΣ; ΝΑΙ; ΝΑΙ; ΔΕ Σ’ΑΚΟΥΩ» (δις).
Κατηγορία Bonus
Ο μεταφραστής του Κεραμεικού
Δεν ανήκει σε ομάδα επιβατών, αλλά αποτελεί συγκεκριμένη ομάδα από μόνος του. Είναι ΕΝΑΣ υπάλληλος της ΑΜΕΛ ΑΕ και είναι ο τύπος που με μία κίνηση κατάφερε να χαλάσει όλη την αξιόλογη προσπάθεια που είχε γίνει από το μεταφραστικό τμήμα της εταιρίας. Έτσι, ενώ οι προκάτοχοί του γνώριζαν πως παρά την τρισμέγιστη φύση της ελληνικής γλώσσας, οι ξένοι δεν είναι υποχρεωμένοι να γνωρίζουν τους ελληνικούς δίφθογγους, ούτε πώς αυτοί ενσωματώνονται στο λατινικό αλφάβητο, αυτός προτίμησε να πάει κόντρα στο ρεύμα. Και ενώ η μετάφραση των σταθμών του μετρό αποτέλεσε πρότυπο σοβαρής μετάφρασης, ο μεταφραστής του Κεραμεικού θεώρησε ότι ο Κεραμεικός μεταφράζεται ως «Kerameikos», δηλαδή «Κεραμέηκος». Φάγαμε κοτζάμ «Δουκίσσης Πλακεντίας», «Αιγάλεω», «Μεταξουργείο» και «Ελαιώνα» και κολλήσαμε στον Κεραμεικό! Τρέμω στη σκέψη της επέκτασης της γραμμής 3 όπου το μετρό θα φτάσει κάποια στιγμή στον Πειραιά!