Τετάρτη 30 Μαρτίου 2011

Οργή προς λάθος κατεύθυνση

Αρκετές φορές, είτε μέσα σε αυτό το ιστολόγιο, είτε σε άλλες συζητήσεις, έχω κατηγορηθεί ως ελιτιστής ή ως κάποιος που δεν μπορεί να κατανοήσει την λαϊκή οργή που εκφράζεται στις μέρες μας.

Για το πρώτο δεν ξέρω ακριβώς πως αλλιώς να τοποθετηθώ. Δεδομένου ότι, ούτε ζω σε κάποιον γυάλινο κόσμο μακριά από αυτόν που ζούμε όλοι, ούτε απολαμβάνω κάτι παραπάνω από αυτά ενός μέσου νέου ανθρώπου που προσπαθεί να τα φέρει πέρα με έναν μη-αξιοπρεπή μισθό χωρίς καμία οικονομική στήριξη, αδυνατώ να κατανοήσω τι είναι αυτό που με καθιστά ελιτιστή. Προσπαθώ πάντα να ακριβολογώ, και πολλές φορές η ακριβής περιγραφή ενός θέματος επιτυγχάνεται μόνο όταν αντιμετωπίζεται σφαιρικά και εκ των έξω. Διαφορετικά, θα κινδύνευα να πέσω στην παγίδα του δογματισμού, στην οποία από ότι φαίνεται έχει πέσει η συντριπτική πλειοψηφία αυτής της χώρας.

Για το δεύτερο ομολογώ πως πάντα εντυπωσιάζομαι, και συνήθως διερωτώμαι κι εγώ το ίδιο από την ανάποδη: «Πώς είναι δυνατόν κάποιος να δικαιολογήσει την λαϊκή οργή του τελευταίου έτους…;» - ερώτηση που συμπληρώνεται με «… αγνοώντας τόσο επιδεικτικά την κατάσταση της χώρας τα τελευταία τριάντα έτη;». Θέλω να πω, ότι αν αυτή η οργή, που χρησιμοποιείται βεβαίως κατά το δοκούν από τον κάθε πολιτικό χώρο, τα ΜΜΕ και τον κάθε πολίτη αυτής της χώρας, περιλαμβάνει μια σειρά από χιλιοειπωμένες αιτίες όπως οι διεφθαρμένοι και ανίκανοι πολιτικοί, το σάπιο σύστημα, τα μεγάλα συμφέροντα, κλπ, οι ίδιες αιτίες δεν ήταν παρούσες εδώ και τριάντα χρόνια; Σε όλη την μεταπολίτευση, δεν είχαμε διεφθαρμένους πολιτικούς, διαπλεκόμενα συμφέροντα, αναξιοκρατία, πενιχρή κοινωνική πρόνοια, κλπ; Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, η απάντηση είναι ναι. Άρα τί άλλαξε το τελευταίο έτος που ξαφνικά μία σημαντική μερίδα κόσμου μιλάει για κρεμάλες στην πλατεία Συντάγματος με μία άνεση λες και ζούμε στο μεσαίωνα;

Σίγουρα το ταμείο του Κράτους βάρεσε κανόνι, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν αλυσιδωτές αντιδράσεις στην αγορά που βύθισαν την τελευταία σε ύφεση. Επίσης, σίγουρα θίχτηκαν ορισμένες οικονομικά ασθενείς ομάδες που δεν θα έπρεπε να είχαν θιχτεί, όπως οι χαμηλοσυνταξιούχοι. Σε αυτά τα δύο, ειδικά για το τελευταίο, μπορώ να δω και να κατανοήσω μία ενδεχόμενη έξαρση της «λαϊκής οργής», αλλά επικεντρωμένη μόνο σε αυτά. Μάλιστα, για το πρώτο, η «λαϊκή απαίτηση» θα έπρεπε να είναι η αποδέσμευση του κυρίως όγκου της ελληνικής οικονομίας από το Κράτος, πριν και αυτή βυθιστεί μαζί του, και όχι το αντίθετο.

Σε όλα τα υπόλοιπα, λυπάμαι αν θα ακουστώ και πάλι «ελιτιστής», αλλά εγώ προσωπικά διακρίνω μία υποκρισία. Διότι, όσο το Κράτος είχε λεφτά για να ταΐζει με διαφόρων ειδών επιδοτήσεις τα μικρά και τα μεγάλα λαμόγια, τους δημόσιους υπαλλήλους πολλαπλών ταχυτήτων, τους χιλιάδες εργολήπτες ανά την ελληνική επικράτεια και ένα σωρό άλλο κόσμο, η λαϊκή οργή δεν ξεχείλιζε και τόσο. Και δεν μιλάμε για μία περίοδο λίγων ετών. Μιλάμε για τριάντα ολόκληρα χρόνια. Μία ολόκληρη γενιά, με προεκτάσεις στην ερχόμενη, μεγάλωσε με τις νοοτροπίες και το σκεπτικό του αρμέγματος της «κρατικής αγελάδας», με την ίδια διαφθορά, τους ίδιους ανίκανους πολιτικούς, την ίδια κομματοκρατία, τις ίδιες λαμογιές, αλλά με μία «οργή» αρκετά πιο χαμηλών τόνων. Τώρα που η αγελάδα ψόφησε και το γάλα τέλειωσε, θυμηθήκαμε τους λόγους που πρέπει να είμαστε οργισμένοι.

Οπότε, για να δώσω μία πιο ακριβή απάντηση στο δεύτερο «κατηγορητήριο», μπορώ να κατανοήσω την λαϊκή οργή που απευθύνεται στις αιτίες της κρίσης, αλλά όχι αυτήν που απευθύνεται στα συμπτώματα αυτής. Μέχρι στιγμής, εδώ και ένα χρόνο, μόλις το σύμπτωμα χτυπήσει την πόρτα μας, πεταγόμαστε έξω και ωρυόμαστε. Τόσα χρόνια που η αιτία είχε ποτίσει ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, επαναπαυόμασταν στην άνεση του σπιτιού μας. Γι’ αυτό ίσως μου φαίνεται και απίστευτα κωμικοτραγική η φράση «Ναι, αλλά τώρα παραέγινε το κακό». Το κακό δεν παραγίνεται. Ή υπάρχει κακό ή όχι. Ο δολοφόνος είναι δολοφόνος είτε κάνει έναν, είτε εκατό φόνους. Εάν ως λαός μπορούμε να συγχωρούμε ενενήντα εννιά φόνους, και στον εκατοστό να ξεχειλίζει η οργή μας, τότε θα πρέπει να γυρίσουμε πολλά χρόνια πίσω και να δούμε αν σε κοινωνικό επίπεδο έχουμε τη δυνατότητα να ορίσουμε την έννοια του «δολοφόνου».


Κυριακή 20 Μαρτίου 2011

Μερικές αιρετικές σκέψεις

  • Ο Πάγκαλος ενοχλεί επειδή λέει πικρές αλήθειες για τις σχέσεις Κράτους – Πολίτη. Δεδομένου ότι ποτέ δεν μίλησε για το σύνολο της κοινωνίας, αλλά για συγκεκριμένες ομάδες, κάποιος που θίγεται, ή θα έχει λερωμένη τη φωλιά του, ή τόσα χρόνια ζούσε σε άλλον πλανήτη. Αν είσαι καθαρός και ρεαλιστής, η φρασεολογία του Πάγκαλου, όσο κυνική και αν είναι, σε αφήνει παγερά αδιάφορο.
  • Η ακριβής φράση ήταν: «Μαζί φάγαμε τα λεφτά μέσα στο πλαίσιο ενός φαύλου συστήματος πολιτικής πελατείας με αθρόους διορισμούς στο Δημόσιο». Η διαφορά μεταξύ αυτής της φράσης και ενός ξερού «μαζί τα φάγαμε», είναι σαφέστατη.
  • Εκτός αν θίγεσαι επειδή κάποιο πολιτικό πρόσωπο μιλάει τόσο απαξιωτικά και προσβλητικά για κάποιο μερίδιο των συνανθρώπων σου. Ναι, αλλά και ο Καρατζαφέρης με την κομπανία του, καθώς και διάφοροι Μητροπολίτες, λένε ανά καιρούς πολύ χειρότερα. Δεν είδα όμως ούτε γιαούρτια, ούτε λαϊκές κατακραυγές. Άρα η γνησιότητα του καθεαυτό αντικειμένου της αγανάκτησης, είναι αμφισβητήσιμη.
  • Το κίνημα «Δεν πληρώνω», οπουδήποτε και αν δραστηριοποιείται (διόδια, μέσα μαζικής μεταφοράς, κλπ) είναι δημοφιλές επειδή ξυπνάει σε όλους μας την εφηβική αντιμετώπιση της πραγματικότητας. Δηλαδή της αυθόρμητης και συναισθηματικής αντίδρασης σε κάτι που νοιώθουμε ότι μας καταπιέζει, χωρίς να συνειδητοποιούμε τις επιπτώσεις αυτής της αντίδρασης. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, αλλά ως ώριμοι ενήλικες έχουμε πολύ καλύτερες ικανότητες επίλυσης των συγκεκριμένων θεμάτων.
  • Η βασικότερη ενασχόληση της κοινωνίας εδώ και ένα χρόνο στην Ελλάδα είναι η αποφυγή αντιμετώπισης της πραγματικότητας. Όχι μόνο οργιάζουν οι θεωρίες συνομωσίας, αλλά και ο περισσότερος κόσμος ψάχνει απεγνωσμένα να πιαστεί από απόψεις ή θεωρίες που βασίζονται σε αποφάσεις που έπρεπε να είχαν ληφθεί πριν αρκετά χρόνια ή σε εξωπραγματικές περιγραφές του παρόντος. Τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά. Βρισκόμαστε σε κλιμακούμενη κοινωνική κρίση, σε μεγάλη οικονομική ύφεση και όσο καθόμαστε να κλαίμε χωρίς να αναλαμβάνουμε δράση, η ύφεση θα βαθαίνει. Αυτό αφορά τόσο το Κράτος, όσο και την κοινωνία στο σύνολό της. Είναι πια καιρός να ξεφορτωθούμε την μοιρολατρική μας αντίληψη.
  • Η σημερινή κυβέρνηση είναι αδύνατο να μας βγάλει από την κρίση, για τον απλούστατο λόγο ότι η πλειοψηφία της, όπως και η «λαϊκή κοινή γνώμη», λειτουργούν με όρους που είναι υπεύθυνοι για την κρίση. Το χειρότερο όμως είναι ότι σε κομματικό επίπεδο δεν υπάρχει καλύτερη εναλλακτική.
  • Η πυρηνική ενέργεια είναι η ασφαλέστερη, οικονομικότερη και αποδοτικότερη μορφή ενέργειας επί του παρόντος, με τη σημερινή τεχνολογία. Οι θάνατοι που προέρχονται από την παραγωγή λιγνίτη και την εξόρυξη και διακίνηση πετρελαίου, έχουν επιφέρει πολλαπλάσιους θανάτους και καταστροφές από αυτές της παραγωγής πυρηνικής ενέργειας. Το ερώτημα δεν είναι αν πρέπει να εξαρτόμαστε ή όχι από την πυρηνική ενέργεια, αλλά αν ήρθε ο καιρός να μειώσουμε δραστικά τις ενεργειακές μας ανάγκες, ώστε να μπορούμε να έχουμε μεγαλύτερη εξάρτηση από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Πέμπτη 10 Μαρτίου 2011

Σφετεριστές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας

Σε παλαιότερη ανάρτηση είχα αναφερθεί στις ομοιότητες που παρουσιάζει η θρησκεία με την Αριστερά. Πως δηλαδή, δύο δόγματα με καλοπροαίρετες βιτρίνες, κρύβουν τόσες εμμονές, τόσο συντηρητισμό και τόση ανελαστικότητα που, πολλές φορές, ακόμα και οι πιο Δεξιοί τεχνοκράτες θα ζήλευαν. Αν μάλιστα μιλήσουμε για την ελληνική Αριστερά, που στην ουσία είναι η έκφραση αριστερών ιδεολογιών μέσα από τα φίλτρα μίας άκρας συντηρητικής κοινωνίας, έχουμε ένα εκρηκτικό μείγμα ανοησίας και οπισθοδρομικότητας που ούτε οι Μπολσεβίκοι δεν θα μπορούσαν να διανοηθούν.

Όπως η θρησκεία θέλει να έχει το μονοπώλιο στην ηθική, με την ίδια εμμονή και η Αριστερά θέλει να έχει το μονοπώλιο στην κοινωνική δικαιοσύνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Επί του πρακτέου, φαίνεται ότι οι σχέσεις των δύο μονοπωλίων με την πραγματικότητα είναι παρόμοιες.

Χθες, οι 300 μετανάστες απεργοί πείνας, πέτυχαν μία σπουδαία νίκη, η οποία βάζει τα θεμέλια για την θέσπιση μίας πιο ολοκληρωμένης, σοβαρής και ορθολογικής μεταναστευτικής εθνικής πολιτικής. Η νίκη αυτή δεν άλλαξε το σύμπαν, ούτε έστρωσε με ροδοπέταλα τον δρόμο για την απόλυτη απαλοιφή των κοινωνικών αδικιών εις βάρος των μεταναστών, αλλά σίγουρα σημείωσε έναν σημαντικό σταθμό για μία δικαιότερη αντιμετώπιση αυτών. Στην ουσία αυτό που συνέβη χθες, ήταν μία μικρή νίκη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσα στην σκοταδιστική αντίληψη της Πολιτείας και της ελληνικής κοινωνίας για το μεταναστευτικό γενικότερα.

Φαίνεται όμως πως όπως οι παπάδες μυρίζονται ανθρώπινο πόνο και σπεύδουν για τρισάγια, εξομολογήσεις, ευλογίες και πατερημά, έτσι και διάφοροι «σύντροφοι» μόλις μυριστούν κάποια κοινωνική δικαίωση, σπεύδουν να σηκώσουν τα κόκκινα λάβαρα και να τη σφετεριστούν. Έτσι χθες, εκτός από τους χιλιάδες μετανάστες που βρίσκονται στη χώρα μας, γιόρτασαν και κάποιοι καιροσκόποι που με περίτεχνο τρόπο κατάφεραν να ανάγουν τη δικαίωση των μεταναστών, σε εναρκτήριο σάλπισμα για την πάλη της εργατικής τάξης και του αντί-μνημονιακού αγώνα. Ένα θέμα ζωής ή θανάτου και ανθρώπινης αξιοπρέπειας, μεταμορφώθηκε ξαφνικά σε ταξικό ζήτημα. Επειδή φαίνεται ότι για κάποιο λόγο όλοι οι μετανάστες ανήκουν αυτόματα στην εργατική τάξη και το δικαίωμά τους για εργασία και μία αξιοπρεπή ζωή θα πρέπει οπωσδήποτε να ανάγεται στην αριστερή θεώρηση της πραγματικότητας. Λες και μαζί με τους απεργούς πείνας, διακινδύνευσαν την υγεία τους και όλοι αυτοί που κατεβαίνουν στους δρόμους, ρίχνουν μια-δυο μούντζες στη Βουλή, πετάνε και κανένα αντι-μνημονιακό τσιτάτο και μετά πάνε σπίτι τους να δούνε Λαζόπουλο.

Σύντροφοι το παιχνίδι χάνεται όταν μία εμμονή γίνεται αυτοσκοπός, και το ανθρώπινο στοιχείο μένει στο περιθώριο. Όταν ψάχνεις μόνο για ήρωες και παθιασμένες ρητορικές αντί για λύσεις, τότε είσαι καταδικασμένος να ζεις εκτός πραγματικότητας. Και δεν είναι τιμητικό για μία κοινωνία, όταν αυτοί που υποτίθεται ότι μάχονται για την πρόοδο, την ισονομία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, να συνεχίζουν να χρησιμοποιούν τις ίδιες τακτικές που έχουν αποτύχει πολλάκις στο παρελθόν και που αποκόπτουν την υπόλοιπη κοινωνία από αυτά τα οράματα.



Τετάρτη 9 Μαρτίου 2011

Intermission #42 (Let it burn edition)

Τελικά το Υπουργείο Περιβάλλοντος υποχώρησε μπροστά στα «σπιτάκια του λαού», τις κραυγές της Αριστεράς, των πασόκων και των απανταχού κοτζαμπάσηδων ολόκληρης της επικράτειας. Έτσι, για τις περιοχές Natura η δόμηση μπορεί να ξεκινήσει και στα 4 στρέμματα (για όσους πρόλαβαν να κάνουν τη λαμογιά τους πριν την 1η Μάρτη), ενώ δεν υπάρχει πρόβλημα και για την εγκατάσταση νέων λατομικών και μεταλλευτικών δραστηριοτήτων στις ίδιες περιοχές.

Και σκεπτόμενος πόσο τελειωμένη περίπτωση είναι πλέον αυτή η χώρα, ένα ρεφρέν μου έχει κολλήσει από χτες βράδυ...


Παρασκευή 4 Μαρτίου 2011

Η Αλίκη στη χώρα των Ελληναράδων

Χθες απέλυσαν την Αλίκη. Το ιστορικό της σχέσης της Αλίκης με την εταιρία της είναι τυπικό μίας μέσης ελληνικής μικρομεσαίας επιχείρησης και είναι από αυτά για τα οποία δεν υπάρχει κάποια εργατική νομοθεσία και ούτε πρόκειται να υπάρξει, γιατί κάτι τέτοιο θα ήταν ανέφικτο. Θα σήμαινε ότι η Δικαιοσύνη θα μπορούσε να μπει στο κεφάλι κάποιου και να βγάζει καταδικαστικές αποφάσεις ανάλογα με τα μυαλά που κουβαλάει.

Η εταιρία συστάθηκε πριν περίπου 15 χρόνια από έναν κλασσικό Ελληναρά μικροεπιχειρηματία. Απόφοιτος Λυκείου, χωμένος σε μικρολαμογιές από τα 18 του και με επαγγελματική δραστηριότητα σε οτιδήποτε περνούσε από το χέρι του. Μη φανταστείς κανέναν δουλευταρά. Στο μπούρου-μπούρου έπιανε τον κόσμο, και κάποιοι είτε δούλευαν γι’ αυτόν, είτε για άλλους, στο τέλος του μήνα όλο και από κάπου έσκαγαν τα λεφτά. Με εξαιρετικές ικανότητες δημοσίων σχέσεων και γλυψίματος, κατάφερε μέχρι τα 30 του να έχει κάνει τις «σωστές» γνωριμίες και στα δύο μεγάλα κόμματα.

Κατά τη δεκαετία της μεγάλης μάσας (βλ. 90’s), είδε την «έκρηξη» στην αγορά των κατασκευών και αφού έψησε έναν φίλο του Πολιτικό Μηχανικό, άνοιξαν μαζί την εταιρία. Ένα μελετητικό γραφείο σε ένα στριμόκωλο δυάρι, που αν το έβλεπες θα έλεγες ότι το μόνο που του λείπει είναι η ταμπέλα με το χειρόγραφο «εκτελούνται παντός φύσεως τεχνικαί εργασίαι».

Το πρόβλημα όμως ήταν ότι κανένας από τους δύο δεν ήθελε να δουλέψει ιδιαίτερα. Ο ένας πηγαινοερχόταν σε βουλευτές και γνωστούς, ενώ ο άλλος προσπαθούσε να δίνει τις δουλειές τους υπεργολαβία και απλά στο τέλος να βάζει τη δική του υπογραφή. Έτσι έβαλαν αγγελία και εμφανίστηκε η Αλίκη. Νεαρή Πολιτικός Μηχανικός, απόφοιτη του ΕΜΠ, με μεταπτυχιακό και διδακτορικό στο Imperial College του Λονδίνου. Στην ουσία, η Αλίκη αναλάμβανε σχεδόν εξ’ολοκλήρου τις οποιεσδήποτε μελέτες με σκληρή δουλειά, υπερωρίες και ξενύχτια.

Τα χρόνια πέρναγαν, η εταιρία αναπτύχθηκε, μετακόμισε σε μεγαλύτερο κτίριο και προσέλαβε και άλλο κόσμο. Όλα αυτά τα χρόνια, η Αλίκη συνέχισε στον ίδιο ρυθμό δουλειάς, ενώ οι δύο μέτοχοι εκτός από την περιφέρεια της μέσης τους, αύξησαν και τη χαλάρωσή τους. Μέσα σε διάστημα 5 ετών, η εταιρία κατέγραφε σχεδόν τριπλασιασμό του τζίρου κάθε συνεχόμενο έτος. Οι αυξήσεις στους μισθούς της Αλίκης ήταν οι προβλεπόμενοι, δηλαδή +50-100 ευρώ κάθε χρόνο το πολύ, ενώ τα κέρδη από τα μερίσματα των μετόχων, μπορούσαν να σημείωναν και αύξηση μερικές εκατοντάδες χιλιάδες. Δεν άργησαν να έρθουν οι Cayenne και τα σπιτάκια στη Μύκονο, κατά τα πρότυπα του νεοελληνικού, μπουρτζοβλαχικού, νεοπλουτέ savoir vivre.

Επί της ουσίας, όλες τις δουλειές τις διαχειριζόταν και τις επέβλεπε η Αλίκη. Επειδή τα δύο «αφεντικά» όμως δεν μπορούσαν να ανεχτούν τον ρόλο κάποιου manager στην εταιρία τους, πέρα από τους εαυτούς τους, ουδέποτε της αναγνώρισαν αυτόν τον τίτλο. Και φυσικά, ουδέποτε άφησαν οποιαδήποτε υπόνοια ότι κάποια στιγμή ο ρόλος της θα αναβαθμιζόταν γενικότερα.

Πριν τρία χρόνια περίπου, ξεκίνησε η κατρακύλα. Οι δύο μέτοχοι συμμετείχαν από κοινού σε μία μπίζνα που έζεχνε λαμογιά από το χιλιόμετρο. Επενδύοντας κεφάλαια της εταιρίας, προσπάθησαν να ζήσουν το νεοελληνικό όνειρο και «να πιάσουν την καλή». Τα σχέδια όμως δεν πήγαν όπως ακριβώς τα είχαν προβλέψει. Μία που δεν έκατσαν οι συνθήκες, μία που τους πούλησαν οι άλλοι «συνέταιροι», βρέθηκαν ξαφνικά να χρωστάνε πολλά λεφτά. Την φαεινή για άμεσο ξεχρέωμα την είχε ο ένας από τους δύο: πούλησαν όλες τις τρέχουσες δουλειές της εταιρίας σε άλλα γραφεία. Μέσα σε ένα μόλις χρόνο η εταιρία παρουσίασε ζημιές και αναγκάστηκε να προβεί σε απολύσεις. Φυσικά κανένας λόγος δεν έγινε για πώληση των ιδιωτικών τους περιουσιακών στοιχείων ή μείωση των μερισμάτων τους.

Υποθέτω πως το σκεπτικό για την απόλυση της Αλίκης βασίστηκε στα μαθηματικά Γυμνασίου που κατείχε ο ένας μέτοχος. Μείωση εξόδων, διατηρώντας όμως τα ίδια έσοδα. Ποιος υπάλληλος μας κοστίζει πιο πολύ; Η Αλίκη. Και να φύγει, αν σκάσει καμιά δουλειά, θα ξελασπώσουν οι πιτσιρικάδες που έχουν ψηθεί και κουτσά στραβά τα φέρνουν πέρα. Εμπειρία, Imperial και εργατικότητα τί να κλάσουν; Τίμησαν και τη φιλεύσπλαχνη συνείδησή τους, και της έδωσαν πέντε χιλιάρικα αποζημίωση παρόλο που ήταν με δελτίο παροχής υπηρεσιών.

15 χρόνια. Μία ζωή σχεδόν. Σίγουρα η πιο παραγωγική περίοδος, έληξε μέσα σε μία μέρα με συνοπτικές διαδικασίες. Αστειευόμενος, τη ρώτησα αν θα αρχίσει να κατεβαίνει στις πορείες τώρα. Μου απάντησε πως αν κατέβαινε δεν θα ήξερε που να ρίξει τις μούντζες. Στη Βουλή, στον κόσμο τριγύρω της, ή απλά τον εαυτό της;


Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...